3 sentyabr

Avqust – Sentyabr – Oktyabr
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

3 sentyabr — ilin 246-cı günü (uzun illərdə 247-ci). İlin sonuna 119 gün qalır.

Əhəmiyyətli hadisələr

Dünyada olan hadisələr

• 1260 – Ərəblər və məmlüklər arasında Ayn-Cəlut döyüşü baş vermişdir.
• 1588 – Gəncə qalası tikdirilib.
• 1683 – Osmanlı ordusu Bağdad səfəri üçün Diyarbəkirə toplanmışdır
• 1783 – Britaniya ABŞ-ın müstəqilliyini tanımışdır
• 1783 – Qambiya İngiltərənin tabeliyinə keçmişdir
• 1791 – Fransada ilk konstitusiya qəbul olunmuşdur
• 1843 – ilk yunan konstitusiyası qəbul olunmuşdur
• 1859 – Şeyx Şamil Dağıstandan Sankt-Peterburqa gətirilmişdir
• 1869 – İstanbulda yeni nəqliyyat növü – konka istifadəyə verilmişdir
• 1897 – Bazeldə beynəlxalq sionist təşkilatının ilk qurultayı keçirilmişdir
• 1912 – Londonda dünyanın ilk konserv zavodu istifadəyə verilmişdir
• 1914 – Hərb tarixində ilk dəfə alman sualtı qayığı ingilis gəmisini batırmışdır
• 1914 – Amerikalı Meri Felips ilk büstqalteri hazırlamışdır, 1915-ci ildə isə onu patentləşdirmişdir
• 1928 – Aleksandr Fleminq penisillini kəşf etmişdir
• 1933 – Sovet alpinisti Yevgeni Abalakov Pamirin ən yüksək zirvəsinə – Stalin pikinə (7 495 metr) qalxmışdır
• 1939 – İkinci dünya müharibəsi: ABŞ öz neytrallığını elan etmişdir
• 1943 – İkinci dünya müharibəsi: İtaliya təslim olmuşdur
• 1944 – İkinci dünya müharibəsi: Brüssel faşist qoşunlarından azad edilmişdir
• 1952 – Türk bayrağı Ağrı dağının zirvəsinə sancılmışdır
• 1962 – İranda zəlzələ nəticəsində 12 000 nəfər həlak olmuşdur
• 1967 – İsveçrədə sağtərəfli hərəkətə keçilmişdir
• 1971 – Qərbi Berlinin statusuna dair SSRİ, ABŞ, Fransa, İngiltərə dördtərəfli sazişi imzalanmışdır
• 1978 – Viking-2 zondu Marsa enir
• 1995 – eBay saytı yaranmışdır
• 1996 – ABŞ İraq hərbi obyektlərinə zərbələr endirmişdir
• 2000 – Rafik Əl-Həriri Livanın baş naziri seçilmişdir
• 2004 – Beslanda girovlar azad edilməsi üçün keçirilən xüsusi əməliyyatda 344 nəfər həlak olmuşdur
• 2008 – Nikaraqua prezidenti Daniel Orteqa Abxaziya və Osetiyanın "müstəqilliyini" tanımışdır

Doğumlar

• 1034 – Yaponiya imperatoru Qo-Sanco (ö. 1073)
• 1693 – Çarlz Redklif – Britaniyalı siyasətçi (ö. 1746)
• 1810 – Pol Keyn – Kanada rəssamı (ö. 1871)
• 1869 – Fritz Preql – sloven kimyaçı, Nobel mükafatı laureatı (ö. 1930)
• 1875 – Ferdinand Porşe – avstriyalı avtomobil mühəndisi (ö. 1951)
• 1897 – Salli Benson – amerikan yazıçısı (ö. 1972)
• 1899 – Frank Makfaleyn Börnet – Avstraliya bioloqu, Fiziologiyada və ya Tibbdə Nobel mükafatçısı (ö. 1985)
• 1900 – Moris Dobb – Britaniyalı iqtisadçı (ö. 1976)
• 1900 – Urho Kekkonen – fin siyasətçi (ö. 1986)
• 1905 – Karl Devid Anderson – amerikan fiziki, Nobel mükafatı laureatı (ö. 1991)
• 1908 – Lev Semyonoviç Pontryagin – rus riyaziyyatçısı (ö. 1988)
• 1925 – Benqt Lindström – İsveç artisti (ö. 2008)
• 1925 – Hank Tompson – amerikan müğənnisi (ö. 2007)
• 1938 – Ryoji Noyori – yapon kimyaçısı, Nobel mükafatı laureatı
• 1941 – Sergey Dovlatov – rus yazıçısı (ö. 1990)
• 1958 – İlham Əsgərov – Azərbaycan teatr və kino aktyoru.
• 1965 – Çarli Şin – amerikan aktyoru
• 1966 – Vladimir Rıjkov – rus siyasətçisi
• 1969 – Con Fugelsanq – amerikan aktyoru
• 1970 – Qaret Souzgeyt – ingilis futbolçu
• 1973 – Cennifer Peyc – amerikan müğənnisi
• 1976 – Aşley Cons – amerikan aktrisası
• 1989 – Gusttavo Lima – Braziliya müğənnisi, söz yazarı

Ölümlər

• 1592 – Robert Qrin – ingilis yazıçısı (d. 1558)
• 1658 – Oliver Kromvel – İngiltərənin lord-protektoru (d. 1599)
• 1662 – Uilyam Lental – ingilis siyasətçi (d. 1591)
• 1722 – İvan Skoropadski – Ukraynanın getmanı (d. 1646)
• 1866 – Konstantin Flavitski – rus rəssamı (d. 1830)
• 1883 – İvan Turgenyev – rus yazıçısı (d. 1818)
• 1893 – Ceyms Harrison – şotland əsilli ixtiraçı (d. 1816)
• 1948 – Edvard Beneş – Çexoslovakiyanın prezidenti (d. 1884)
• 1974 – Harri Patç – amerikan bəstəkarı (d. 1901)
• 1991 – Frenk Kapra – amerikan rejissoru (d. 1897)
• 2007 – Stiv Rayan – amerikan aktyoru (d. 1947)
• 2007 – Albrext Karter – Musiqiçi (d. 1973)

---