Xudayar təsnifi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Vətən yaxşıdır
İfaçı Əlibaba Məmmədov
Yayımlanıb 1960-cı il
Dil azərbaycanca
Bəstəkar Əlibaba Məmmədov
Sözlərin müəllifi Əliağa Vahid

“Xudayar təsnifi” və ya əvvəlki adı ilə "Vətən yaxşıdır" — xanəndə Əlibaba Məmmədovun qəzəlxan Əliağa Vahidin "Vətən yaxşıdır" şeirinə bəstələdiyi təsnif.[1]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təsnif ilk dəfə 1960-cı ildə Əlibaba Məmmədovun ifasında səsləndirilib. Məlumata görə Əliağa Vahid bir gün Terek çayında gəmi ilə səfər edirmiş. Birdən vətən üçün darıxır və beləliklə bu təsnifin sözləri yaranır. Təxminən 50 il əvvəl Əlibaba Məmmədov bu şeirə təsnif bəstələyir. "Terek" sözünü "Xəzər" ilə əvəz edir. Təsnif Şur ladında yazılmış və sovet dövründə "Şur təsnifi" kimi təqdim olunmuşdur[2].

Əlibaba Məmmədov təsnif haqqında bunları deyib:

" Bu təsnifi 1960-cı ildə yazmışam, ilk ifaçısı da özüm olmuşam. Məndən sonra bu təsnifi demək olar ki, bütün məşhur ifaçılar oxuyublar. Hətta həmin illərdə Təbriz radiosu ilk olaraq mənim təsnifim ilə günə başlayır, daha sonra isə “Danışır Təbriz” deyirdi.[3] "

Daha sonra təsnif Eyyub Yaqubovun, Güllü Muradovanın, Babək Niftəliyevin, Rəvanə Əmiraslanlının, Ehtiram Hüseynovun, Almaxanım Əhmədlinin ifalarında səsləndirilib.

Trendə çevrilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təsnif Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin giziri, Vətən müharibəsinin şəhidi Xudayar Yusifzadənin ifasında məşhurlaşmışdır. Xudayar Yusifzadə döyüşlərdən iki gün öncə "Vətən yaxşıdır" təsnifini oxuyarkən döyüş yoldaşları ilə özünü videoya almışdır. Həmin video sosial şəbəkələrdə trendə çevrilmişdir.[4]

Əlibaba Məmmədov Xudayarın ifası haqqında deyirdi:

" Mən yüzlərlə bu cür vətənpərvər musiqinin müəllifiyəm. O təsnifi böyük qəzəlxan Əliağa Vahidin sözlərinə bəstələmişəm. Şəhid Xudayar Yusifzadənin videosunu izlədim, çox gözəl səsi var imiş, heyif o səsdən. Bir tərəfdən təsnifin dillər əzbəri olması məni sevindirir, digər tərəfdən isə Xudayarın vaxtsız itkisi məni çox kədərləndirir. O görüntülər hamıdan çox mənə təsir etdi. Nə deyim, Vətən sağ olsun![5] "

Mətn[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orijinal mətni[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dumanlı dağların başında durdum,
Dumandan özümə bir
xeymə qurdum,
Keçdi xəyalımdan öz gözəl yurdum,
Dumanlar başımda duman göründü.
Xəzər Dənizi tək
eşqinlə coşdum,
Xülyalar içində sanki bihuşdum,
Vətən arzusu ilə nəğmələr qoşdum,
Tufanlar qarşımda dastana döndü.
Könüllər cəlb edən
bu xoş mənzərə,
Şövqümü
artırdı şerə qəzələ,
Çarpdıqca
vətənim, elim nəzərə,
Təbiət də mənə heyran göründü.
Deyirlər bülbülə çəmən yaxşıdır,
İnsan üçün laləzar
vətən yaxşıdır,
Vahid sorma
vətən nədən yaxşıdır,
Adı gəlcək könlüm xəndan göründü.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Şəhid Xudayar Yusifzadənin səsləndirdiyi “Vətən yaxşıdır” mahnısının tarixi haqqında maraqlı faktlar
  2. Real TV. "Şəhid Xudayarın əbədi vətən şərqisi" (az.). Youtube.com. 27.09.2022. 2022-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-27.
  3. Şəhidimiz Xudayarın ifa etdiyi "Vətən yaxşıdır" təsnifi ilə bağlı MARAQLI FAKTLAR[ölü keçid]
  4. "Şəhid Xudayar Yusifzadə - Etibar Asadli". 2022-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-06.
  5. ""Vətən yaxşıdır"ın müəllifi: "O görüntülər hamıdan çox mənə təsir etdi"". 2021-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-06.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]