Yusif Yüzbəyov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Yusif Yüzbəyov
Yusif Əbdüləhəd oğlu Yüzbəyov
Doğum tarixi
Doğum yeri Qusar, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (59 yaşında)
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi kimya üzrə elmlər doktoru
Elmi adı professor
Təhsili Moskva Kimya Texnologiya İnstitutu

Yusif Əbdüləhəd oğlu Yüzbəyov Azərbaycan alimi, kimya üzrə elmlər doktoru, professor.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yusif Əbdüləhəd oğlu Yüzbəyov 1944-cü il aprelin 8-də Qusar rayonunda kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1950-ci ildə Bakı şəhəri 150 saylı orta məktəbə daxil olmuş, 1960-cı ildə oranı bitirmişdir. 1961-1963-cü illərdə Bakı Soyuducular zavodunda işləmişdir. 1963-cü ildə D.İ.Mendeleyev adına Moskva Kimya Texnologiya İnstitutuna qəbul olunmuş, 1968-ci ildə isə oranı bitirərək “Elektrokimya istehsalı” üzrə mühəndis-texnoloq ixtisasına yiyələnmişdir. 1968-1970-ci illərdə ordu sıralarında qulluq etmişdir. 1970-1971-ci illərdə yenidən Bakı Soyuducular zavodunda işləmişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1971-1974-cü illərdə SSRİ Elmlər Akademiyası Elektrokimya İnstitutunun (EKİ) aspiranturasında oxumuşdur. 1974-1994-cü illər Azərbaycan EA Polimer Materialları İnstitutunda kiçik, böyük və aparıcı elmi işçi vəzifələrində işləmişdir. 1994-cü ildən ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Sənaye İnstitutunda “Ətraf mühitin mühəndis mühafizəsi” kafedrasına rəhbərlik etmişdir. 1974-cü ildə SSRİ EA EKİ-nin Elmi Şurasında “İkiqat elektrik təbəqəsinin yeni üsulları” mövzusunda namizədlik, 1991-ci ildə isə D.İ.Mendeleyev adına MKTİ-nin Elmi Şurasında “Qatı xlorid turşusunun elektroliz üsulu ilə utilizasiya edilməsilə xlorüzvi məhsulların alınması” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1994-cü ildə professor elmi adını almışdır. Professor Y.Ə.Yüzbəyovun əsas elmi istiqaməti xlorüzvi birləşmələrin elektrokimyəvi sintezinə həsr edilmişdir. Onun tərəfindən aparılan sistemli elmi-tədqiqatlara əsasən, elektroliz üsulu ilə abqaz xlorid turşusu ilə alifatik və aromatik birləşmələr, olefinlər, aldehid və üzvi turşuların ərəyana görə yüksək cçıxıma-90-95% malik xlorlaşdırma prosesi işlənib hazırlanmışdır. Alınmış nəticələrə əsasən təcrübi-istehsalat, istehsalat elektrolizyorlar layihələşdirilib Sumqayıt “Üzvi sintez” zavodunda sınaqdan keçirilmişdir. RF-nin Şelkov şəhərinin “Vitamin” zavodunda 1,1,3-trixloraseton alınması elektrolizyorunun layihəsi verilmişdir. Bu elektrolizyorlar uzun müddət sınaqdan keçirilmişdir. Həmçinin, onun tərəfindən iqtisadi cəhətdən səmərəli və mexaniki dayanıqlı elektrodun seçilməsi məqsədi ilə bütün elmi-tədqiqat prosesləri üçün polyaroqrafik üsuldan istifadə edilmişdir. Onun yuxarıda qeyd edilən istiqamətdə apardığı elmi-tədqiqatların nəticələri 2 monoqrafiya, 2 dərs vəsaitində, 76 elmi əsərdə və 8 müəlliflik şəhadətnaməsində oz əksini tapmışdır. O, 4 elmlər namizədi hazırlamışdır. Professor Y.Ə.Yüzbəyov dəfələrlə Beynəlxalq və Ümumittifaq simpozium və konfranslarda, o cümlədən Praqa şəhərində Qeyrovskiyə həsr olunmuş Elektrokimya simpoziumunda, Amoko, Statoyl şirkətlərinintəşkil etdiyi “Ekologiya, energetika, iqtisadiyyat” üzrə simpoziumlarda (1994,1996), MDB ölkələrində “Üzvi birləşmələrin elektrokimyası” konfransları (1974-1996), XII və XIII Mendeleyev qurultayları (1981,1985) xlorüzvi məhsulları istehsalatının nəzəri əsaslarının müasir vəziyyəti və inkişaf perspektivliyi (Bakı, 1978,1982,1985) və I Ümumittifaq “Maye fazalı materiallar” konfransında (İvanovo, 1990) iştirak etmişdir. Professor Y.Ə.Yüzbəyov 2003-cü il iyulun 13-də vəfat etmişdir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]