Üzümçülük
Üzümçülük — üzümün becərilməsi və yığımı. Bitkiçilik elminin bir növü olaraq sayılır.
Dünyada istehsal olunan üzümün təxminən 71%-i şərab hazırlaması üçün, 27%-i təzə meyvə şəkildə, 2%-i isə kişmiş hazırlaması üçün işlənilir.[1]
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hazırda mövcud olan arxeoloji tapıntılara əsaslanan ən geniş şəkildə qəbul olunmuş hipoteza odur ki, mədəni üzümün əhliləşdirməsi təxminən e.ə. 6000-5800 illərində Qara və Xəzər dənizləri arasında yerləşən Cənubi Qafqazda baş verib. Bundan başqa, bu prosesin həmin ərazidə 20 min il əvvəl başlandığı da iddia edilir.[2]
Ölkələrinə görə üzüm istehsalı
[redaktə | mənbəni redaktə et]
| № | Ölkə | Ton (2019)[3]. |
Min ton (2022) |
|---|---|---|---|
| 1 |  ÇXR
|
14283532 | 12600 |
| 2 |  İtaliya
|
7900120 | 8438 |
| 3 |  Fransa
|
5489650 | 6200 |
| 4 |  İspaniya
|
5745450 | 5902 |
| 5 |  ABŞ
|
6233270 | 5372 |
| 6 |  Türkiyə
|
4100000 | 4165 |
| 7 |  Hindistan
|
3041000 | 3401 |
| 8 |  Çili
|
2701588 | 2403 |
| 9 |  CAR
|
1993048 | 2064 |
| 10 |  Argentina
|
2519886 | 1937 |
| 11 |  Özbəkistan
|
1603308 | 1761 |
| 12 |  Misir
|
1626259 | 1572 |
| 13 |  Braziliya
|
1485292 | 1450 |
| 14 |  İran
|
1945930 | 1418 |
| 15 |  Avstraliya
|
1553602 | 1228 |
| 16 |  Almaniya
|
1125000 | 1223 |
| 17 | .svg){kind=small} Peru
|
639815 | 919 |
| 18 |  Əfqanıstan
|
1112927 | 910 |
| 19 |  Portuqaliya
|
863220 | 904 |
| 20 |  Rusiya
|
677997 | 890 |
| 21 | 20 ölkə | 67104642 | |
| 22 | Qalan ölkələr | 10032177 |
Üzüm sortları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dünyada ən çox əkilən üzüm sortu siyahılaşmanın metoduna və ilinə görə dəyişir. Kioho, Kaberne Sovinyon və sultana (kişmiş) dünyanın ən çox əkilən növlərin arasəndadır.[4]
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Üzümçülük ilə əlaqəli mediafayllar var.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-10.
- ↑ p. 197
- ↑ "Продовольственная и сельскохозяйственная организация ООН (ФАО)". 2016-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-31.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2024-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-16.