Cəlal Bayar

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Cəlal Bayar
Celâl Bayar
Mahmut Celâl Bayar.jpg
bayraqTürkiyə Respublikasının 3-cü prezidentibayraq
22 may 1950 — 27 may 1960
Baş nazir Adnan Menderes
Sələfi İsmət İnönü
Xələfi Camal Gürsəl
bayraqTürkiyə Respublikasının 4-cü baş naziribayraq
25 oktyabr 1937 — 25 yanvar 1939
Prezident İsmət İnönü
Sələfi İsmət İnönü
Xələfi Refik Saydam
Şəxsi məlumatlar
Partiya
Doğum tarixi 16 may 1883(1883-05-16)
Doğum yeri Bursa, Ottoman flag.svg Osmanlı İmperiyası
Vəfat tarixi 22 avqust 1986 (103 yaşında)
Vəfat yeri İstanbul, Türkiyə Türkiyə
Dəfn yeri
Həyat yoldaşı Rəşidə Bayar (1903-1962)
Celâl Bayar Signature.svg
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Cəlal Bayar (türk. Celâl Bayar; 16 may 1883(1883-05-16)[1][2][3], Umurbey[d] – 22 avqust 1986(1986-08-22)[1][2][3], İstanbul) — Türkiyə Respublikasının 3-cü prezidenti (1950-1960), 4-cü baş naziri (1937-1939), Demokrat Partiyanın qurucularından biri.

Həyatı[redaktə | əsas redaktə]

1883-cü ildə Bursa vilayətinin Gemlik rayonunun Umurbəy kəndində doğulmuşdu . Etnik kökən olaraq türk əsilli olan ailəsi oraya , indi Bolgarıstana aid olan Plevne şəhərindən köç etmiştir. Atası Abdullah Fəhmi Əfəndi, anası Əminə xanımdır. 1919-cu ildə Saruhan Sancağından millət vəkili seçilmiş, 12 yanvar 1920-ci ildə İstanbulda son dəfə toplaşan Osmanlı Məclisinə qatılmışdır.

Məclisdə padşah hökumətinin Milli Mübarizə hərəkatına münasibəti onu qane etməmiş, Ankaraya gəlmiş və Milli Mübarizədə Atatürkün səfində yer almışdır.

TBMM-ə Bursadan millət vəkili seçilmiş, 1922-ci ildə müvəqqəti olaraq Xarici İşlər Nazirliyi vəzifəsini icra etmişdir.

Eyni il Lozanna konfransına nümayəndə seçilmişdir. 1924-cü ildə Atatürkün tapşırığı ilə Türkiyə İş Bankını yaratmışdır.

1937-ci ildə Baş nazir təyin olunmuş, 25 yanvar 1939-ci ilə qədər bu vəzifəni aparmışdır. 1939 və 1943-cü illərdə İzmirdən millət vəkili seçilmişdir. 1946-cı ildə silahdaşları ilə birlikdə Demokrat Partiyasını təsis etmiş və sədri seçilmişdir.

1950-ci il seçkilərində Demokrat Partiya qalib gəlmiş və TBMM tərəfindən Türkiyənin prezidenti seçilmişdir.

1960-cı ildə 27 may çevrilişi ilə vəzifəsindən uzaqlaşdırılmışdır.

22 avqust 1986-cı ildə dünyasını dəyişmişdir. Fransızca bilirdi. Üç övlad atası idi.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
  2. ↑ 1 2 SNAC — 2010.
  3. ↑ 1 2 Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
Crystal Clear app Login Manager.png  Şəxs haqda olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Cəlal_Bayar&oldid=5184647"