Arika (Çili)

Arika
Bayraq Gerb
18°28′40″ c. e. 70°19′05″ q. u.
Ölkə	Çili
Region	Arıca və Parinoka
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1541
Sahəsi	4.799,4 km 2 (1.853,1 mil2)
Mərkəzin hündürlüyü	2 m (7 fit)
Saat qurşağı	UTCUTC−04:00
Əhalisi
Əhalisi	222.619 nəfər
Sıxlığı	46/km 2 (120/sq mi)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	+56 58
Poçt indeksi	1000000
Digər
muniarica.cl
Arika
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Arika, Cənubi Amerikanın geniş bir iç bölgəsi üçün önəmli bir limandır. Şəhər, Boliviya üçün sərbəst bir liman xidməti verir və o ölkənin ticarətinin önəmli bir bölümünü idarə edir. Ayrıca Oruroda başlayan Boliviya neft boru xəttinin son stansiyasıdır . Şəhərin strategik mövqeyi, Pan-Amerikan Avtomobil yolunun yanında olması, həm Perudakı Taknaya həm də Boliviyadakı La Pasa dəmiryolu ilə bağlanması və beynəlxalq bir hava limanı tərəfindən xidmət verilməsi ilə gücləndirilmişdir . Arika ,demək olar ki,heç yağış almayan son dərəcə quru bir iqlimə sahipdir . Buna baxmayaraq, yaxınlardakı soyuq sulardan gələn sıx dəniz küləkləri,mülayim bir çöl iqlimi yaradır.Mülayim havası Arikanı Çilidə "əbəi baharın şəhəri" olaraq tanıdır.Plajları Boliviya sosyətesinin uğraq yeridir. Şəhər, İspaniya müstəmləkə idarəsi sırasında önemli bir limandı .Çili, 1880-də Sakıt okean döyüşü sırasında şəhəri Perudan aldı və 1929-da Peru tərəfindənn Çili olaraq tanındı . Afrikalı Çilililərin önəmli bir qismi Arikada yaşıyor və ya kökənlərini Arikaya qədər izləyir.

Tarix

Arxeolojik tapıntılar, Arikada 10.000 il öncəsinə dayanan müxtəlif yerli qrupların yaşadığını göstərir. Bu insanlar, Misirlilərdən 2.000 il öncəsinə dayanan, ölülərini mumyalayan bilinən ilk mədəniyyətdir və mumyaları 2004 kimii yaxın bir tarixdə kəşf edilmiş və şəhərin səthinin 1 metrədən az altına qədər batmışdır. Müstəmləkə dönəmi İspaniyalıar, 1541-də kapitan Lukas Martinez də Beqazonun idarəsindəki torpaqlara yerləşdilər və 1570-də bölgə, "La Muy Ilustre y Real Ciudad San Marcos de Arica" ​​(Arikanın San Markosunun çox məşhur və kraliyət şəhəri) olaraq görkəmli bir şəkildə yenidən adlandırıldı. 1545-ə gəlindiyində, Arika , o zamanlar dünyanın ən böyük gümüş mədəninə sahip olan Potosidən gələn Boliviya gümüşünün ana ixracat deposuydu . Beləliklə Arika, İspanya İmperatorluğunun öndə gələn limanlarından biri olaraq çox önəmli bir rol üstləndi . Bu imrəniləcək zənginliklər, Arikaya quldurların hədəfi halına gətirdi , aralarında Francis Drake , Tomas Kavendis , Riçard Havkins , Joris van Spilbergen , John Vatlinq , Baltazar de Kordes , Bartholomev Sarp , Villiam Dampier və John Klipperton şəhərin yağmalanmasına qatıldı. Peru dönəmi (1821–1880) 1821-də İspaniya avtoritariyasının çöküşünün ardından, Arika qısa zaman öncə müstəqilliyini qazanan Peru Respublikasının bir parçasıydı. 1823 Peru Konstitusiyası, onu Arekipa Departmanının bir əyaləti olaraklq görür . 1855-də Peru, Latın Amerikadakı ilklərdən biri olan Arika- Takna dəmiryolunun (53 km uzunluğunda) açılışını etdi. Dəmiryolu xətti bugün hələ də işləyir. 1868 zəlzələsi şəhəri xaraba etdi və Morro de Arika altında xarabaya döndü . 13 Avqust 1868 zəlzələsi, təxmini böyüklüyü 8,0 ilə 9,0 olan şəhərn yaxınında meydana gəldi.Digərləri, Arikanın əhalisinin 3.000-dən az olduğunu və ölü sayısının 300 olduğunu təxmin edir.Sakit okean boyunca Havai , Yaponiya və Yeni Zellandiyada ölçüləbilən bir tsunamiyi tətiklədi . Arika, Naska litosfer tavasının Cənubi Amerika litosfer tavasının altına girdiyi Peru novu olaraq bilinən subduksiya bölgəsinə çok yaxın olduğundan , şəhərdə güclü zəlzələlər olur.Sakit okean müharibəsinin ardından Çili qüvvələri bölgəyi işğal etdi . 1883-dəi Ankon Anlaşması, bölgəyi rəsmən Çili kontroluna verdi. Lima Anlaşmasındakı 1929 Takna-Arika uzlaşması, daha sonra Taknayı Peruya geri qaytardı, ancaq Arik, Çilinin bir parçası olaraq qaldı. Müasir Arika (1929-günümüz) 1958-də Çili Höküməti,maşın montaj fabrikaları, vergidən azad bölgə və bir çox ənaye müəssisələrinin klqurulması üçün bir çox vergi təşviqi elan edən "Junta de Adelanto de Arica"yı (Arika Qalxınma Qurumu) qurdu.Sitroen , Peugeot, Volvo , Ford və General Motors kimi bir çox avtomobil istehsalçısı Arikada 2008 ilinə qədər Chevrolet LUV kamyonu istehsal edən fabrikalar açdı.1975-də Çilinin yeni açıq iqtisadi politikalarıyla birlikdə "Junta de Adelanto de Arica" ​​qaldırıldı. Arika velə Parinakota Bölgəsi, 23 Mart 2007-də Arika şəhərində prezident Mişel Başelet tərəfindənn elan edilən 20.175 sayılı Qanun gərəyi 8 oktyabr 2007-də quruldu.

Demoqrafiya

Milli Statistika İnstitu tərəfindən edilən 2017 əhali siyahıya alınmasına görə , Arika 4.799,4 km 2-lik (1.853 sq mi) bir əraziyə sahipdir və 222.619 əhalisi var (110.115 kişi və 112.504 qadın).Əhali 2002 və 2017 əhali siyahıya almaları arasında %20 (37.351) artdı. Arika, bölgənin toplam əhalisinin %97,7-nə ev sahipliyi edir. Arikanın əhalisi, bölgədə köklü müxtəlif qruplardan ibarətdir və daha yeni gələnlərr fərqli zamanlarda yerləşmişlər. Köklü qruplar arasında ən köhnələri, bölgədəki varlıqları bir neçə min ildir olan Aymara kimi yerli Qızıldərililərdən təşkil olunub.