Yulius Klaprot
| Yulius Klaprot | |
|---|---|
 | |
| Doğum adı | Julius Heinrich Klaproth |
| Doğum tarixi | 11 oktyabr 1783[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 28 avqust 1835[2][3] (51 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Martin Haynriş Klaprot |
| Elm sahəsi | şərqşünaslıq |
| Üzvlüyü | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yulius Henrix Klaprot (alm. Julius Heinrich Klaproth; 11 oktyabr 1783[1][2][…], Berlin – 28 avqust 1835[2][3], Paris) — Almaniya şərqşünası, səyyahı və poliqlotu. Kimyaçı Martin Klaprotun oğludur.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
İlk gənclik illərində dillər üçün əla qabiliyyətlər nümayiş etdirmişdir. 1802-ci ildə ilk əsəri olan "Asiatisches Magazin" nəşr olunmuşdur. 1805-ci ildə Sankt-Peterburqdakı İmperator Elmlər Akademiyasına Asiya dilləri üzrə köməkçi kimi dəvət edilmiş və onun xarici üzvü seçilmişdir.
Klaprotun Rusiyada qalması elmi baxımdan çox səmərəli olmuşdur. 1805-ci ildə qraf Yuri Qolovkinin Çindəki səfirliyində iştirak etdi, lakin mancur hakimiyyəti səfirlərin Monqolustandan uzağa getməsinə icazə vermədiyinə görə akademiyanın adından Qafqazda Asiya xalqları ilə bağlı tədqiqatlarını davam etdirmişdir. Sonralar "1807–1808-ci illərdə Qafqaz və Gürcüstana səyahət" kitabını nəşr etdirmişdir.[4]
Seçilmiş əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Leichenstein auf dem Grabe der Chinesischen Gelehrsamkeit des Herrn Joseph Hager. Halle: Waisenhausdruckerei 1811.
- Abhandlung über die Sprache und Schrift der Uiguren. Hamburg: Buske, 1985. Unveränd. Nachdr. d. Ausg. Paris, Königl. Druckerei, 1820. Mit e. Vorw. von Wolfgang-Ekkehard Scharlipp.
- Kurilen oder Aino. Bochum: Adami, 1984, [Nachdr. d. Ausg.] Schubart, Paris, 1823.
- Asia polyglotta" (Paris 1823, nebst Sprachatlas
- Tableaux historiques de l’Asie. Paris 1823, 4 Bde. mit Atlas.
- Chrestomathie mandchoue, 1828;
- Collections d’antiquités égyptiennes. Paris 1829.
- Examen critique des travaux du feu M. Champollion sur les hiéroglyphes. Paris 1832.
- Aperçu général des trois royaumes, traduit de l’original japonais-chinois. Paris 1833.
- Mémoires relatifs à l’Asie. Paris 1834, 2 Bde.
- Lettre à M. le baron A. de Humboldt sur l’invention de la boussole. Deutsche Übersetzung von Armin Wittstein: Julius Klapproth’s Schreiben an Alexander von Humboldt über die Erfindung des Kompasses. Leipzig: Weigel 1885.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Julius Heinrich Klaproth // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Heinrich Julius Klaproth // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ "ЛЕТОПИСЬ города-курорта Пятигорск Раздел 1" (PDF). 2018-04-17 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-06-16.
Əlavə ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- А.В. Пачкалов. Из истории находок мусульманских монет на Северном Кавказе: сборы Г.Ю. Клапрота на Маджарском городище // Из истории культуры народов Северного Кавказа. Вып. 1. Ставрополь, 2009. С. 70–74.
- Gert Naundorf: Klaproth, Heinrich Julius. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 11, Duncker & Humblot, Berlin 1977, S. 706 f.
- Hartmut Walravens: Julius Klaproth: (1783–1835). Leben und Werk. Harrassowitz, Wiesbaden 1999, ISBN 3-447-04124-2.
- Hartmut Walravens: Julius Klaproth: (1783–1835). Briefe und Dokumente. Harrasowitz, Wiesbaden 1999, ISBN 3-447-04143-9.
- Hartmut Walravens: Julius Klaproth: Briefwechsel mit Gelehrten, großenteils aus dem Akademiearchiv in St. Petersburg; mit einem Namenregister zu Julius Klapproth: Briefe und Dokumente. Harrassowitz, Wiesbaden 2002, ISBN 3-447-04586-8.
- Siyun-sai Rin-siyo/Hayashi Gahō. (1652). Nipon o daï itsi ran; ou, Annales des empereurs du Japon, tr. par M. Isaac Titsingh avec l’aide de plusieurs interprètes attachés au comptoir hollandais de Nangasaki; ouvrage re., complété et cor. sur l’original japonais-chinois, accompagné de notes et précédé d’un Aperçu d’histoire mythologique du Japon, par M. J. Klaproth. Paris: Oriental Translation Fund, 1834.--Two digitized examples of this rare book have now been made available online: (1) from the library of the University of Michigan, digitized January 30, 2007; and (2) from the library of Stanford University, digitized June 23, 2006. Click here to read the original text in French. Arxiv surəti 23 mart 2017 tarixindən Wayback Machine saytında