Çalfi Martin

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Çalfi Martin - (ing. Martin Chalfie- 15 yanvar 1947-ci ildə anadan olub),[1][2] Çikaqo, İllinoys,[3] [4] — amerikalı neyrobioloq, Osamu Simomura və Rocer Tsien ilə birlikdə "Yaşıl fluoressensiya zülalının kəşfi və təkmilləşdirilməsinə görə" 2008-ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı adını almışdır.[5]

Fəlsəfə doktoru, Kolumbiya Universitetinin professoru, ABŞ Milli Elmlər Akademiyasının (2004il) [6] və ABŞ Milli Tibb Akademiyasının (2009il ) [7] üzvü, London Kral Cəmiyyətinin xarici üzvü (2018il).[8]

O, Rusiya İmperiyasından olan yəhudi mühacirlərində kök salmış gitaraçı Eli Çalfi (1910-1996il) və qalanteriya mağazasının sahibi Vivyen Fridlenin (1913-2005il) ailəsində 1947-ci il 15 yanvarda anadan olub. Atasının valideynləri Benjamin və Ester Çalfi (Chalfie), Brest-Litovskdan Cincinnatiyə köçmüşdülər. Ana tərəfdən babası isə Meer Fridlen Moskva şəhərində anadan olmuşdu.[9]

Orta təhsilini Çalfi Martin Çikaqoda alıb. Sonra Harvard Universitetini 1969-cu ildə bitirib.  Orada 1977-ci ildə neyrobiologiya üzrə doktorluq dərəcəsi alıb. Hazırda Kolumbiya Universitetində biologiya professorudur.

Çalfinin laboratoriyası sinir hüceyrələrinin inkişafı və funksiyasının müxtəlif aspektlərini öyrənmək üçün C. elegans nematodundan istifadə edir. C. elegans üçün mövcud olan inkişaf, anatomik, genetik və molekulyar məlumatların zənginliyi bu tədqiqatlara güclü və çoxşaxəli yanaşmaları təmin edir.[10]

Martin Çalfi 200-dən çox elmi məqalələr dərc etmişdir, onlardan ən azı 16-na yüz dəfədən çox istinad edilmişdir.[11]

2016-cı ildə o, Greenpeace, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı və bütün dünya hökumətlərini geni dəyişdirilmiş orqanizmlərə (GMO) qarşı mübarizəni dayandırmağa çağıran bir məktub imzaladı.[12][13][14]

  • Rosenstiel Mükafatı - (2006il)
  • Kimya üzrə Nobel Mükafatı - (2008il)
  • Vilson medalı - (2008il)
  • Qızıl Qaz Mükafatı - (2012il)
  • M.V.Lomonosov adına böyük qızıl medal - (2018il)[15]
  1. Chalfie M. GFP: lighting up life (Nobel Lecture). (англ.) // Angewandte Chemie International Edition — Wiley, 2009. — Vol. 48, Iss. 31. — P. 5603—5611. — ISSN 1433-7851; 1521-3773 — doi:10.1002/ANIE.200902040 — PMID 19569155
  2. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1474495/Martin-Chalfie
  3. http://www.nrf.gov.sg/scientists-profiles/all-scientists-profiles/nobel-prize-in-chemistry-(2008)
  4. http://www.nyas.org/whoweare/bog/chalfie.aspx
  5. Website of the Nobel Prize committee. Дата обращения: 9 октября 2008. Архивировано 26 октября 2012 года.
  6. Martin Chalfie Архивная копия от 24 марта 2019 на Wayback Machine
  7. Institute of Medicine Elects 65 New Members, Five Foreign Associates Архивная копия от 7 января 2019 на Wayback Machine, 12 октября 2009 (англ.)
  8. Martin Chalfie Архивная копия от 10 мая 2019 на Wayback Machine (англ.)
  9. Автобиография на сайте Нобелевского комитета. Дата обращения: 2 июня 2011. Архивировано 29 сентября 2011 года.
  10. https://en.wikipedia.org/wiki/Martin_Chalfie
  11. Google Scholar
  12. 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 29 июня 2016 года.
  13. Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs). Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 7 июля 2016 года.
  14. Список нобелевских лауреатов подписавших письмо. Дата обращения: 30 июня 2016. Архивировано 2 сентября 2017 года.
  15. https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B0%D0%BB%D1%84%D0%B8,_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B8%D0%BD#cite_ref-_6bcdfbb3bc68df91_1-0