Xotyutau yaylası
| Xotyutau | |
|---|---|
 Eyni adlı aşırımdan yaylanın görünüşü | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 3500 m |
| Yerləşməsi | |
| 43°17′24″ şm. e. 42°23′15″ ş. u. | |
| Ölkə | Kabarda-Balkariya |
|
|
|
Xotyutau— Elbrus dağından cənub-qərbdə, Kabarda-Balkariyanın ərazisində, Mərkəzi Qafqazda buz qatı ilə örtülmüş yayla. Yayla Baş Qafqaz silsiləsi ilə Yan silsilə arasında yerləşir. Hündürlüyü 3500 metrdir.
Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xotyutau Kabarda-Balkariya ilə Qaraçay-Çərkəz Respublikaları sərhədində yerləşir və Kabarda-Balkariyanın ən ucqar qərb nöqtəsi hesab edilir[1]. Yayladan 15 km cənubdan Rusiya və Gürcüstanın dövət sərhədi keçir.
Yayla səthinin yarısı düz buz qatı ilə örtülüdür. Qar örtüyü il boyu yaylada qalır. Ancaq yay aylarında nadir hallarda kənar hissələr qardan azad olur.
Xotyutau yaylasının qərbində Xotyutau silsiləsi, cənub-şərqdən isə Azaubaşi zirvəsinin tirəsi yerləşir. Bu tirədən asanlıqla qarlı Exo Voynı aşırımını görmək mümkündür. Şimaldan eyni adlı Xotyutau aşırımla həmsərhəddir. Yayla və aşırım Ullukama çayının qidalandığı əsas ərazidir. Daha sonra Baksan dərəsi başlayır. Məhs Xotyutau aşırımında Böyük Vətən Müharibəsi illərində faşistlərin kişik bazası yerləşmişdir[2].
Şərqdən yayla Böyük Azau buzlağından dərin kanyonla ayrılır. Yayladan solda Kiçik Azau buzlağının moren çöküntüləri toplnmış[2]. Yayla və Kiçik Azau buzlağı arasında həm də kiçik moren gölü mövcuddur. İl boyu bu göl buz qalıqları ilə dolu olur.
Marşrutlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xotyutau yaylasını tez-tez alpinistlər ziyarət edir və yayla turistlər arasında da böyük populyarlığa malikdir. Alpinistlər üçün daha çox Yan silsilə (şimaldan) və Baş Qafqaz silsiləsi (cənubdan) tərəfdən olan marşrutlar daha populyardır. Ullukama çayından yaylaya və aşırıma qalxan yolun dikliyi 30° çoxdur. Ümumən çay dərəsindən yaylaya qalxma müddət 5- 6 saat çəkir. Xotyutau yaylasına gələn yolda buzlaq örtüyü üzərində dərin və uzun çatlara - berqşrundlara rast gəlinir.Turistlər isə daha çox Kubanın yuxarı axarlarında olan Baksan çayı dərəsini seçirlər. Ərazinin düz relyefə malik olmasına görə alpinistlər və turistlər yaylada asanlıqla gecəliyə bilirlər.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "География республики Кабардино-Балкария". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ 1 2 "Северное Приэльбрусье, Баксанская долина, верховья Кубани". 2020-08-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.