Xəzər təlxəsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Xəzər təlxəsi
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Xəzər təlxəsi
Beynəlxalq elmi adı

Xəzər təlxəsi və (lat. Dolichophis caspius) — Suilanı fəsiləsinə aid iri ilan növü.

Görünüşü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Avropanın ən iri ilanlarında biridir. Onun uzunluğu 200 sm, bəzən isə 250 sm ola bilir. Bu növə daxil olan ilanlar Egey dənizi adalarında yaşayan papulyasiyaları isə 100 sm təşkil edirlər. Erkəklər əsasən dişilərdən iri olurlar. Başları kiçik olur. Yetkin iilanların bel hissəso çoşqun-zeytunu, parlaq-sarı və ya qırmızı olur.

Areldan kənarda onu Balkan təlxəsi (Hierophis gemonensis) və ya Kərtənkələyəbənzər ilana oxşayırlar.

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Onlar əsasən Balkan yarımadası, Cənubi Moldova, Ukrayna və Rusiyanın qərb çöl sahələrində, Cənubi Qafqaz ölkələrində, Şimali Türkiyə, Şərqi Qazaxıstan, Şimali İran ərazilərində yayılmışdır.

Onlara açıq və yarımaçıq sahələrdə, üzümlüklərdə, kolluqlarda və çay kənarlarında yaşayırlar[3]. Nadir hallarda yollarda avtomobil təkərləri altında qalırlar. Ümumilikdə isə onlara 1500–1600 metr yüksəkliklərə belə yayıla bilirlər.

Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qışlamadan mart aprel ayları qayıdır. Günün əsasən işıqlı vaxtları ov edirlər. İsti vaxtlarda gecələr aktivləşirlər. Əsasən gəmiricilər və kərtənkələlərlə qidalanır.

Çütləşmə aprel-may aylarında baş verir. 2,5 aydan sonra dişi 5–18 yumurta (45×22 mm) qoyur. Balalar 30 sm olmaqla sentyabrda yumurtadan çıxır. Təbii şəraitdə 8–10 il yaşayırlar.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Pyron R. A., Burbrink F. T., Wiens J. J. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes (ing.). // BMC Evol. Biol. BMC, Springer Science+Business Media, 2013. Vol. 13, Iss. 1. P. 93. ISSN 1471-2148 doi:10.1186/1471-2148-13-93 PMID:23627680
  2. ↑ The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
  3. ↑ "Coluber caspius Gmelin, 1789— Желтобрюхий (Каспийский) полоз". Позвоночные животные России. Институт проблем экологии и эволюции имени А. Н. Северцова РАН. 2013-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-20.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Xəzər_təlxəsi&oldid=6923547"