Türkman Şəhidlər Günü

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Türkmən Şəhidlər Günü
Ölkə Türkmeneli
Növ Anım günü
Tarix Yanvar 16

Türkman Şəhidlər Günü 1980-ci il yanvarın 16-da İraq türkman ziyalılarının Səddam Hüseyn rejimi tərəfindən edam edilməsini xatırlamaq üçün qeyd edilir.[1]

Ümumi baxış[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hər il şəhid məzarlarında qeyd olunur. Türk ocaqları İraq türkmənlərinə başsağlığı verib.[2]

Şəhid olanlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Abdullah Əbdürrəhman 1915-ci ildə Kərkükün Bryadi rayonunda anadan olub. İbtidai, orta və hazırlıq təhsilini Kərkükdə başa vurmuşdur. 1938-ci ildə Hərbi Akademiyanı leytenant rütbəsi ilə bitirib. O, 1961-ci ildə “Türkmən Qardaşlıq Klubu”nu yaradıb, 1963-cü ildə klubun prezidenti seçilib, milli rolu, vətən uğrunda mübarizəsi üçün gənc yazarlar, ziyalılar, elm adamları və iş adamları olan türkmən fəallarını bir araya toplayıb. Səddam Hüseyn hakimiyyətə gələn kimi 1979-cu ilin oktyabrında Türkmən Qardaşlıq Klubunun liderləri vətənə xəyanət ittihamı ilə həbs edildi. Əbdülrəhman fiziki işgəncə və işgəncələr nəticəsində görmə qabiliyyətini itirdikdən sonra 1980-ci il yanvarın 16-da edam edilib. O, çox qərəzli olduğu məlum olan İnqilab Məhkəməsində mühakimə olundu və CM-nin 157-ci və 47, 48 və 49-cu maddələrinə əsasən asılaraq ölüm cəzasına məhkum edildi və bütün əmlakı müsadirə edildi.[3]
  • Necdet Koçak 1939-cu ildə Kərkükdə anadan olub. İbtidai təhsilini Kərkük məktəblərində tamamlayıb, Ankara Universitetində kənd təsərrüfatı maşınları və maşınqayırma fakültəsində doktorluq dərəcəsini tamamlayıb, Ankarada doktoranturasını bitirdikdən sonra vətənə qayıdıb. Vətəninə və rifahına xidmət edəcəyinə inandığına görə o, mühəndis kimi çalışmış və Bağdad Universitetinin Maşınqayırma fakültəsinin müdiri vəzifəsinə təyin edilmiş və bu sahədəki səriştəsinə və elmi nailiyyətlərinə görə İraq Respublikasının Prezidenti tərəfindən təltif edilmişdir. yetmişinci. həmkarları isə onu namuslu, namuslu, xoş ürəkli, alim və vətənpərvər bir insan kimi tanıyırdılar. Dr. Necdət Koçak türkmən tələbə və gənclərinə rəhbərlik edən, haqqı irqçi İraq hökumətləri tərəfindən qəsb edilən türkmən xalqının acılarını daim onlara xatırladan, onların qanuni haqları uğrunda mübarizə aparmalarını istəyən bir döyüşçü idi. O, 1980-ci il yanvarın 16-da yoldaşları ilə mübarizədə edam edilib. O, Kərkükdə dəfn edilib.[3]
  • Rza Dəmirçi 1926-cı ildə Kərkükdə anadan olub. İbtidai və orta təhsilini Kərkükdə, universitet təhsilini isə Ankarada tamamlayıb. Kənd təsərrüfatı və meşə təsərrüfatı mühəndisliyi üzrə fəlsəfə doktoru dərəcəsinə malikdir. Universitet təhsilini başa vurduqdan sonra ölkəsinə və xalqına, türkmən xalqının işıqlı gələcəyinə, övladlarının gülüşünə xidmət etmək üçün İraqa qayıdıb. O, vətənpərvərlik və millətçilik ruhu ilə gündəmə gələrək türkmən gənclərini bir-birini sevməyə, vətənini, xalqını sevməyə, türkmən ana dili ilə fəxr etməyə sövq edib. O, Türkmən Qardaşlıq Klubunun yaradıcılarından olub və bir neçə il idarə heyətinin üzvü olub. Dr. Rzanın Mahmud, Səid, Aslan və Okler adlı üç oğlu var idi, onların hamısı universitet məzunları idi və Türkiyənin İstanbul şəhərində yaşayırdılar. Dr. Rza Dəmirçi 1979-cu ilin iyulunda İraq təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən həbs edilib və işgəncələr altında şəhid olub. Onun meyiti hələ də ailəsinə təhvil verilməyib. Onun Səddam rejiminin işgəncə üsullarından biri olan turşu hovuzuna atıldığı deyilir. Bu səbəbdən 1980-ci il yanvarın 16-sı şəhidlik günü hesab olunur.[3]
  • Adil Şərif 1930-cu ildə Kərkükdə anadan olub, ticarət və azad ticarətlə məşğul olub, aparıcı iş adamlarından biri olub. Onun cəsarəti və qardaşlığı onu türkmən cəmiyyətində güclü bir populyarlıq qazandırdı. Şəhid Abdullah Əbdürrəhman edamdan əvvəl şəhid ziyarətlərinin birində Adil Şərif kimi qəhrəman dünyaya gətirəcək ananın olmadığını deyib. Adil Şərif adlı döyüşçü 28 fevral 1979-cu ildə təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən həbs edilib və 11 ay təhlükəsizlik həbsxanalarında yatdıqdan sonra 1980-ci il yanvarın 15-də Bağdad Təhlükəsizlik Baş İdarəsi Adil Şərifin qardaşına müraciət edib: “Sabah çərşənbə günü səhər. , Əbu Qreyb, sən onun zindanında görünməlisən”. Əbu Qreyb Səddam hökumətinin istifadə etdiyi işgəncə həbsxanası idi. Xəbər alındıqdan sonra qardaşı və bəzi dostları Əbu Qreyb həbsxanasına gedərək, işgəncələr nəticəsində tanınmaz hala gələn Adil Şerif və digər türkmən ziyalıları ilə görüşüb. Adil Şərif 1980-ci il yanvarın 16-da Səddam rejiminə qarşı çıxdığına və türkmən xalqının hüquqları uğrunda mübarizəsinə görə yoldaşları ilə birlikdə edam edilib. İraq təhlükəsizlik qüvvələri Kərkükdə dəfn edilməsinə icazə vermədiyi üçün Bağdadda dəfn edilib.[3]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Arxivlənmiş surət". 2022-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-10.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2023-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-10.
  3. 1 2 3 4 "Arxivlənmiş surət". 2023-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-10.