Tarla siçanı
Tarla siçanı | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Tarla siçanı |
||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Tarla siçanı (lat. Apodemus agrarius) — gəmiricilər dəstəsinin Siçanlar fəsiləsinə (lat. Muridae) aid məməli heyvan növüdür.
Xarici görünüşü
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bədəninin uzunluğu 123, quyruğu 90 mm-ə qədərdir. Sifəti kütləşmiş, qulaqları və gözləri kiçikdir. Belindəki xəz kobud, ortasından tünd zolaq keçir. Bədənin aşağı tərəfı ağımsovdur. Döşündə ön pəncələri arasında xallar yoxdur.
Yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tarla siçanının arealı Avropanın meşə zonasını və Asiyanın mühüm hissəsini əhatə edərək sərhədləri şimalda Danimarka və Sankt-Peterdurqa, cənubda Zaqafqaziyaya, şərqdə Vladivostoka və Yuniana qədər çatır. Şimali Qafqazın dağətəklərindən Zaqafqaziya hüdudlarına iki yolla keçir: Qara dəniz sahili boyunca təqribən Suxumiyə qədər, Xəzər sahili boyunca Xaçmaza və Quba-Qusar maili düzənliyinə qədər.
Yarımnövləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tarla siçanının dəyişkənlik məsələləri kifayət qədər öyrənilməmişdir. Başqa taksonomik əhəmiyyətli bir neçə yarımnöv və lokal formalar təsvir edilmişdir. Şimali Qafqaz, o sıradan Azərbaycan populyasiyaları növün tipik formasına aid edilərək A.a.caucasicus Dukei yarımnövü ayırd edilmişdir. Azərbaycanda növün arealının faktik olaraq cənub sərhəddi keçir. Burada o, Dəvəçi, Quba və Qusar rayonlarında d.s. 850 m-ə qədər aran və dağətəyi sahələrdə yayılmışdır.
Həyat tərzi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tarla siçanı ağac bitkiçilikli stasiyalara uyğunlaşmışdır. Meşədə, meşə kənarlarında və talalarda, kolluqlarda, bağlarda, bostanlarda və müxtəlif bitki plantasiyalarında, taxıl zəmilərində, ot tayalarında və samanlıqlarda, təsərrüfat tikililərində rast gəlinir. Çox vaxt 3-4 çıxışı olan öz yuvalarını qazır.
Çoxalması və yaşama müddəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tarla siçanı ildə 3-4 və ya hətta 5 dəfə çoxalır. Hər nəsildə 5-7 bala olur. 3-3,5 aylığında cinsi yetkinliyə çatır.
Qidalanması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qida tərkibi əsl meşə siçanlarında olduğundan daha rəngarəngdir. Payız-qış yeminin əsasını təşkil edən toxum və giləmeyvələrdən başqa çoxlu həşərat, eləcə də bitkilərin yaşıl hissələrini yeyir.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Azərbaycan faunası. X cild. Məməlilər. Bakı, Elm nəşriyyatı, 1978
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. III cild, Onurğalılar.Bakı, Elm nəşriyyatı, 2004.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
- ↑ Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0