Rusiya–Ukrayna müharibəsində uşaq oğurluğu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Rusiya–Ukrayna müharibəsində uşaq oğurluğu
Ümumi məlumatlar
Ölü sayı
  • 468 (12 aprel 2023)[1]
Yaralı sayı
  • 947 (12 aprel 2023)[1]
Törədən(lər) Rusiya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rusiya–Ukrayna müharibəsində uşaq oğurluğuRusiya–Ukrayna müharibəsi zamanı[2] Rusiyanın minlərlə ukraynalı uşağı öz nəzarəti altında olan ərazilərə zorla köçürməsi, onlara Rusiya vətəndaşlığı verməsi, zorla rus ailələrinə övladlığa verməsi və onların valideynlərinə və vətənlərinə qovuşmasına maneələr yaratması.[3] Birləşmiş Millətlər Təşkilatı bu deportasiyaların müharibə cinayəti olduğunu bəyan etmişdir.[3] Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (BCM) bu prosesdə iştirak etdikləri iddia olunan Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin[4] (məcburi övladlığa götürmələri açıq şəkildə dəstəkləmiş, onlara şərait yaradan qanunlar qəbul etmişdir)[5] və Uşaq Hüquqları üzrə Müvəkkili Mariya Lvova-Belovanın həbsinə order vermişdir.[4] Beynəlxalq hüquqa, o cümlədən 1948-ci il Soyqırım Konvensiyasına görə, bu cür hərəkətlər bir milləti və ya etnik qrupu tamamilə və ya qismən məhv etmək niyyəti ilə həyata keçirilirsə, soyqırım hesab olunur.[6]

Ukraynalı uşaqlar onların valideynləri Rusiya işğalçı orqanları tərəfindən həbs edildikdən və ya işğalda öldürüldükdən sonra[7][8] və ya aktiv müharibə zonasında valideynlərindən ayrıldıqdan sonra Rusiya dövləti tərəfindən oğurlanmışdır.[9] İşğal olunmuş ərazilərdəki Ukrayna dövlət müəssisələrindən və Rusiya ərazisindəki uşaq "yay düşərgələri" vasitəsilə də uşaqlar oğurlanmışdır.[7] Qaçırılan uşaqlar ruslaşdırmaya məruz qalmışdır.[10][9] Müharibə uşaqlarını yad bir xalqda və mədəniyyətdə böyütmək, onların milli kimliklərini silmək məqsədi güdürsə, soyqırım aktı təşkil edə bilər.[5]

Ukrayna hakimiyyət orqanları[11] 19,000-dən çox oğurlanmış uşağın[12] şəxsiyyətini təsdiqləmiş, məlumatları "Müharibə uşaqları" onlayn platformasının bir hissəsi kimi toplayıb fəal şəkildə yeniləyir. Rusiya hakimiyyəti 2023-cü ilin ortalarına qədər 700,000-dən çox ukraynalı uşağın "evakuasiya edildiyini" iddia etmişdir, lakinUkraynanın uşaq hüquqları üzrə ombudsmanı oğurlanmış uşaqların faktiki sayının yüz minlərlə ola biləcəyinə inanır.[11] "Save Ukraine" xeyriyyə təşkilatı oğurlanmış ukraynalı uşaqların repatriasiyası və ailələrinin birləşməsini asanlaşdırır.[13][14]

  1. 1 2 https://web.archive.org/web/20230412132745/https://childrenofwar.gov.ua/en/.
  2. Sumlenny, Sergej. "How the West Tolerated Russia's Kidnapping of Ukrainian Children". European Resilience Initiative Center. 27 March 2023. 1 August 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 August 2023.
  3. 1 2 Gozzi, Laura. "Deportation of Ukrainian children to Russia is war crime - UN" (ingilis). BBC News. 2023-03-16. 2023-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-20. Russia's forced deportation of Ukrainian children to areas under its control amounts to a war crime, UN investigators have said.
  4. 1 2 Borger, Julian; Sauer, Pjotr. "ICC judges issue arrest warrant for Vladimir Putin over alleged war crimes". The Guardian (ingilis). Washington, D.C. 2023-03-17. ISSN 1756-3224. OCLC 60623878. 2023-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21. Arrest warrants issued for Russian leader and his children's rights commissioner for 'unlawful deportation' of Ukrainian children
  5. 1 2 El Deeb, Sarah; Shvets, Anastasiia; Tilna, Elizaveta. "How Moscow grabs Ukrainian kids and makes them Russians" (ingilis). Associated Press. 2022-10-13. 2023-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-20.
  6. Borger, Julian. "Russia is guilty of inciting genocide in Ukraine, expert report concludes". The Guardian (ingilis). Washington, D.C. 2022-05-27. ISSN 1756-3224. OCLC 60623878. 2022-06-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-21. Report by 30 internationally recognised scholars finds 'reasonable grounds to conclude' Moscow in breach of Geneva Convention
  7. 1 2 Koshiw, Isobel. "Putin's alleged war crimes: who are the Ukrainian children being taken by Russia?". The Guardian (ingilis). Kyiv. 2023-03-17. ISSN 1756-3224. OCLC 60623878. 2023-03-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-20. What we know about the children behind the indictment of Vladimir Putin and his children’s commissioner for abduction
  8. Cookman, Liz. "The Kids Aren't Alright". Foreign Policy (ingilis). 17 April 2023. 2023-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-02.
  9. 1 2 Bubola, Emma. "Using Adoptions, Russia Turns Ukrainian Children Into Spoils of War". The New York Times (ingilis). 2022-10-22. ISSN 1553-8095. OCLC 1645522. 2023-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-20. Thousands of Ukrainian children have been transferred to Russia. 'I didn't want to go,' one girl told The New York Times from a foster home near Moscow.
  10. El Deeb, Sarah; Shvets, Anastasiia; Tilna, Elizaveta. "How Moscow grabs Ukrainian kids and makes them Russians" (ingilis). Associated Press. 2022-10-13. 2023-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-20.El Deeb, Sarah; Shvets, Anastasiia; Tilna, Elizaveta (13 October 2022). "How Moscow grabs Ukrainian kids and makes them Russians". Associated Press. Archived from the original on 20 March 2023. Retrieved 20 March 2023.
  11. 1 2 "Ukraine's abducted children: 'List of suspects will grow' – DW – 03/25/2023". dw.com (ingilis). 2023-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-22.
  12. "Children of war". childrenofwar.gov.ua (ingilis). 2023-03-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-22.
  13. Cookman, Liz. "The Kids Aren't Alright". Foreign Policy (ingilis). 17 April 2023. 2023-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-02.Cookman, Liz (17 April 2023). "The Kids Aren't Alright" Arxivləşdirilib 2023-08-19 at the Wayback Machine. Foreign Policy. Retrieved 2 May 2023.
  14. Barnes, Julian E. "The Group That Searches for Missing Ukrainian Children". The New York Times (ingilis). 2023-04-25. ISSN 0362-4331. 2023-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-02.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]