Abdullah Gül

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Abdullah Gül
türk. Abdullah Gül
Abdullah Gül (cropped version).jpg
bayraqTürkiyə Respublikasının 11-ci prezidentibayraq
28 avqust 2007 — 28 avqust 2014
Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Sələfi Əhməd Necdət Sezər
Xələfi Rəcəb Tayyib Ərdoğan
14 mart 2003 — 28 avqust 2007
Sələfi Yaşar Yakış
Xələfi Əli Babacan
bayraqTürkiyə Respublikasının 24-ci baş naziri
18 noyabr 2002 — 14 mart 2003
Sələfi Bülənt Əcəvit
Xələfi Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 29 oktyabr 1950(1950-10-29)[1][2][3] (71 yaş)
Doğum yeri
Partiya
Təhsili
Həyat yoldaşı
Elmi fəaliyyəti
Elmi dərəcəsi iqtisad elmləri doktoru
Təltifləri Müqəddəs Georginin Qələbəsi ordeni "Astananın 10 illiyi" medalı "Müqəddəs Olaf" ordeni "Heydər Əliyev" ordeni Qızıl Qartal ordeni Grand Cross with Chain of the Order of Merit of the Republic of Hungary (civil) Order of the Gold Lion of the House of Nassau Serafimlər ordeni Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic Grand Collar of the Order of Prince Henry Order of Valour Order of Merit "Danaker" ordeni Order of Mubarak the Great Order of Independence "Kral Əbdüləziz" ordeni "Prezident ulduzu" ordeni Grand Cross of the Order of the Bath Pakistan ordeni "Qazaxıstan Respublikasının müstəqilliyinin 25 illiyi" yubiley medalı
İmzanın şəkli
abdullahgul.gen.tr/EN/ma…
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Abdulla Gül (türk. Abdullah Gül; 29 oktyabr 1950[1][2][3], Kayseri) — Türkiyə Respublikasının 11-ci prezidenti.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

29 oktyabr 1950-ci ildə Kayseridə anadan olmuşdur. Anası Adeviye xanım və atası Əhməd Həmdi Güldür. 21 avqust 1980-ci ildə Hayrunnisə Özyurt ilə ailə həyatı quran Gülün Əhməd Münir, Kübra və Məmməd Əmrə adlarında üç övladı vardır.

Karyerası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Orta təhsilini Kayseri liseyində bitirdikdən sonra İstanbul Universitetinin iqtisadiyyat fakültəsinə daxil olmuşdur. Həmin universitetin məzunu olduqdan sonra doktorluq dissertasiyasını müadafiə etmək üçün London və Ekseterdə staj keçmişdir. Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra Sakarya Universitetində sənaye mühəndisliyi bölməsinin təsis edilməsində iştirak etmiş və iqtisadiyyatdan mühazirə demişdir.

1983–1991-ci illər arasında mərkəzi Ciddədə yerləşən İslam İnkişaf Bankının iqtisadiyyat üzrə müşaviri olmuşdur.

1991-ci ildə beynəlxalq iqtisadiyyat sahəsində dosent dərəcəsi almışdır. Həmin il vaxtından əvvəl keçirilən parlament seçkilərdə Türkiyə Böyük Millət Məclisinə Kayseridən Rifah Partiyasının millət vəkili kimi seçilmişdir.

1991–1995-ci illər arasında parlamentin plan və maliyyə komissiyasının üzvü olmuşdur.

1993-cü ildə Rifah Partiyası sədrinin xarici işlər üzrə müavini seçilmişdir. Bu müddət ərzində Avropa və Amerikadakı bir çox qurumlarda iştirak etdiyi konfranslarda partiyasının siyasi xəttini müdafiə etmişdir.

1995-ci ildə keçirilən parlament seçkilərində ikinci dəfə Rifah Partiyasının Kayseri millət vəkili seçilmişdir.

1995–2001-ci illər arasında parlamentin xarici işlər komissiyasının üzvü olmuş, 54-cü hökumətdə Dövlət naziri və hökumətin rəsmi nümayəndəsi olmuşdur.

1999-cu ildə Fəzilət Partiyasından üçüncü dəfə millət vəkili seçilmiş, Fəzilət Partiyasının 14 may 2000-ci ildə keçirilən növbədənkənar Konqresində partiya sədrliyinə namizəd olmuşdur. Sədrliyə cüzi səs fərqi ilə seçilməsə də, konqresdə əldə etdiyi nəticə bütün siyasi dairələrdə böyük bir müvəffəqiyyət kimi dəyərləndirilmişdi.

Fəzilət Partiyasının bağlanmasından sonra "Yenilikçi hərəkat" adlı hərəkatın liderlərindən biri oldu. Sonradan Yenilikçi hərəkat 2001-ci ilin avqustunda Ədalət və İnkişaf Partiyası yaranmasında əsas fiqur oldu.

Abdulla Gül Ədalət və İnkişaf Partiyasının təsisçilərindən biri kimi partiyanın təşəkkülündə böyük rol oynamış, AKP Sədrinin siyasi və hüquqi işlər üzrə məsul müavini olmuşdur.

1992-ci ildən Avropa Şurası Parlament Assambleyasının üzvü olaraq assambleyanın Mədəniyyət, Nizamnamə, Siyasi və iqtisadi inkişaf komitələrində işləmişdir. Avropa Şurasında 2001-ci ilə qədər davam etdirdiyi fəaliyyətlərinə görə "Pro metrio" medalı və Şuranın daimi "fəxri üzvü" adına layiq görülmüşdür.

3 noyabr 2002-ci ildə yenidən TBMM-in millət vəkili seçildi.

16 noyabr 2002-ci il tarixində Baş nazir kimi 58-ci hökuməti qurdu.

14 mart 2003-cü il tarixində Ədalət və İnkişaf Partiyasının sədri Tayyib Ərdoğanın baş nazirliyində qurulan yeni kabinetdə Baş nazirin müavini və xarici işlər naziri oldu.

24 aprel 2007-ci ildə partiyası tərəfindən Türkiyə Respublikasının Prezidentliyinə namizədliyi irəli sürüldü. 2007-ci il avqustun 28-dən Prezident vəzifəsinin icrasına başlamışdır.

11 noyabr 2013-cü ildə Türkiyə Cümhuriyyəti ilə Azərbaycan Respublikası arasında dostluq və əməkdaşlıq əlaqələrinin inkişaf etdirilməsindəki xüsusi xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilmişdir[4].

Evlidir, 3 övladı var. İngilis və ərəb dillərini bilir. Beşiktaş PFK-nın azarkeşdir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Abdullah Gul // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 Abdullah Gül // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. ↑ 1 2 Abdullah Gül // Munzinger Personen (alm.).
  4. ↑ "Abdullah Gülün "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 11 noyabr 2013-cü il tarixli Sərəncamı". 2015-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-15.
  5. ↑ Abdullah Gülün "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-22 at the Wayback Machine  (az.)
  6. ↑ Türkiyənin 11-ci Prezidenti Abdullah Gülə ADA Universitetinin fəxri doktoru diplomu təqdim edilib Arxivləşdirilib 2015-12-21 at the Wayback Machine. azertag.az, 30.04.2015  (az.)

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarın loqosu Vikianbarda Abdullah Gül ilə əlaqəli mediafayllar var.
Vikisitatın loqosu Vikisitatda Abdullah Gül ilə əlaqədar sitatlar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Abdullah_Gül&oldid=6624666"