Süleymaniyyə Əlyazmaları Kitabxanası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Süleymaniyyə Əlyazmaları Kitabxanası
Ümumi məlumatlar
Ölkə
Sayt suleymaniye.yek.gov.tr

Süleymaniyyə Kitabxanası — 1927-ci ildə İstanbulda Süleymaniyyə Məscidi mədrəsələrində qurulan kitabxana. I Süleymanın yaratdığı kitabxana bu kitabxananın əsasını təşkil etmişdir.[1]

Kitabxanada 106 kolleksiyada 70 min cild əlyazma və ümumilikdə 120 min çap əsəri var. Bunlardan 12.000 cild kitab türkcə, 50.000 cild ərəbcə, 3680 cild kitab fars dilindədilər.[2]

Süleymaniyyə Əlyazmaları Kitabxanası ən böyük şərq kitabxanalarından biridir. Kitabxananın kolleksiyasında VIII—XIX-cu əsrlərə aid 73 minə yaxın sənəd[3] və 50 mindən çox çap kitabı var.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Süleymaniyyə kompleksi 1557-ci ildə tamamlandı. Əvvəlcə onun xüsusi kitabxanası yox idi, baxmayaraq ki, hər mədrəsənin öz kitabxanası vardır.

1924-cü ildə Sani mədrəsəsinin binası kitabxanaya, daha sonra Evvel mədrəsəsinin və ona bitişik ibtidai məktəb binası da kitabxanaya verildi. 1961-ci ildə bərpa şöbəsi yaradılmışdır.[4]

Türkiyədə tapılan və UNESCO-nun yaratdığı "Dünya yaddaşı"na daxil edilmiş 3 sənəddən biri olan İbn Sinanın əlyazmalarına da bu kitabxanada rast gəlinir. (İngilis siyahısı üçün: Dünya Reyestrinin Yaddaşı — Avropa və Şimali Amerika)

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kitabxana hər gün saat 9:00-dan 19:00-dək oxucular üçün açıqdır, giriş pulsuzdur, lakin əlyazmalarla işləmək üçün Mədəniyyət Nazirliyinin Kitabxanalar Baş İdarəsindən xüsusi icazə lazımdır.[5][6]

2001-ci ildən kitabxana fondları rəqəmsallaşdırılmağa başlayıb, 2009-cu ilə qədər isə 100.000-dən çox əsər rəqəmsallaşdırılıb.[7]

Kolleksiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Süleymaniyyə Əlyazma Kitabxanasındakı ən qiymətli kolleksiyalar Ayasofya, Bağdadlı Vehbi, Carullah, Damat İbrahim, Esad Əfəndi, Fatih, Hacı Mahmud, Həmidiyyə, Kılıç Əli, Laləli, Rəisülküttap, Süleymaniyyə, Şehid Əli və Yeni Məscid kolleksiyalarıdır.[2] Kitabxanaya aşağıdakı kolleksiyalar daxildir:[8]

  • Abdulgani Ağa kolleksiyası
  • Ahmet Anlatıcı kolleksiyası
  • Əli Qalip bəy kolleksiyası
  • Əli Nihat Tərlan kolleksiyası
  • Amcazade Hüseyin Paşa kolleksiyası
  • Antalya Tekelioğlu kolleksiyası
  • Arslan Kaynardağ kolleksiyası
  • Əshab-I Xeyriyyə Fondunun kolleksiyası
  • Aşir Əfəndi kolleksiyası
  • Ayasofya kolleksiyası
  • Bağdaddan Vehbi Əfəndinin kolleksiyası
  • Basma Bağışlar kolleksiyası
  • Carullah Efendi kolleksiyası
  • Celal Ökten kolleksiyası
  • Çelebi Abdullah Efendi kolleksiyası
  • Çorlulu Ali Paşa kolleksiyası
  • Damat İbrahim Paşa kolleksiyası
  • Darü'l-Mesnevi kolleksiyası
  • Denizli kolleksiyası
  • Dosyalar kolleksiyası
  • Dr. Ali Sevil Akay kolleksiyası
  • Dr. Feyzullah Paşa kolleksiyası
  • Düğümlü Baba kolleksiyası
  • Efgani Şeyhi Ali Haydar kolleksiyası
  • Ekrem Karadeniz kolleksiyası
  • Elhac Mustafa Efendi kolleksiyası
  • Erzincan kolleksiyası
  • Esad Efendi kolleksiyası
  • Esmihan Sultan kolleksiyası
  • F. Sezai Türkmen kolleksiyası
  • Fatih kolleksiyası
  • Galata Mevl. Divan Edb. Mzs. kolleksiyası
  • Gelibolulu Tahir Ağa kolleksiyası
  • Giresun kolleksiyası
  • Gülnuş Valide Sultan kolleksiyası
  • H. Şemsi-Fatih Güneren kolleksiyası
  • Hacı Ali Saib Efendi kolleksiyası
  • Hacı Beşir Ağa kolleksiyası
  • Hacı Beşir Ağa (Eyüp) kolleksiyası
  • Hacı Mahmut Efendi kolleksiyası
  • Hacı Reşit Bey kolleksiyası
  • Hafız Ahmet Paşa kolleksiyası
  • Hafid Efendi kolleksiyası
  • Hafid Efendi İlavesi kolleksiyası
  • Halet Efendi İlavesi kolleksiyası
  • Hafız İbrahim Gürpınar kolleksiyası
  • Hamidiye kolleksiyası
  • Hamidiye Murakkât kolleksiyası
  • Harput kolleksiyası
  • Hasan Hayri Abdullah Ef. kolleksiyası
  • Hasan Hüsnü Paşa kolleksiyası
  • Hasib Efendi kolleksiyası
  • Haşim Paşa kolleksiyası
  • Hekimoğlu Ali Paşa kolleksiyası
  • Hekimoğlu Ali Paşa Cami kolleksiyası
  • Hidiv İsmail Paşa kolleksiyası
  • Hüseyin Kazım kolleksiyası
  • Hüsrev Paşa kolleksiyası
  • Hz. Halid (Eyüp Camii) kolleksiyası
  • Hz. Nasuhi Dergahı kolleksiyası
  • İbrahim Efendi kolleksiyası
  • İhsan Mahvi kolleksiyası
  • İsmail Öztürk kolleksiyası
  • İyd Mehmed Efendi kolleksiyası
  • İzmir kolleksiyası
  • İzmirli İsmail Hakkı kolleksiyası
  • İzmirli Mustafa Efendi kolleksiyası
  • K. Çelebi-Zade Hüsamettin kolleksiyası
  • Kadı-Zade Burhaneddin kolleksiyası
  • Kadı-Zade Mehmed Efendi kolleksiyası
  • Kasideci-Zade S. Sırrı kolleksiyası
  • Kemal Edip Kürkçüoğlu kolleksiyası
  • Kılıç Ali Paşa kolleksiyası
  • Lala İsmail kolleksiyası
  • Laleli kolleksiyası
  • Levhalar kolleksiyası
  • M. Arif-M. Murad kolleksiyası
  • M. Hilmi-F. Fethi kolleksiyası
  • Mahmud Paşa kolleksiyası
  • Mehmed Ağa Camii kolleksiyası
  • Mehmed Nuri Efendi kolleksiyası
  • Mehmed Nusret Giresuni kolleksiyası
  • Mehmed Sefayihi kolleksiyası
  • Mesih Paşa kolleksiyası
  • Mihrişah Sultan kolleksiyası
  • Molla Çelebi kolleksiyası
  • Muammer Ülker kolleksiyası
  • Muğlalı Hoca Mustafa Ef. kolleksiyası
  • Murad Buhari Tekkesi kolleksiyası
  • Murad Molla kolleksiyası
  • Musalla Medresesi kolleksiyası
  • Nafiz Paşa kolleksiyası
  • Necip Erdem kolleksiyası
  • Nureddin Ağa kolleksiyası
  • Nuri Arlasez kolleksiyası
  • Osman Huldi Öztürkler kolleksiyası
  • Ömer Sindal kolleksiyası
  • Pertev Paşa (Selimiye) kolleksiyası
  • Pertevniyal V. Sultan kolleksiyası
  • Rauf Yekta kolleksiyası
  • Reisülküttap kolleksiyası
  • Reşit Efendi kolleksiyası
  • Rüstem Paşa kolleksiyası
  • Saadeddin Mübtegi Vakfı kolleksiyası
  • Saadettin Serezli-Ümit Erk kolleksiyası
  • Saliha Hatun kolleksiyası
  • Sami Benli kolleksiyası
  • Serez kolleksiyası
  • Servili kolleksiyası
  • Seyyit Nazif Efendi (Hekimbaşı) kolleksiyası
  • Sultan I Ahmed kolleksiyası
  • Süheyl Ünver kolleksiyası
  • Süleymaniye kolleksiyası
  • Süleymaniye Murakkaat kolleksiyası
  • Sütlüce Dergahi Elif Ef. kolleksiyası
  • Şazeli Tekkesi kolleksiyası
  • Şehit Ali Paşa kolleksiyası
  • Şehzade Mehmed kolleksiyası
  • Şerif Muhiddin Targan kolleksiyası
  • Şeyhülislam Esad Efendi kolleksiyası
  • Tahir Ağa Tekkesi kolleksiyası
  • Tarık Gökmen kolleksiyası
  • Tercüman kolleksiyası
  • Tırnovalı kolleksiyası
  • Turhan Valide Sultan kolleksiyası
  • Uşşaki Tekkesi kolleksiyası
  • Vakfı Namalum kolleksiyası
  • Yabancı Diller kolleksiyası
  • Yahya Tevfik kolleksiyası
  • Yazma Bağışlar kolleksiyası
  • Yeni Cami kolleksiyası
  • Yeni Eserler kolleksiyası
  • Yeni Medrese kolleksiyası
  • Yozgat kolleksiyası
  • Yusuf Ağa kolleksiyası
  • Zühtü Bey kolleksiyası

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ https://web.archive.org/web/20160406153006/http://www.ibb.gov.tr/sites/ks/tr-TR/1-Gezi-Ulasim/kutuphaneler/Pages/s%c3%bcleymaniye-k%c3%bct%c3%bcphanesi.aspx
  2. ↑ 1 2 https://web.archive.org/web/20160629130158/https://www.yazmalar.gov.tr/elyazmaciligimiz_tr.php
  3. ↑ Татарстан и Турция. Архивное сотрудничество // Гасырлар авазы — Эхо веков (журнал). № 1/2. 1999. ISSN 2073-7483. 2012-01-26 tarixində arxivləşdirilib.
  4. ↑ Allen Kent, Harold Lancour, Jay E. Daily. Encyclopedia of Library and Information Science. 31.
  5. ↑ "Библиотека Сулеймание - Istanbul 2010". 2012-05-05 tarixində arxivləşdirilib.
  6. ↑ "Süleymaniye Kütüphanesi // MyMerhaba" (ingilis). 2012-05-05 tarixində arxivləşdirilib.
  7. ↑ "Much easier access to old manuscripts via the Internet // Today's Zaman" (ingilis). 2009-08-08. 2012-05-05 tarixində arxivləşdirilib.
  8. ↑ http://www.yazmalar.gov.tr/koleksiyonlar.php https://web.archive.org/web/20160629131332/https://www.yazmalar.gov.tr/koleksiyonlar.php

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Süleymaniyyə_Əlyazmaları_Kitabxanası&oldid=6911725"