Səbihə Rüfət Gürayman

Səbihə Rüfət Gürayman
türk. Sabiha Rıfat (Ecebilge) Gürayman
Doğum tarixi	1910
Doğum yeri	Bitola, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi	4 yanvar 2003(2003-01-04)
Vəfat yeri	İzmir, İzmir ili, Türkiyə
Dəfn yeri	İzmir
Təhsili	İTÜ
Fəaliyyəti	voleybolçu, inşaat mühəndisi[d]

Səbihə Rüfət (Ecəbilgə) Gürayman (türk. Sabiha Rıfat (Ecebilge) Gürayman; 1910, Bitola, Osmanlı imperiyası – 4 yanvar 2003, İzmir) — Türk inşaat mühəndisi və voleybolçu.

Türkiyənin ilk qadın inşaat mühəndislərindən biri və Fənərbaxça İdman Klubuun ilk qadın voleybolçusu olub. Ölkənin müxtəlif yerlərində bir çox məktəb, dövlət idarələri və rəsmi binaların tikintisində çalışan Səbihə xanım Anıtkabirin tikintisində nəzarət rəisi vəzifəsində çalışıb.

Həyatı

Səbinə Gürayman1910-cu ildə Bitolada anadan olub. Onun atası kapitan Rüfət bəy Hərəkət Ordusu ilə İstanbula gələn zabitlərdən biri idi. İstanbula gəldikdən sonra ailəsini Monastırdən gətirərək Üsküdarda məskunlaşıb. Ailə Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi zamanı əvvəlcə Bigada, sonra isə işğal altında olan İstanbulda yaşayıb. Səbihə xanım ilk təhsilini Beşiktaş Əsma Sultan İbtidai məktəbində alıb. 1925-ci ildə Nişantaşı Qız Orta məktəbini bitirib, daha sonra İstanbul Qız Liseyində oxuyub.

Səbihə Rüfət 1927-ci ildə Mühəndis Mekteb-i Əlisiyə (indiki İstanbul Texniki Universiteti) daxil olub. O, həmin il ilk dəfə qız tələbələri qəbul edən məktəbin ilk qız şagirdi idi. Universitet illərində voleybola maraq göstərən Sabiha Rüfət xanım Fənərbaxça voleybol komandasında oynayırdı (1928 və ya 1929).Fənərbaxçalılar onu "Uçan Barmaqlar" adlandırırdılar. Səbihə Rüfət1933-cü ildə mühəndislik təhsilini bitirir. O, universiteti Mələk xanımla birlikdə bitirən iki qız şagirddən biri olub.

İş həyatına Ankara Bayındırlıq Müdirliyində başlayıb, daha sonra Bayındırlıq Nazirliyinə keçib. 1933-1934-cü illərdə Ankaranın Ərzurumçeşmesi və Kabaküllük mahallarında iki orta məktəb layihələndirmişdir. İlk dəfə olaraq Ankara-Beypazarı yolunun 86-cı kilometrliyində körpünün tikintisində fəal iştirak edib. O, bu vəzifədə "Anadoluda körpü quran ilk qadın mühəndis" adını qazanıb. Əsl adı Karboğaz [5] olan körpünün tikintisində qadın mühəndis çalışdığı üçün yerli əhali tərəfindən “Qız körpüsü” adlandırılmışdır. Səbihə xanım bütün karyerası ərzində ölkənin müxtəlif yerlərində bir çox məktəb, dövlət idarələri və rəsmi binaların tikintisində iştirak edib. 1939-cu ildə məktəb yoldaşı mühəndis Remzi Güraymanla evlənir. Evliliyindən əvvəl soyadı "Ecebilge" olan Sabiha Xanım[4] bu evliliklə "Gürayman" soyadını götürmüşdür.

Xarici keçidlər

• "Türkiye'nin İlk Kadın Mühendisi Sabiha Rıfat'ın Anıları".
• "İlk Kadın Mühendislerimiz: Melek ve Sabiha Hanımlar".
• İş Hayatında Sabiha Rıfat Gürayman