Viktor Yanukoviç

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Viktor Fyodoroviç Yanukoviç
ukr. Віктор Федорович Янукович
Viktor Yanukovych 2011.jpg
25 fevral 2010 – 22 fevral 2014
ƏvvəlkiViktor Yuşenko
Sonrakıs.i. Oleksandr Turçinov
Petro Poroşenko
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 9 iyul 1950(1950-07-09)[1][2][…] (72 yaş)
Partiya 1) SovİKP (1979/1980—1991)
2) Region partiyası (2000-dən)
3) "Bizim Ukrayna" (2005-dən)
Atası Fyodor Vladimiroviç Yanukoviç
Anası Olqa Semyonovna Leonova
Həyat yoldaşı Ludmila Aleksandrovna
Uşaqları oğulları: Aleksandr və Viktor
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi siyasət
Elmi dərəcəsi

Təltifləri gümüş "Olimpiya" ordeni
Order of Holy Prince Daniel of Moscow 1st class "Şəfəq" ordeni
"Fəxri legion" ordeninin Böyük xaçı
Order of St. Sergius of Radonezh Vladimir-1.svg Vladimir-2.svg Vladimir-3.svg
1-ci dərəcəli "Şaxtaçı şöhrəti" döş nişanı 2-ci dərəcəli "Şaxtaçı şöhrəti" döş nişanı 3-cü dərəcəli "Şaxtaçı şöhrəti" döş nişanı
Fəxri dəmiryolçu
Grand Cordon of the Supreme Order of the Chrysanthemum 1-ci dərəcəli "Xidmətlərinə görə" ordeni "Xidmətlərinə görə" ordeni (Ukrayna) Ukraynanın III dərəcəli "Xidmətlərinə görə" ordeni "Heydər Əliyev" ordeni "Dostluq" ordeni Xose Marti ordeni "Müqəddəs Mesrop Maştots" ordeni Ananiya Şirakatsi Medalı Order of Independence "İsmayıl Samani" ordeni "Serbiya Respublikası" ordeni "Zaid" ordeni
Zaslpractrans.png Honorary Diploma of the Cabinet of Ministers of Ukraine Order of St. Sergius of Radonezh 1st class Order of St. Nestor the Chronicler
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Viktor Fyodoroviç Yanukoviç (ukr. Віктор Федорович Янукович; 9 iyul 1950[1][2][…]) — Ukraynanın siyasi və dövlət xadimi. Regionlar partiyasının sədri. 2002–2005, 2006–2007-ci illərdə Ukraynanın Baş naziri. 2010-cu ildə keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda 48,95% səslə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü prezidenti seçilmiş və 2010-cu il 25 fevral tarixindən vəzifəsinin icrasına başlamışdır.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Donetskdə Enakoyev qəsəbəsində kömürçü fəhlə ailəsində anadan olub. 1967-ci ildə o, soyğunçuluğa görə mühakimə olunub. 1970-ci ildə onu başqasına orta dərəcəli xəsarət yetirməklə bağlı məhkəmə qarşısına çıxarıblar. Rəsmi məlumata görə, bu ittiham Viktor Yanukoviçin üzərindən qaldırılıb. 2006-cı ildə Ukrayna hakimiyyəti bu cinayət işində saxtakarlıq ehtimalını araşdırmağa başlayıb. Ancaq heç nə sübut olunmayıb. Viktor Yanukoviç özü etiraf edir ki, çətin uşaqlığı olub, ancaq gənclik səhvlərinə qalib gəlməyi bacarıb.

İş karyerasında isə Viktor Yanukoviç sürətlə irəliləməyə başlayıb. 1980-ci ildə Donbassda rəhbər vəzifədə işləyib. 1996–1997-ci illərdə Donetsk vilayətinin administrasiyasına rəhbərlik edib. Özünü yaxşı təşkilatçı kimi göstərib. 2002-ci ildə Leonid Kuçma gözlənilmədən Viktor Yanukoviçi baş nazir təyin edib, Ali Rada da əksəriyyət onu dəstəkləyir. Baş nazir olduğu dövrdə ÜDM artım tempi kəskin artıb, bir neçə vacib iqtisadi islahat keçirilib.

Viktor Yanukoviç 2003-cü ildən Regionlar Partiyasına rəhbərlik edir. Regionlar Partiyası yarandığı gündən onu böyük biznesmenlər dəstəkləyir. Onların içərisində ən nüfuzlusu milyarder Rinat Əhmədovdur. 2004-cü il prezident seçkilərinə Viktor Yanukoviç Leonid Kuçmanın davamçısı kimi qatılıb. O, seçki kampaniyasında ölkənin rusdilli əhalisinin maraqlarını müdafiə etməyə çalışıb, Rusiyayla xoş münasibətlərin tərəfdarı kimi çıxış edib. Nəticədə, Ukrayanın qərbində və mərkəzində yaşayan əhali ona səs verməyib. Rusdilli əhalinin yaşadığı Şərqi və Cənubi Ukraynada isə o, ən populyar siyasətçi olub. Mərkəzi və Qərbi Ukraynada Viktor Yuşşenkonun, Şərqi və Cənubi Ukraynda Viktor Yanukoviçin dəstəklənməsi ölkəni faktiki dil sərhədi ilə ayırıb.

Viktor Yanukoviç və tərəfdarları müxalifətə keçəndən sonra bir neçə dəfə mübarizə taktikalarını dəyişiblər. Bununla belə, göy-mavi rəngləri rəmz götürən Regionlar Partiyasının əsas dayağı yenə də Cənubi və Şərqi Ukrayna sayılır.[3]

Qayıdış[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı il parlament seçkilərində Viktor Yanukoviç və onun partiyası parlament seçkilərində uğur qazanıb, Ali Radada ən böyük fraksiyanı yaradıb. Böhran əleyhinə koalisiyası yaradılıb və Viktor Yanukoviç yenidən baş nazir kürsüsünə əyləşib. Baş nazir dərhal prezident Viktor Yuşşenkonun elan etdiyi prinsiplərdən fərqli xarici siyasət kursu yürütməyə başlayıb. Brüsselə səfəri zamanı Viktor Yanukoviç elan edib ki, Ukrayna NATO-ya qəbul olmağa hazır deyil. O, paralel olaraq Moskva ilə əlaqələri genişləndirib. Bu fonda prezident və baş nazirin tərəfdarları arasında hakimiyyət daxilində çəkişmə güclənib. 2007-ci ildə Viktor Yuşşenko Ali Radanı buraxıb, deputatları Konstitusiyaya zidd hərəkətlərdə ittiham edib. 2007-ci il seçkilərində Viktor Yanukoviç baş nazir postunu itirib və yenidən müxalifətə keçib. Hökumətə Yuliya Timoşenko rəhbərlik etməyə başlayıb.

2010-cu il prezident seçkilərində Viktor Yanukoviç və Yuliya Timoşenko qələbə qazanmağa potensial namizədlər sayılırdılar. Nəticədə Yanukoviç seçkilərdə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü prezidenti olmuşdur.

22 fevral 2014-cü il tarixində baş vermiş əhalinin narazılığından sonra ölkədən qaçmış və parlament tərəfindən prezidentlik hüququndan məhrum edilmişdir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Viktor Yanukovych // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. 1 2 Wiktor Janukowitsch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. "Ukrayna prezidentliyinə namizədlər: kim kimdir?". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-06.
  4. V. F. Yanukoviçin "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-21 at the Wayback Machine  (az.)

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]