Viktor Yanukoviç

Viktor Yanukoviç
Viktor Yanukoviç
	ukr. Віктор Федорович Янукович
Ukrayna Respublikası Prezidenti
	25 fevral 2010 – 22 fevral 2014
Əvvəlki	Viktor Yuşşenko
Sonrakı	Aleksandr Turçinov
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının əvəzedici üzvü[d]
	21 yanvar 2008 – 20 yanvar 2013
Ukraynanın xalq deputatı[d]
	23 noyabr 2007 – 19 fevral 2010
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının nümayəndəsi[d]
	2 oktyabr 2006 – 21 yanvar 2008
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı	Віктор Федорович Янукович
Doğum tarixi	9 iyul 1950[…] (74 yaş)
Doğum yeri	Enakoyev[d], Donetsk vilayəti, Ukrayna SSR, SSRİ;
Fəaliyyəti	mühəndis, iqtisadçı, siyasətçi, hüquqşünas, diplomat, mühazirəçi
Dini	şərqi ortodoks xristianlıq
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi	siyasət
Elmi dərəcəsi	iqtisad elmləri doktoru (2000);
Elmi adı	professor;
Təltifləri	;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Viktor Fyodoroviç Yanukoviç (ukr. Віктор Федорович Янукович; 9 iyul 1950^[1]^[2]^[…], Enakoyev^[d], Donetsk vilayəti^[1]) — Ukrayna Respublikasının Siyasi və Dövlət Xadimi. Regionlar partiyasının sədri. 2002–2005, 2006–2007-ci illərdə Ukrayna Respublikasının Baş Naziri. 2010-cu ildə keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda 48,95% səslə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü Prezidenti seçilmiş və 2010-cu il 25 fevral tarixindən vəzifəsinin icrasına başlamışdır.

Həyatı

Donetskdə Enakoyev qəsəbəsində kömürçü fəhlə ailəsində anadan olub. 1967-ci ildə o, soyğunçuluğa görə mühakimə olunub. 1970-ci ildə onu başqasına orta dərəcəli xəsarət yetirməklə bağlı məhkəmə qarşısına çıxarıblar. Rəsmi məlumata görə, bu ittiham Viktor Yanukoviçin üzərindən qaldırılıb. 2006-cı ildə Ukrayna hakimiyyəti bu cinayət işində saxtakarlıq ehtimalını araşdırmağa başlayıb. Ancaq heç nə sübut olunmayıb. Viktor Yanukoviç özü etiraf edir ki, çətin uşaqlığı olub, ancaq gənclik səhvlərinə qalib gəlməyi bacarıb.

İş karyerasında isə Viktor Yanukoviç sürətlə irəliləməyə başlayıb. 1980-ci ildə Donbassda rəhbər vəzifədə işləyib. 1996–1997-ci illərdə Donetsk vilayətinin administrasiyasına rəhbərlik edib. Özünü yaxşı təşkilatçı kimi göstərib. 2002-ci ildə Leonid Kuçma gözlənilmədən Viktor Yanukoviçi baş nazir təyin edib, Ali Rada da əksəriyyət onu dəstəkləyir. Baş nazir olduğu dövrdə ÜDM artım tempi kəskin artıb, bir neçə vacib iqtisadi islahat keçirilib.

Viktor Yanukoviç 2003-cü ildən Regionlar Partiyasına rəhbərlik edir. Regionlar Partiyası yarandığı gündən onu böyük biznesmenlər dəstəkləyir. Onların içərisində ən nüfuzlusu milyarder Rinat Əhmədovdur. 2004-cü il prezident seçkilərinə Viktor Yanukoviç Leonid Kuçmanın davamçısı kimi qatılıb. O, seçki kampaniyasında ölkənin rusdilli əhalisinin maraqlarını müdafiə etməyə çalışıb, Rusiyayla xoş münasibətlərin tərəfdarı kimi çıxış edib. Nəticədə, Ukrayanın qərbində və mərkəzində yaşayan əhali ona səs verməyib. Rusdilli əhalinin yaşadığı Şərqi və Cənubi Ukraynada isə o, ən populyar siyasətçi olub. Mərkəzi və Qərbi Ukraynada Viktor Yuşşenkonun, Şərqi və Cənubi Ukraynda Viktor Yanukoviçin dəstəklənməsi ölkəni faktiki dil sərhədi ilə ayırıb.

Viktor Yanukoviç və tərəfdarları müxalifətə keçəndən sonra bir neçə dəfə mübarizə taktikalarını dəyişiblər. Bununla belə, göy-mavi rəngləri rəmz götürən Regionlar Partiyasının əsas dayağı yenə də Cənubi və Şərqi Ukrayna sayılır.^[3]

Qayıdış

2006-cı il parlament seçkilərində Viktor Yanukoviç və onun partiyası parlament seçkilərində uğur qazanıb, Ali Radada ən böyük fraksiyanı yaradıb. Böhran əleyhinə koalisiyası yaradılıb və Viktor Yanukoviç yenidən baş nazir kürsüsünə əyləşib. Baş nazir dərhal prezident Viktor Yuşşenkonun elan etdiyi prinsiplərdən fərqli xarici siyasət kursu yürütməyə başlayıb. Brüsselə səfəri zamanı Viktor Yanukoviç elan edib ki, Ukrayna NATO-ya qəbul olmağa hazır deyil. O, paralel olaraq Moskva ilə əlaqələri genişləndirib. Bu fonda prezident və baş nazirin tərəfdarları arasında hakimiyyət daxilində çəkişmə güclənib. 2007-ci ildə Viktor Yuşşenko Ali Radanı buraxıb, deputatları Konstitusiyaya zidd hərəkətlərdə ittiham edib. 2007-ci il seçkilərində Viktor Yanukoviç baş nazir postunu itirib və yenidən müxalifətə keçib. Hökumətə Yuliya Timoşenko rəhbərlik etməyə başlayıb.

2010-cu il prezident seçkilərində Viktor Yanukoviç və Yuliya Timoşenko qələbə qazanmağa potensial namizədlər sayılırdılar. Nəticədə Yanukoviç seçkilərdə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü prezidenti olmuşdur.

22 fevral 2014-cü il tarixində baş vermiş əhalinin narazılığından sonra ölkədən qaçmış və parlament tərəfindən prezidentlik hüququndan məhrum edilmişdir.

Mükafatları

17.11.2013 — "Heydər Əliyev" ordeni^[4]

İstinadlar

↑ ¹ ² ³ ⁴ Ray M. Viktor Yanukovych // Encyclopædia Britannica (ing.).
↑ ¹ ² Wiktor Janukowitsch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
↑ "Ukrayna prezidentliyinə namizədlər: kim kimdir?". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-06.
↑ V. F. Yanukoviçin "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-21 at the Wayback Machine (az.)

[_dedf1cc5aae44b1e-1] ¹ ² ³ ⁴ Ray M. Viktor Yanukovych // Encyclopædia Britannica (ing.).

[_a660eb13c90f83c6-2] ¹ ² Wiktor Janukowitsch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).

[Lent.az-3] "Ukrayna prezidentliyinə namizədlər: kim kimdir?". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-06.

[4] V. F. Yanukoviçin "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-21 at the Wayback Machine (az.)

[1]

[2]

[3]

[4]