Cənubi Orkney adaları: Redaktələr arasındakı fərq
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 81: | Sətir 81: | ||
[[Şəkil:Falkland-islands-dependencies-map-rus.jpg|thumb|287px|right|]] |
[[Şəkil:Falkland-islands-dependencies-map-rus.jpg|thumb|287px|right|]] |
||
Cənubi Orkney adaları [[1821]]-ci ildə iki suiti ovçuları olan Nataniel Palmer və Corc Pauell tərəfindən aşkarlanmışdır. İlk əvvəllər adalar Pauell qrupu adlanırdı. Böyük ada isə Koronasii adlanır. |
Cənubi Orkney adaları [[1821]]-ci ildə iki suiti ovçuları olan Nataniel Palmer və Corc Pauell tərəfindən aşkarlanmışdır. İlk əvvəllər adalar Pauell qrupu adlanırdı. Böyük ada isə Koronasii adlanır. Səbəb isə bu ərəfələrdə [[IV Qeorq]]un tac qoyma mərasimi keçirilmişdir. [[1823]]-ci ildə adaları [[Ceyms Ueddell]] ayaq basır və adaların müasir adını verir. Bu [[Şotlandiya]]ya məxsus olan [[Orkney adaları]] ilə enyi enlikdə yerləşməsi ilə əlaqədar verilmişdir (fərq onların müxtəlik müxtəlif qütblərdə olmasıdır)<ref>William James Mills. Exploring polar frontiers : a historical encyclopedia. — ABC-CLIO, Inc, 2003. — P. 622-623. — 844 p. — ISBN 1-57607-422-6.</ref> |
||
Adaları çox vaxt suiti və balina ovçuları ziyarət edirdilər. Vilyam Bryus [[1903]]-ci ildə adalara gəlir və Kori adasında qışlayır. Bryus burada meteoloji stansiya inşa edir. O, [[[Argentina]]ya getdikdən sonra stansiya [[1904]]-ci ildə argentinalı meteoroloqlarına verilir. Hazırda bu qütb stansiyası fəaliyyətini davam etdirir. |
Adaları çox vaxt suiti və balina ovçuları ziyarət edirdilər. Vilyam Bryus [[1903]]-ci ildə adalara gəlir və Kori adasında qışlayır. Bryus burada meteoloji stansiya inşa edir. O, [[[Argentina]]ya getdikdən sonra stansiya [[1904]]-ci ildə argentinalı meteoroloqlarına verilir. Hazırda bu qütb stansiyası fəaliyyətini davam etdirir. |
||
Sətir 87: | Sətir 87: | ||
[[1908]]-ci ildə Britaniya bütün Subantarktik qurşaqda yerlışən adalara iddia edir. Adalar sonradan Folklend adaları asılı ərazilərinə daxil edilir. Siqni adasında bioloji elmi stansiya yaradılır. |
[[1908]]-ci ildə Britaniya bütün Subantarktik qurşaqda yerlışən adalara iddia edir. Adalar sonradan Folklend adaları asılı ərazilərinə daxil edilir. Siqni adasında bioloji elmi stansiya yaradılır. |
||
Adalara [[Argentina]] iddia edirdi. [[1959]]-ci ildə imzalanmış [[Antartika haqqınd konvensiya]]ya görə bütün mübahisəli ərazilərə iddialar dondurulur. Bu müqaviləyə qoşulan bütün dövlətlər elmi məqsədlər üçün bölgədən istifadə edə bilər. [[1962]]-ci ildən ərazi [[Böyük Britaniyanın Antarktika əraziləri]]nə daxil edilmişdir. Argentina bununla razı deyildir və adaları [[Argentina Antarktikası]]nın ərazisi hesab edir. Adalarda həm Britaniyanın həmdə Argentinanın qütb stansiyaları vardır. |
Adalara [[Argentina]] iddia edirdi. [[1959]]-ci ildə imzalanmış [[Antartika haqqınd konvensiya]]ya görə bütün mübahisəli ərazilərə iddialar dondurulur. Bu müqaviləyə qoşulan bütün dövlətlər elmi məqsədlər üçün bölgədən istifadə edə bilər. [[1962]]-ci ildən ərazi [[Böyük Britaniyanın Antarktika əraziləri]]nə daxil edilmişdir. Argentina bununla razı deyildir və adaları [[Argentina Antarktikası]]nın ərazisi hesab edir. Adalarda həm Britaniyanın həmdə Argentinanın qütb stansiyaları vardır. |
||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
17:08, 12 dekabr 2015 tarixinə olan versiya
Cənubi Orkney adaları | |
---|---|
ing. South Orkney Islands | |
Ümumi məlumatlar | |
Adaların sayı | 8 |
Ümumi sahəsi | 622 km² |
Hündür nöqtəsi | 1266 m |
Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
Yerləşməsi | |
60°40′55″ c. e. 45°11′10″ q. u.HGYO | |
Ölkə | Antarktida |
Akvatoriya | |
|
|
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Cənubi Orkney adaları (ing. South Orkney Islands) — Atlantik okeanın cənubunda (Cənub okeanı) yerləşən arxipelaq.
Coğrafiya və iqlim
Adalar 60°30' və 60°83' c. e., 44°25' və 46°25' q. u. yerləşir.
Arxipelaq dörd əsas iri adadn ibarətdir. Koroneyşen ən iri adasıdır. Adanın ən hündür zirvəsi Niveya (Mount Nivea) dağı 1266 metrdir. Ən ucqar şərqdə yerləşən ada Loridir (Laurie Island). Pauell (Powell Island) və Siqni (Signy Island) adalarından əlavə bir necə adada vardır. Adaların ümumi sahəsi 622 km² təşkil edir. Böyük hissəsi buzla örtülüdür.
Əlçatmaz adaları arxipelaqdan 15 dəniz mili qərbdə yerləşir. Bəzən onları Cənubi Orkney adalarına daxil edilir.
Adalar
№ | Ada (az.) | Ada (en.) | Sahəsi, km² |
Hündür, m |
Koordinatlar |
---|---|---|---|---|---|
1 | Koroneyşen | Coronation Island | 457 | 1266 | 60°35′26″ c. e. 45°37′30″ q. u.HGYO |
2 | Lori | Laurie Island | 86 | 940 | 60°43′43″ c. e. 44°31′05″ q. u.HGYO |
3 | Siqni adası | Signy Island | 19 | 281 | 60°42′41″ c. e. 45°38′08″ q. u.HGYO |
4 | Pauell adası | Powell Island | 20 | 620 | 60°40′59″ c. e. 45°01′59″ q. u.HGYO |
5 | Akunya | Acuna Island | 60°46′ c. e. 44°37′ q. u.HGYO | ||
6 | Larsen adası | Larsen Islands | 60°36′ c. e. 46°04′ q. u.HGYO | ||
7 | Robertson adası | Robertson Islands | 60°46′ c. e. 45°09′ q. u.HGYO | ||
8 | Nedostupnosti | Inaccessible Islands | 215 | 60°34′ c. e. 46°44′ q. u.HGYO |
İqlimi
İqlimi soyuq, rütubətli və küləklidir. Qışda orta aylıq temperatur (iyulda) −10°S, yayda isə 0°S təşkil edir. Minimum -44°S, maksimum isə +12°S olur.
Tarix
Cənubi Orkney adaları 1821-ci ildə iki suiti ovçuları olan Nataniel Palmer və Corc Pauell tərəfindən aşkarlanmışdır. İlk əvvəllər adalar Pauell qrupu adlanırdı. Böyük ada isə Koronasii adlanır. Səbəb isə bu ərəfələrdə IV Qeorqun tac qoyma mərasimi keçirilmişdir. 1823-ci ildə adaları Ceyms Ueddell ayaq basır və adaların müasir adını verir. Bu Şotlandiyaya məxsus olan Orkney adaları ilə enyi enlikdə yerləşməsi ilə əlaqədar verilmişdir (fərq onların müxtəlik müxtəlif qütblərdə olmasıdır)[1]
Adaları çox vaxt suiti və balina ovçuları ziyarət edirdilər. Vilyam Bryus 1903-ci ildə adalara gəlir və Kori adasında qışlayır. Bryus burada meteoloji stansiya inşa edir. O, [[[Argentina]]ya getdikdən sonra stansiya 1904-ci ildə argentinalı meteoroloqlarına verilir. Hazırda bu qütb stansiyası fəaliyyətini davam etdirir.
1908-ci ildə Britaniya bütün Subantarktik qurşaqda yerlışən adalara iddia edir. Adalar sonradan Folklend adaları asılı ərazilərinə daxil edilir. Siqni adasında bioloji elmi stansiya yaradılır.
Adalara Argentina iddia edirdi. 1959-ci ildə imzalanmış Antartika haqqınd konvensiyaya görə bütün mübahisəli ərazilərə iddialar dondurulur. Bu müqaviləyə qoşulan bütün dövlətlər elmi məqsədlər üçün bölgədən istifadə edə bilər. 1962-ci ildən ərazi Böyük Britaniyanın Antarktika ərazilərinə daxil edilmişdir. Argentina bununla razı deyildir və adaları Argentina Antarktikasının ərazisi hesab edir. Adalarda həm Britaniyanın həmdə Argentinanın qütb stansiyaları vardır.
İstinadlar
- ↑ William James Mills. Exploring polar frontiers : a historical encyclopedia. — ABC-CLIO, Inc, 2003. — P. 622-623. — 844 p. — ISBN 1-57607-422-6.