Azərbaycanda hərbi xidmətə çağırış
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Azərbaycanda bütün əmək qabiliyyətli kişi mülki şəxslər üçün Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində məcburi hərbi xidmət nəzərdə tutulur. Hərbi xidmətə çağırış yaşı 18-dir. Azərbaycan Konstitusiyasının 76.2-ci maddəsinə əsasən, vətəndaşın vicdan azadlığına uyğun olaraq xidmət keçmək istəmədikdə, hərbi xidmətdən başqa alternativ xidmət nəzərdə tutulur[1]. Silahlı qüvvələrə könüllülük əsasında 19–40 yaş arası qadınlar da qəbul edilir.[2] İldə dörd çağırış dövrü var. Hərbi xidmət stajı 18 ay, ali məktəb məzunları üçün icbari xidmət müddəti 18 aydan 12 aya endirilmişdir.[3]
Vətəndaşların ilkin hərbi qeydiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hər il komissiyanın sədri (müvafiq icra hakimiyyəti orqanının rəhbəri) və komissiya üzvlərindən (tibb mütəxəssislərindən) ibarət hərbi qeydiyyat komissiyaları yaradılır. Yanvar-mart aylarında 16 yaşına çatmış kişi cinsli vətəndaşlar müvafiq hərbi orqanlarda qeydiyyatda olmalı və tibbi müayinədən keçməlidirlər. Qısamüddətli səhhətində problem olan vətəndaşlar dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına müalicə üçün tibb müəssisələrinə göndərilməlidir.[2][3]
Vətəndaşların hərbi xidmətə hazırlanması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hərbi xidmətə çağırışaqədərki hazırlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanda hərbi xidmətə çağırışaqədərki hazırlıq təhsil müəssisələrində keçirilir. Vətəndaşlara məktəb dərsləri ilə paralel olaraq ilkin hərbi biliklər də öyrədilir.
Hərbi peşə ixtisası üzrə təlim[redaktə | mənbəni redaktə et]
17 yaşına çatmış vətəndaşlar təhsil müəssisələrində hərbi peşə ixtisası üzrə təhsil ala bilərlər. Bu təlimi almaq istəyən vətəndaşlar işlərini tərk etməlidirlər, lakin onlar təlim müddətində işləmədən hər ay maaş alırlar. Və təlimin sonunda onlar iş yerlərini geri qaytara bilərlər.
Hərbi xidmətdən möhlət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Daimi möhlət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Aşağıdakı kateqoriyalardan olan vətəndaşların Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində xidmət keçməsi tələb olunmur:
- Doktorluq dərəcəsi (PhD) olan şəxslər[4]
- Ciddi sağlamlıq problemləri olan insanlar, o cümlədən ruhi xəstələr
- Ağır cinayət törətdiklərinə görə həbs edilən vətəndaşlar
- Polis şöbəsində profilaktik və əməliyyat uçotunda olanlar
Müvəqqəti möhlət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Müvəqqəti möhlət aşağıdakı səbəblərə görə verilə bilər:
Ailə vəziyyətinə görə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Həyat yoldaşı iş qabiliyyəti olmayan, övlada qayğı göstərən atalar
- Ailənin üzvlərinə qayğı göstərən böyük oğul
- Üçdən çox uşaq ataları
- Valideynlərindən biri əmək qabiliyyəti olmayan ailədə tək oğul[2][3]
Səhhət problemlərinə görə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Davam edən təhsilə görə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ümumtəhsil müəssisələrində tam orta təhsilini başa vurmuş 20 yaşınadək vətəndaşlara
- İlk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinə daxil olana qədər tam orta təhsili tamamlamamış 20 yaşınadək vətəndaşlara
- Müəssisələrdə və onların filiallarında ali (bakalavr pilləsi), yaxud tibb təhsili üzrə ali təhsil və rezidentura təhsili (məktəb bitirənə qədər) olan vətəndaşlara
- Xarici ölkələrdə ali təhsil (bakalavr pilləsi), tibb təhsili üzrə ali təhsil və təhsilini başa vuranadək rezidenturada (internaturada) təhsil alan vətəndaşlara
Hərbi rütbələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hərbi rütbələr hərbi qulluqçulara hərbi vəzifəsinə, hərbi təhsilinə, hərbi xidmət müddətinə və bəzi digər xüsusiyyətlərinə görə verilir.
Aşağıdakı hərbi rütbələr müəyyən edilir:
| Hərbi qulluqçular və Hərbi xidmət | Hərbi rütbələr | |
| Quru Qoşunları | Hərbi Dəniz | |
| Əsgərlər və dənizçilər | Şəxsi
Şəxsi birinci sinif |
Dənizçi
1-ci dərəcəli dənizçi |
| Çavuşlar | Onbaşı
Baş serjant |
3-cü dərəcəli kiçik zabit
2-ci dərəcəli kiçik zabit Astsubay, 1-ci dərəcəli |
| Qərargah zabitləri | Usta serjant
Baş zabit |
Baş kiçik zabit
Baş zabit |
| Leytenantlar | Kiçik leytenant | Kiçik leytenant |
| Baş zabitlər | mayor | 3-cü dərəcəli kapitan |
| Yüksək zabitlər | General-mayor
Ordu generalı |
Kontr-admiral |
Maddi təminat
Hərbi vəzifənin yerinə yetirilməsi ilə bağlı tədbirlərin maliyyə və maddi təminatı Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin, Naxçıvan Muxtar Respublikası büdcəsinin, habelə təşkilatların vəsaiti hesabına, bu Qanunla və Azərbaycan Respublikasının digər qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müvafiq icra hakimiyyəti orqanının sifarişi ilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanını çağırış məntəqələri ilə təmin etmək, ictimai qaydanı qorumaq, lazımi sayda həkim mütəxəssislər və orta tibb heyəti, dərman vasitələri, alətlər, tibb və təsərrüfat əmlakı, nəqliyyat vasitələri ayırmaq üçün müvafiq tədbirlər görməlidir.
Çağırış komissiyalarının üzvləri, hərbi həkim komissiyalarının üzvləri, müvafiq icra hakimiyyəti orqanında iş üçün ayrılmış həkimlər və orta tibb heyəti, texniki işçilər və xidmət heyəti vətəndaşların ilkin hərbi qeydiyyata alınması, hərbi xidmətə çağırılması, vətəndaşların tibbi müayinəsi, habelə müvafiq icra hakimiyyəti orqanına çağırılanların göndərilməsi zamanı bu vəzifələri yerinə yetirərkən onların əsas iş yerində orta əmək haqqı saxlanılır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Crocusoft. "E-QANUN". e-qanun.az (ingilis). 2022-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "Law of the Azerbaijan Republic "About conscription and military service"". cis-legislation.com (ingilis). 2018-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-05.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 in Azerbaijani language. "Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi - SƏNƏDLƏR » Qanunlar Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". www.president.az. 2018-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-05.
- ↑ https://e-qanun.az/framework/23021 Arxivləşdirilib 2023-08-30 at the Wayback Machine According to the constitution Clause 18 of Part I of Article 94 of the Constitution of the Republic of Azerbaijan. Article 23. Exemption from conscription.