Ruben Orbeli

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Ruben Orbeli
erm. Ռուբեն Աբգարի Օրբելի;
Doğum tarixi
Doğum yeri Naxçıvan, İrəvan quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi (63 yaşında)
Vəfat yeri Moskva, SSRİ
Dəfn yeri
  • Moskva erməni qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı  Rusiya İmperiyası
SSRİ SSRİ
Elm sahələri hüquq, tarix, arxeologiya
Elmi adı Professor
İş yeri SSRİ Elmlər Akademiyası
Alma-mater Sankt-Peterburq Dövlət Universiteti
Təhsili
  • Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsi[d]
Tanınır SSRİ-də sualtı arxeologiyanın banisi

Ruben Abqaroviç Orbeli (erm. Ռուբեն Աբգարի Օրբելի; 26 yanvar 1880, Naxçıvan9 may 1943, Moskva)[1] — Sovet arxeoloq, tarixçi və hüquqşünası[2]. Sovet sualtı arxeologiyasının banisi. Leon və İosif Orbelinin[3] böyük qardaşı.[4][5][6]

Ruben Orbeli 1880-c il yanvarın 26-da Naxçıvan şəhərində orta nəcib ailədə anadan olmuşdur. Tiflisdə 3-cü orta klassik gimnaziyanı bitirdikdən sonra Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olmuşdur. Orbeli 1904-cü ildən 1906-cı ilə magistratura cəmiyyətində çalışmış və o Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin hüquqi cəmiyyətin bir üzvü seçilib. Bu müddət ərzində o, biliklərini təkmilləşdirilmək üçün Almaniyaya (Yena Universiteti) göndərildi. 1918-ci ildə Ruben Orbeli Tambov Dövlət Universitetinin təsisçisi biri oldu və burada mühazirə oxudu. Bundan sonra o, Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin qayıtdı və onun SSRİ Elmlər Akademiyasının filialı işləməyə başladı. 1934-cü ildə Ruben Orbeli Aleksey Krılovun tövsiyəsi ilə "Sualtı İşlər üzrə Xüsusi Ekspedisiya"ya (qısaca: EPRON adlanır; rus. Экспедиция подводных работ особого назначения; ЭПРОН) dəvət olundu. Bu zaman alim arxeoloji sualtı abidələri öyrənirdi. Epron ("Sualtı İşlər üzrə Xüsusi Ekspedisiya") 1937-ci ildən 1939-cu ilə qədər Qara dəniz və digər su hövzələrinə sualtı arxeoloji ekspedisiyalar etmişdir. Professor Orbeli su hövzəsinin dibindən səthinə qaldırılmış arxeoloji abidələrin qorunması üçün bir neçə üsul kəşf etdi. Onun kəşfi elmdə yeni bir elmə yeni bir termin - "hidroarxeologiya"nı daxil etdi. Professor Ruben Orbeli 1943-cü il, mayın 9-da Moskva şəhərində vəfat etmişdir.[7]

  1. Ռուբեն Օրբելի[ölü keçid]  (erm.)
  2. Н. Григорьян Научная династия Орбели. М., Наука, 2002, 522 с.
  3. Семья Орбели (слева направо): Варвара Моисеевна Аргутинская-Долгорукая (мать), Иосиф Абгарович (младшый сын), Абгар Иосифович (отец), Левон Абгарович (средний сын), Рубен Абгарович (старший сын), около 1908 г. Arxivləşdirilib 2011-07-22 at the Wayback Machine  (rus.)
  4. "Дело № 1204". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
  5. "Дело № 1105". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
  6. "Дело № 354". 2014-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-23.
  7. А. Н. Мельник Предисловие к фрагментам из социально-богословского наследия профессора Р. А. Орбели[ölü keçid]