Yalçın Küçük
| Yalçın Küçük | |
|---|---|
| türk. Yalçın Küçük | |
| Doğum tarixi | 1 iyul 1938[1] (85 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Təhsili | |
Yalçın Küçük (1 iyul 1938[1], İskəndərun) — Türkiyə sosialist yazıçısı, iqtisadçısı, tarixçisi və media eksperti. O, Türkiyə tarixində son Osmanlı və Cümhuriyyət dövrləri, sovet iqtisadi inkişafı ilə bağlı marksist baxış bucağından tarixi araşdırmaları və həmçinin Türkiyədə kriptoiudaizm (sabbatiançılıq) və Ədalət və İnkişaf Partiyasının tənqidi ilə tanınır.[2][3]
Erkən həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yalçın Küçük 1938-ci ildə İskəndərunda anadan olmuşdur. Atasının soyu türkman, anası isə qafqazlıdır. Kabataş Liseyinə, ardından Ankara Universitetinə qəbul olmuşdur. 1960-cı ildə politologiya fakültəsini bitirmişdir.[3]
Karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yalçın Küçükün ilk işi Dövlət Planlama Şurasında olmuş və orada uzunmüddətli planlaşdırma şöbəsinə rəhbərlik etmişdir. 1966-cı ildə Yaxın Şərq Texniki Universitetində vəzifəyə qəbul ollmuşdur. 1971-ci il çevrilişindən sonra işdən çıxarılmışdır. O, çevrilişdən əvvəl "Yön", "Emek", "Ant" kimi solçu nəşrlərdə Türkiyədə "sosialist inqilabı" və sosialist idarəçiliyinə çağırışlar yazmışdı. O, həmçinin "Milli Demokratik İnqilab" (türk. Milli Demokratik Devrim) adlı başqa bir strategiyaya qarşı sərt tənqidləri ilə tanınırdı.[2]
1973-cü ildə Polatlı Artilleriya Məktəbində ehtiyatda olan zabit kimi hərbi xidmətdən keçmiş və 1974-cü ildə Kiprdə Türk hərbi əməliyyatında iştirak etmişdir.[4] Daha sonra "Cumhuriyet" qəzetinin iqtisadiyyat şöbəsinə rəhbərlik etmişdir.[3] O, həmçinin Anka Xəbər Agentliyinin iqtisadiyyat bülletenini də idarə etmişdir.[2]
Tezliklə solçu fəaliyyətini davam etdirmiş, "Yürüyüş" qəzetinin redaktoru kimi çalışmış və Türkiyə Fəhlə Partiyasının bərpa edilməsi üçün səylər göstərmişdir. Partiya 1978-ci ildə onu və bəzilərini kənarlaşdırmışdır. Bundan sonra onlar gələn il "Sosialist iqtidar" (türk. Sosyalist İktidar) adlı bir jurnal buraxdılar.[2]
1979-cu ildə Ankara Universitetinə daxil olmuş, lakin 1980-ci ildə növbəti çevrilişdən sonra yenidən işdən çıxarılmışdır. Qazi Universitetində akademiyaya qayıtmış və 1987-ci ildə təqaüdə çıxmışdır.[2]
Sonrakı illəri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yalçın Küçük təqaüdçülüyündə "Sosial qurtuluş" (türk. Toplumsal Kurtuluş) və "Daima irəli" (türk. Toplumsal Kurtuluş) nəşrləri üçün yazmağa davam etmişdir. 1993-cü ildə Suriyanın Biqa vadisində Kürdüstan Fəhlə Partiyasının (PKK) lideri Abdullah Öcalandan müsahibə götürmüşdür. Öcalanın Küçükə düşərgəni gəzdirməsini və onunla yemək yediyini əks etdirən çoxlu sayda fotoşəkillər sızdırılmışdır.[2][5] Küçükün Abdullah Öcalanla çəkdirdiyi fotoşəkillər PKK ilə təmasda olan zaman Küçükün 1990-cı illərdə özünün redaktorluq etdiyi kitab və jurnallarda dərc olunmuşdur.[6]
Yalçın Küçük 1993-cü ildə prezident Süleyman Dəmirələ və fahişəxana sahibi Matild Manukyanın ən yüksək vergi ödəyicisi olmasına etiraz olaraq Parisə getmiş, lakin 1997-ci il "postmodern" çevrilişindən sonra geri qayıtmışdır. O, separatçı təbliğat yaymaq ittihaml iki il həbs cəzası almışdır. Küçük "Sky Türk"də qısa müddət ərzində "Qələmlər və qılınclar" (türk. Kalemler ve Kılıçlar) adlı veriliş aparmışdır, lakin iddialara görə, hökumətin və keçmiş Baş Qərargah rəisi Yaşar Böyükanıtın şikayətlərindən sonra çəkilmişdir.[2]
Onun Ankaranın Qaraqusunlar məhəlləsi və İstanbulun Balat məhəlləsindəki evlərində 2009-cu ilin yanvarında davam edən "Ergenekon" istintaqı çərçivəsində axtarış aparılmışdır. Onun vəkili Dursun Ərmiş jurnalistlərin suallarını cavablandırmaq üçün Küçükün Ankaradakı evinə gəlmişdir. Axtarış qərarı İstanbul 9-cu Ağır Cəza Məhkəməsi tərəfindən verilmişdir. Polis "Ergenekon" şəbəkəsinə aid sənədləri axtarırdı.[7]
Seçilmiş əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Küçük məhsuldar yazıçıdır:[2]
|
|
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118864793 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 "Yön'den Ergenekon'a Yalçın Küçük". Türkiye. Radikal (türk). Anka news agency. 2009-01-07. İstifadə tarixi: 2019-05-02.
- ↑ 1 2 3 "Prof. Dr. Yalçın Küçük kimdir". Hürriyet (türk). 2009-01-07. 2015-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-01-07.
- ↑ Hacır, Gürkan. "Bir Yalçın Küçük Portresi". Akşam. 11 January 2009. Archived from the original on 21 May 2010. İstifadə tarixi: 22 April 2024.
- ↑ "İşte Yalçın Küçük'ün Kankası". Rize Kaçkar Televizyonu (türk). 2008-07-18. 2009-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-23.
- ↑ For instance see various issues of Toplumsal Kurtuluş and Bilim ve Edebiyat
- ↑ Kurt, Nurettin. "Yalçın Küçük'ün evinde arama". Hürriyet (türk). 2009-01-07. 2011-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-01-07.