Zinniya

Zinniya
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Kampanulidlər Dəstə: Astraçiçəklilər Fəsilə: Mürəkkəbçiçəklilər Yarımfəsilə: Astrakimilər Triba: Heliantheae Yarımtriba: Zinniinae Cins: Zinniya
Beynəlxalq elmi adı
Zinnia L.
Şəkil axtarışı ITIS   38711 NCBI   19013 EOL   38874

Zinniya (lat. Zinnia) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Bu cins Qettingen Tibb Universitetinin professoru İ.Q.Zinnin şərəfinə adlandırılmışdır. Cinsin Mərkəzi və Cənubi Amerikada bitən 15 növü vardır. Növlərdən bəzilərini açıq şəraitdə yetişdirirlər. Hazırda gülçülükdə yabanı növlərdən istifadə olunmur. Formalar, növarası hibridlər və sortlar yetişdirilir. Gülçülükdə gözəl zinniya (Z.elegans) çox geniş yayılmışdır. Bu bitkinin Azərbaycanda müxtəlif mədəni formaları və hibridləri vardır. Bütün növlər hündürlüyü, çiçəkləmə müddəti və hamaşçiçəklərin forması ilə fərqlənən qruplara bölünür. Z.elegans növünün aşağıdakı formaları məlumdur: georginçiçəkli, nəhəng kaktusçiçəkli, pumilya, skabiozaçiçəkli, superkaktusçiçəkli və fruvunder. Zinniya mart-may aylarında toxumla çoxaldılır. Böyüyən cücərtiləri şitil edib torflu dibçəklərə köçürürlər. Toxumlar əsas və iki yan zoğlarda yerləşir.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

• Crassina Scepin
• Diplothrix DC.
• Lepia Hill
• Mendezia DC.
• Tragoceros Kunth

Növləri

• Zinnia acerosa (DC.) A.Gray
• Zinnia americana (Mill.) Olorode & A.M.Torres
• Zinnia angustifolia Kunth
• Zinnia anomala A.Gray
• Zinnia bicolor Hemsl.
• Zinnia citrea A.M.Torres
• Zinnia coahuilana B.L.Turner
• Zinnia elegans Jacq.
• Zinnia flavicoma (DC.) Olorode & A.M.Torres
• Zinnia grandiflora Nutt.
• Zinnia guanajuatensis (Calderón & Rzed.) B.L.Turner
• Zinnia haageana Regel
• Zinnia juniperifolia A.Gray
• Zinnia leucoglossa S.F.Blake
• Zinnia maritima Kunth
• Zinnia marylandica D.M.Spooner, Stimart & T.H.Boyle
• Zinnia microglossa (DC.) McVaugh
• Zinnia oligantha I.M.Johnst.
• Zinnia peruviana (L.) L.
• Zinnia purpusii Brandegee
• Zinnia tenuis (S.Watson) Strother
• Zinnia venusta (A.M.Torres) Olorode & A.M.Torres
• Zinnia zamudiana Calderón & Rzed.
• Zinnia zinnioides (Kunth) Olorode & A.M.Torres