Rınok meydanı

Rınok meydanı
Rınok meydanı
Ümumi məlumatlar
Ölkə	Ukrayna;
Şəhər	İvano-Frankovsk

Rınok meydanı (ukr. Площа Ринок) — şəhərin tarixi mərkəzi olan İvano-Frankovsk şəhərinin əsas meydanı.

Ənənəyə görə, Maqdeburq Qanununun şəhərlərində bələdiyyə binasının ətrafında bir kvadrat meydanın tikilməsi planlaşdırılırdı ki, bu da bazar meydanı adlanırdı və perimetri hündürlüyü iki və ya üçdən çox olmayan binalarla sıx şəkildə tikilirdi. mərtəbələr və eni üç-dörd pəncərədən çox olmamalıdır. Evlər meydanın künclərinin birindən perimetr boyu nömrələnmişdi.

Bu gün şəhərsalma ənənəsi və onunla birlikdə İvano-Frankovskdəki Rınok Meydanının memarlıq ansamblının harmoniyası əvvəlki binaların yerində tikilmiş bir neçə hündür bina (dörddən altı mərtəbəyə qədər) tərəfindən pozulur.

Sovet hakimiyyəti dövründə meydanın hər tərəfinin öz adı var idi və yalnız şimal tərəfi Rınok küçəsi, cənub tərəfi isə 17 sentyabr küçəsi adlanırdı. İndi meydan bərpa olunub və tarixi adı qaytarılıb.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rınok meydanının və ratuşa binasının tikintisi ilə gələcək İvano-Frankovsk olan Stanislaviv şəhərinin tikintisinə başlanıldı. 1675-ci ildə qala şəhərinin tarixi-coğrafi mərkəzində taxta gözətçi qülləsinin əvəzinə hərbi yanğın müşahidə məntəqəsi kimi istifadə edilən birinci bələdiyyə binasının müvəqqəti binası tikildi. O zamanlar meydanın altında bələdiyyə binasından tutmuş hərbi binalara qədər yeraltı keçidlər və qəza çıxışları sistemi var idi.

Bazar meydanında ildə bir dəfə mayın 7-də, sentyabrın 8-də, noyabrın 28-də başlayan və təxminən dörd həftə davam edən iri yarmarkalar keçirilirdi. Bələdiyyə binasındakı zəng şəhər sakinlərinə yarmarkanın başlandığını və bitdiyini bildirdi. Stanislavov yarmarkaları təkcə ətraf kəndlərdən və şəhərlərdən olan insanları deyil, digər ölkələrdən də tacirləri cəlb edirdi. Həftədə bir-iki dəfə xüsusi təyinatlı şəxslər meyxanalarda, mağazalarda tərəzi və digər ölçü alətlərini yoxlayır, bələdiyyə binasında müvafiq möhür vururdular. Belə bir işarə olmadan ticarət qadağan edildi. Bələdiyyə binasının ətrafında çoxlu alış-veriş meydançaları, piştaxtalar və anbarlar var idi. Belə ki, 1720-ci ildə Stanislavın siyahıyaalınmasında 27 mağaza haqqında məlumat var^[1].

Osmanlı İmperiyasının qoşunları tərəfindən şəhərin mühasirəyə alınmasından sonra taxtadan tikilmiş bələdiyyə binası sökülüb, 1695-ci ildə fransız memarı Şarl Benonun layihəsi və göstərişi ilə yeni binanın tikintisi başa çatdırılıb. O vaxtdan hakim bələdiyyə binasında oturdu. Burada muhtarın rəhbərliyi ilə məhkəmə işlərinə baxılır, ölümə məhkum edilənlər düz meydanda edam edilirdi.

1992-ci ildə Ukraynanın Müstəqillik Günündə professor Vladimir Qrabovetskinin təşəbbüsü ilə bələdiyyə binasında Vasili Bayurakin xatirəsinə xatirə lövhəsi qoyulmuşdur.

Bir vaxtlar, cənub tərəfdə bələdiyyə binasının qalereyasının altında əlində "bir qəpik" yazısı olan böyük bir çörək tutan yəhudini təsvir edən qalay heykəl var idi. Bu Stanislavovda çörəyin nə qədər ucuz olduğuna şahidlik edirdi.

Bu gün Rınok Meydanı İvano-Frankovskdə ən çox əyləncə tədbirlərinə ev sahibliyi edir: sərgilər, müsabiqələr, bayram konsertləri, festivallar.