Albaniya–Yaponiya münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Albaniya–Yaponiya münasibətləri
Albaniya və Yaponiya
 Albaniya  Yaponiya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Şinzo Abeİlir Metanın görüşü (2019).

Albaniya–Yaponiya münasibətləri (alb. Marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Japonisë; yap. 日本とアルバニアの関係) – Albaniya ilə Yaponiya arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaponiya Albaniyanın müstəqilliyini 1922-ci ildə tanımış və ölkələr arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. Belə ki, Albaniyanın xarici işlər naziri Fan Noli 28 yanvar 1922-ci ildə Yaponiyadan Albaniyanın müstəqilliyini tanımasını istəmiş, Yaponiya xarici işlər naziri Uçida Yasuiya 18 aprel 1922-ci ildə buna müsbət cavab vermişdir.[1] 20 iyun 1930-cu ildə ölkələr arasında ilk ticarət müqaviləsi imzalanmışdır. 1935-ci ildə Osaka şəhərində Albaniya krallığının fəxri konsulluğu açılmışdır.[2]

İkinci Dünya müharibəsindən sonra Albaniya ilə Yaponiya arasındakı əlaqələr dayanmışdır. 10 mart 1981-ci ilin martında ölkələr arasındakı əlaqələr bərpa olunmuşdur.[1] 1990-cı illərdə Albaniya açıq qapı siyasətini qəbul etdikdən sonra ölkələr arasındakı əlaqələr canlanmağa başlamışdır. 2005-ci ilin dekabrında Tokioda Albaniya Respublikasının səfirliyi açılmışdır. Yaponiya hökuməti 2016-cı ilin martında Tiranada səfirlik açmaq barədə qəbul etmişdir. Tirana səfirliyi 1 yanvar 2017-ci ildə açılmışdır.[2] 2022-ci ildə ölkələr arasında əlaqələrin 100 illiyi qeyd olunmuşdur.[1]

2008-ci ilin fevralında Albaniya baş naziri Sali Berişa Yaponiyaya səfər edərək Yaponiya baş naziri Yasuo Fukuda ilə görüşmüşdür. O, Yaponiyada olan ilk Albaniya baş naziri olmuşdur.[3] 2019-cu ilin oktyabrında Albaniya prezidenti İlir Meta Yaponiyaya səfər edərək Yaponiya baş naziri Şinzo Abe ilə görüşmüşdür.[4]

Razılaşmalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Albaniya və Yaponiya hökumətləri arasında 15-dən çox razılaşma imzalanmışdır. 2007-ci ilin sentyabrında imzalanmış razılaşmaya əsasən Yaponiya vətəndaşları üçün viza məhdudiyyəti ləğv olunmuşdur.[2]

Mədəniyyət[redaktə | mənbəni redaktə et]

1989-cu ildən etibarən alban tələbələr MEXT proqramı üzrə Yaponiyada təhsil almaq hüququna malikdirlər. 2011–2017-ci ildə Albaniyanın Marin Barleti Universitetində yapon dili tədris olunmuşdur. 2012-ci ildə Albaniyanın ilk yapon dili lüğəti nəşr olunmuşdur. 2016-cı ildə Tirana Politexnik Universiteti yapon dili dərsləri təklif etməyə başlamışdır.[5]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 3 "100 years of friendship relations between Albania-Japan, Minister Xhaçka meets Ambassador Mitsuyuki Takada". Avropa və Xarici İşlər Nazirliyi (Albaniya) (ingiliscə). 2024-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  2. 1 2 3 "Bilateral Relations". Albaniyanın Yaponiyadakı səfirliyi (ingiliscə). 2024-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  3. "Japan-Albania Summit Meeting". Yaponiya baş nazirinin kabineti (ingiliscə). 2020-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  4. "Meeting between Prime Minister Shinzo Abe and President Meta of Albania". Xarici İşlər Nazirliyi (Yaponiya) (ingiliscə). 24 oktyabr 2019. 2024-04-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.
  5. "アルバニア(2017年度)". Japan Foundation (yaponca). 2022-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 aprel 2024.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]