Xruşşovçuluq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Mao Tszedun (solda) ve Nikita Xruşşov (sağda).

Xruşşovçuluq və ya xruşşovizmSovet İttifaqında Nikita Xruşşovun və onun idarəçiliyinin nəzəriyyə və siyasətlərindən ibarət olan marksizm–leninizm növü.[1][2][3]

Mao Tszedun "xruşşovizm"i fərqli bir ideologiya kimi və əvvəlcə müsbət perspektivdən tanımışdır. Buna baxmayaraq, sonradan bu termin Çin Kommunist Partiyası tərəfindən Sovet İttifaqının siyasətinə qarşı istehza termini kimi istifadə edilmişdir.[4][5] Xruşşovçuluq stalinizmin rədd edilməsini özündə əks etdirir və ümumiyyətlə stalinist siyasətdən uzaq bir fəaliyyəti təmsil edir. Bu, bəzi mədəni fikir ayrılığına və dissidentliyə qarşı daha liberal tolerantlıq, daha mehriban beynəlxalq siyasət və əcnəbilərə daha xoş münasibət, stalinist özbaşınalıq və terror taktikasının rədd edilməsini müdafiə edir.[6] Xruşşovçuluq təkcə Sovet İttifaqında bir fenomen deyildi, çünki əvvəlcə Çində heyranlıqla qarşılanmışdı və Mao xruşşovçuluq tərəfindən hazırlanmış prinsiplər əsasında Çin marksist–leninist dövlətini modelləşdirməyə çalışırdı, lakin Sovet İttifaqı ilə mübahisələr sonradan Mao və Xruşşov arasında dostluq münasibətlərinə son qoymuşdu.[4]

  1. Miller, Robert F.; Féhér, Ferenc. Khrushchev and the communist world. Kent, England, UK; Fyshwick, Australia: Croom Helm Ltd. 1984. 1–5.
  2. Drachkovitch, Milorad M. Marxism in the Modern World. Stanford, California, USA: Stanford University Press. 1965. 108.
  3. Miklossy, Katalin. Khrushchevism after Khrushchev: The rise of national interest in the Eastern Bloc // Smith, Jeremy (redaktor). Khrushchev in the Kremlin: policy and government in the Soviet Union, 1953-1964. Oxon, England, UK; New York, New York, USA: Routledge. 2011. 150.
  4. 1 2 Miller, Robert F.; Féhér, Ferenc. Khrushchev and the communist world. Kent, England, UK; Fyshwick, Australia: Croom Helm Ltd. 1984. 6–8.
  5. Schurmann, Franz. Ideology and Organization in Communist China (2nd). Berkeley and Los Angeles, California, USA; London, England, UK: University of California Press, Cambridge University Press. 1968. 33., Shows the later use by the Chinese Communists of "Khrushchevism" as a term of derision.
  6. Miller, Robert F.; Féhér, Ferenc. Khrushchev and the communist world. Kent, England, UK; Fyshwick, Australia: Croom Helm Ltd. 1984. 5.