Türkiyə–Türkmənistan münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Türkiyə–Türkmənistan münasibətləri
Türkiyə və Türkmənistan
 Türkiyə  Türkmənistan

Türkiyə–Türkmənistan münasibətləriTürkiyəTürkmənistan arasındakı ikitərəfli münasibətlər. İki ölkə arasında diplommatik münasibətlər 29 fevral 1992-cü ildə qurulmuşdur[1]. Türkiyə Türkmənistanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkə olmuş və Aşqabadda səfirlik açmışdır[2]. Hər iki ölkənin xalqlarını ortaq dil, din və mədəniyyət birləşdirir. Hər iki ölkə İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı[3]BMT kimi təşkilatların üzvüdürlər.

Diplomatik misiyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə Türkmənistanın fövqəladə və səlahiyyətli səfiri fəaliyyət göstərir - İşanqulu Amanlıyev. Türkmənistanda Türkiyə fövqəladə və səlahiyyətli səfir fəaliyyət göstərir - Şevki Mütevellioğlu[4].

Türkmənistan səfirliyi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkmənistanın Türkiyədəki səfirliyi (Ankara) 1992-ci ildə aşılmışdır. Hal-hazırda səfirliik bu ünvanda yerləşir: Ankara ş. Çankaya, Koza küçəsi, ev.28.

2016-cı ilin fevralından Türkmənistanın Türkiyədəki fövqəladə və səlahiyyətli səfiri İşanqulu Amanlıyevdir.

Səfirlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xan Əhmədov (1992—1994)

Nurməhəmməd Xanamov (1994—2002)

Annaqurban Aşirov (2002-)

Nueberdi Amanmıradov (2004—2009)

Məqsəd Dövlətsəhətov (2009—2012)

Ata Sərdarov (2012—2016)

İşanqulu Amanlıyev (2016 — h.h.)

Türkiyə səfirliyi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyənın Türkmənistandakı səfirliyi1992-ci ilin martında açılmışdır (Aşqabad). Hal-hazırda səfirlik bu ünvanda yerləşir: Aşqabad ş, Çevçenko k. ev 9.

2015-ci ilin avqust ayından etibarən Türkiyənin Türkmənistandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Mustafa Kapucadır.

Səfirlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Səlcuk İncəsu (1992—1995)

Mehmet Yığıt Alpoqan (1995—1998)

Oktay Ozuye (1998—2000)

Mehmet Baxattin Gursöz (2000—2004)

Hakkı Akıl (2005—2008)

Hüseyn Avni Bıçaqlı (2008—2011)

Şevki Mütevellioğlu (2011—2015)

Mustafa Kapuca (2015—h.h)

Əlaqələr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyə 1991-ci ildə dünyada Türkmənistanın dövlət müstəqilliyini tanıyan ilk ölkədir. Türkiyə 1995-ci ildə Türkmənistanın BMT-nin Baş Assambleyasında neytrallıq statusunun alması qərarını dəstəkləmişdir[5].

5 dekabr 2007-ci ildə Türkiyə Prezidenti Abdullah Gül Türkmənistanı ziyarət etmişdir[6].

24-25 mart 2008-ci ildə Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Türkiyədə rəsmi səfərdə olmuşdur[7].

11-12 noyabr 2010-cu ildə Türkmənistanda Türkiyə Prezidenti Abdullah Gül rəsmi səfərdə olmuşdur[8].

30 may 2011-ci ildə Abdullah Gül Türkmənbaşı şəhərini işçi səfəri ilə ziyarət edir[9].

9-10 avqust 2012-ci ildə Qurbanqulu Berdiməhəmmədov İstanbul və İzmir şəhərlərində işçi səfərində olmuşdur[10].

29-31 may 2013-cü il tarixlərində Türkiyə Respublikasının Prezidenti Abdullah Gülün Türkmənistana dövlət səfəri olmuşdur[11].

Mədəni əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birgə sərgilər[12] və digər tədbirlər həyata keçirirlər.

Türkmənistanda 14 türkmən-türk məktəbi, türk ibtidai məktəbi, «Başkənd» təhsil mərkəzi və Türkmən-Türk Beynəlxalq Universiteti fəaliyyət göstərir.

Bununla yanaşı minlərlə türkmən tələbə[13] Türkiyənin universitetlərində təhsil alır. Türkmənistan vətəndaşlarıTürkiyədə vizasız 30 gün qalma hüququna malikdir[14].

Türkmənistanda 10 mindən çox Türk vətəndaşı yaşayır. Türkiyədə təxminən 500 min türkmən yaşayır[15].

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Türkmənistanla diplomatik əlaqələr qurmuş dövlətlər
  2. "Türkiyə–Türkmənistan münasibətləri". 2013-09-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-18.
  3. "Туркменистан – Турецкая Республика: дорогой долгосрочного партнерства". 2017-07-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-18.
  4. Türkmənistanda akkreditə olunmuş xarici dövlətlərin və beynəlxalq təşkilatların diplomatik missiyaları
  5. "I.Svistunova: Türkiyə-Türkmənistan. "İki dövlət bir millət"". 2015-09-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  6. "В Туркменистан прибывает президент Турции Абдуллах Гюль". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  7. "Президент Туркменистана отбыл с официальным визитом в Турцию". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  8. "В Туркменистан с официальным визитом прибывает президент Турции Абдулла Гюль". 2010-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  9. Вчера турецкий лидер прибыл в Туркменбаши с рабочим визитом
  10. "Президент Туркменистана посетит с рабочим визитом Стамбул и Измир". 2012-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  11. "В Ашхабаде состоятся туркмено-турецкие переговоры". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  12. "В Ашхабаде состоялась Международная выставка-ярмарка хлопковой продукции Туркменистана". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  13. ТУРЦИЯ ПОДГОТОВИЛА ЕЩЕ 186 СПЕЦИАЛИСТОВ ДЛЯ ТУРКМЕНИСТАНА
  14. "Türkiyədə viza xidməti". 2013-03-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.
  15. "На свой страх и риск. Как живут туркменские нелегалы в Турции". 2013-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-19.