Mirzə Mirzəyev
| Mirzə Mirzəyev | |
|---|---|
| Mirzə Cəlil oğlu Mirzəyev | |
| Doğum adı | Şübri |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Naxçıvan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | İran,Rəşt şəhəri |
| Dəfn yeri | Rəşt |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Vətəndaşlığı | Rusiya İmperiyası |
| Təhsili | |
| Teatr | Naxçıvan teatrı |
| Rolları | İskəndər |
Mirzə Mirzəyev və ya Şürbi (Mirzə Cəlil oğlu Mirzəyev; 1874, Naxçıvan – 1915, Rəşt) — ziyalı, maarif və teatr xadimi, şair
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mirzə Cəlil oğlu Mirzəyev 12 fevral 1874-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olub.[1]
Təhsili[redaktə | mənbəni redaktə et]
1888–92-ci illərdə İrəvan Müəllimlər Seminariyasında təhsil alıb.[2] Şərur-Dərələyəz qəzasındakı Aralıq ibtidai məktəbində pedaqoji fəaliyyətə başlayıb. 1894-cü ildə Cəlil Məmmədquluzadənin müdiri olduğu Nehrəm məktəbində işləyib. Daha sonra isə Naxçıvan şəhər ibtidai məktəbində davam etdirmişdir. Ordubad qəzasının Vənənd kənd ibtidai məktəbinin 1903–1908 və Naxçıvan şəhər rus-tatar məktəbinin 1909–1913-cü illərdə müdirləri olmuşdur. "Kollec registratoru" rütbəsi almışdır.
Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Teatr fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cəlil Məmmədquluzadənin təşviqi ilə teatr hərəkatına qoşulmuş, Naxçıvan teatrında qadın rollarını oynamış, ədəbi-maarif tədbirlərinin təşkilində fəal iştirak etmişdir.
İctimai fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Açıqfikirliliyinə, milli mənafeyi və maarifçiliyi üstün tutmasına, xurafata və fanatizmə qarşı çıxdığı üçün, "siyasi bədgümanlıq" doğurmasına görə Naxçıvan mühitindən uzaqlaşdırmaq məqsədilə Şahbuz ibtidai məktəbinə gəndərilmiş, lakin şərab içməsi bəhanə gətirilərək, şübhəli şəxs kimi 3 aydan sonras vəzifəsindən geri çağırılmışdır. Aşqabad, yaxud Bakı məktəblərində münasib iş tapmaq təşəbbüslərinə də maneəçilik törədilmişdir.
Bədii yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Şürbi" təxəllüsü ilə şeir yazmışdır. Klassik üslubda qələmə aldığı qəzəllərində həyat eşqi qabarıq şəkildə ifadə olunmuşdur. Maarifçi şeirlərində "Elm və cəhalət", "Səhranişin və ayı" və s.) fanatizmi, gerilik və cəhaləti tənqid etmiş, yeniliyə, elmə və maarifə çağırmışdır. "Molla Nəsrəddin"in Naxçıvan üzrə təmsilçisi kimi jurnalın abunə və satış məsələləri ilə məşğul olmuş, jurnala xəbər və məqalələr göndərmişdir. Yazıları "Şərqi-rus" qəzetində də dərc olunmuşdur. Cəlil Məmmədquluzadə "Ölülər" komediyasında Şübridən İskəndər obrazının prototiplərindən biri kimi faydalanmışdır.
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Nəsirli M., Mirzə Cəlil Şübri, "Cəlil Məmmədquluzadənin naxçıvanlı müasirləri" kitabında,Bakı.,1967
- İsa Həbibbəyli., Cəlil Məmmədquluzadə:Mühiti və müasirləri., Bakı.,1997
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 551. ISBN 5-8066-1468-9.
- ↑ Fərrux Rüstəmov. İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF). Bakı: Elm və təhsil. 2022. səh. 153. ISBN 978-9952-5455-010.