Xruşşovka
| Xruşşovka | |
|---|---|
 | |
|
|
|
| Yeri |
 SSRİ |
| Tikilmə tarixi |
1956–1973 (bəzi hallarda 1980-ci illərin əvvəllərinə qədər) |
| İstifadəsi | Ev |
| Texniki göstəriciləri | |
| Mərtəbə sayı | 4–5 (əksər hallarda), daha az 2–3 mərtəbə və 8–10 (bəzi Moskva seriyalarında) |
| Lift sayı | Lift yoxdur (2–5 mərtəbədə) |
| Memar |
Gosstroyproekt Mosgorproekt |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xruşşov tərəfindən tikilmiş evlər və ya xruşşovka — 1960-cı ilin əvvəli SSRİ dönəmində, adını Nikita Xruşşovdan alan və Sovet hökumətinin göstərişləri ilə aşağı qiymətə inşa edilmişdir. Bunlar dəmir-beton və ya kərpicdən tikilmiş üç-beş mərtəbəli mənzillərdir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ənənəvi hörgü çox səy tələb edirdi. Digər tərəfdən, fərdi layihələr ləng gedirdi və izdihamlı şəhərlərin tələbatını ödəyə bilmirdi. Genişmiqyaslı mənzil çatışmazlığını həll etmək üçün 1947–1951-ci illər arasında sovet memarları xərcləri azaltmaq və tikintinin tamamlanma müddətlərini azaltmaq üçün müxtəlif texnologiyaları qiymətləndirdilər. 1950-ci ilin yanvarında Xruşşovun rəhbərlik etdiyi sovet memarlarının qurultayında o, ucuz və sürətli texnologiyalardan istifadə edən sovet memarlarının məqsədlərini bəyan etdi.
Daha sonra Moskvada iki beton zavodu yaradıldı. (Presnenski, 1953; Xoroşevski, 1954) O dövrdə tikinti meydançalarında eksperimental layihələr yığılırdı və nəticədə yığma beton örtüklər daha yaxşı hesab olunurdu. İn situ və ya fərdi aşağı mərtəbəli binaların təşviqi kimi digər imkanlardan imtina edildi.
1956-cı ildən Moskvanın baş plançısı olan Vitali Laqutenko 1954–1961-ci illər arasında sürətli tikinti qrafiki əsasında betonla örtülmüş binaları və kütləvi sənayeləşmiş tikinti prosesini layihələndirmiş və sınaqdan keçirmişdir. 1961-ci ildə Laqutenkonun institutu Xruşşovkaya xas olan 5 mərtəbəli prefabrik binanın K-7 layihəsini nəşr etdi. 1961-ci ildən 1968-ci ilə qədər Moskvada 3.000.000 kvadratmetr torpaq sahəsi tikilmişdir. Daha sonra Moskvada yer darlığı səbəbindən 9–12 mərtəbəli binaların tikintisinə qərar verildi. Sonuncu beşmərtəbəli "Xruşşov" 1971-ci ildə tikilib. SSRİ-nin başqa torpaqlarında Xruşşovkaların tikintisi kommunizmin süqutuna qədər davam etdi. Bu tikililərin əksəriyyəti indi köhnəlib.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
