Danimarka–Türkiyə münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
InternetArchiveBot (müzakirə | töhfələr) (Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.1) tərəfindən edilmiş 23:33, 10 sentyabr 2022 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Türkiyə— Danimarka münasibətləri
Danimarka və Türkiyə
 Danimarka  Türkiyə

Türkiyə—Danimarka münasibətləri — Danimarka Krallığı ilə Türkiyə Respublikası arasında diplomatik əlaqələr rəsmi olaraq 1923-cü ildə quruldu; Danimarka ilə Osmanlı İmperiyası arasında XVIII əsrdə başlayan əlaqələrin davamı idi. Danimarkanın Ankarada, Türkiyənin Kopenhagendə səfirliyi var [1][2]. Hər iki ölkə NATO üzvüdür. Danimarka ilə Türkiyə arasındakı diplomatik münasibətlərdə bir cizgi filmi qalmaqalı və bir kürd peyk televiziya kanalı ilə əlaqədar gərginlik yaşandı. [3]

Tarixi

14 oktyabr 1756-cı ildə Sultan III Osman ilə Kral V Frederik arasında Dostluq və Ticarət Müqaviləsi imzalandı. 1758-ci ildə Danimarka Osmanlı İmperiyasına fövqəladə nümayəndə təyin etdi [4].

1618-1648-ci illərdə DanimarkaOsmanlı İmperiyası Müqəddəs Roma İmperiyasına qarşı birlikdə mübarizə apardı. Şimali müharibə zamanı Danimarka ilə Osmanlı İmperiyası bir-biri ilə müharibə vəziyyətində idi [5]. Ölkələr 1803-1815-ci illər arasındakı Napoleon müharibələri zamanı müttəfiq idilər.

1920-ci il Türkiyə-Ermənistan müharibəsi zamanı Danimarka, Ermənistan Demokratik Respublikası ilə Türkiyə arasında aparılan danışıqlarda vasitəçi kimi çıxış etdi.[6]

Danimarka ilə Türkiyə arasındakı ticarət müqaviləsi 1926-cı ildə Ankarada, 1930-cu ildə Əməkdaşlıq, Ticarət və Naviqasiya Müqaviləsi imzalanmışdır[7][8]. 1932-ci ildə hər iki ölkə İsveçrənin Cenevrə şəhərində Sülh Sazişini imzaladılar. 1948-ci ildə qarşılıqlı ödənişlər haqqında bir müqavilə imzalandı[9].

26 noyabr 1999-cu ildə, Türkiyə Xarici İşlər Naziri İsmail Cemin Danimarkaya səfəri zamanı siyasi, təhlükəsizlik və müdafiə əməkdaşlığına dair Birgə Fəaliyyət Planı imzalandı.[10]

Danimarka ilə Türkiyə arasında ikitərəfli münasibətlər, Jyllandsposten qəzetində Məhəmməd peyğəmbərin cizgi filmləri yayımlandıqda gərginləşdi. Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan, nəşrləri qınadı və Danimarkadakı söz azadlığını tənqid etdi.[11]

İstinadlar

  1. Embassy of Denmark in Turkey. Government of Denmark. Arxivləşdirilib 2011-07-19 at the Wayback Machine
  2. Turkish embassy in Copenhagen, Denmark. Government of Turkey. Arxivləşdirilib 2011-07-19 at the Wayback Machine
  3. Turkey, Denmark in row over Kurdish TV station.[ölü keçid]
  4. "Danish Business Delegation to Turkey|publisher=Royal Danish Ministry of Foreign Affairs" (PDF). 2011-06-01 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.
  5. "Thirty Years' War. Encyclopædia Britannica". 2008-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.
  6. "Denmark may be chosen as mediator in Armenia. The Providence Journal". 2020-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.
  7. Exchange of Notes constituting a Provisional Commercial Agreement, signed at Angora, March 22, 1926.
  8. Treaty of Establishment, Commerce and Navigation, with Final Protocol. Signed at Ankara, May 31.
  9. Payments Agreement (with protocol and exchange of letters) Signed at Ankara, on 15 December 1948.
  10. Turkish-Danish Relations: Possible to Make A New Start? Arxivləşdirilib 2011-12-19 at the Wayback Machine
  11. "Cartoon controversy spreads throughout Muslim world". 2008-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.