Viktor Yanukoviç

Viktor Fyodoroviç Yanukoviç
Viktor Fyodoroviç Yanukoviç
	ukr. Віктор Федорович Янукович
Ukraynanın 4-cü Prezidenti
	25 fevral 2010 – 22 fevral 2014
Əvvəlki	Viktor Yuşenko
Sonrakı	s.i. Oleksandr Turçinov ; Petro Poroşenko
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	9 iyul 1950[…] (72 yaş)
Partiya	1) SovİKP (1979/1980—1991); 2) Region partiyası (2000-dən); 3) "Bizim Ukrayna" (2005-dən)
Atası	Fyodor Vladimiroviç Yanukoviç
Anası	Olqa Semyonovna Leonova
Həyat yoldaşı	Ludmila Aleksandrovna
Uşaqları	oğulları: Aleksandr və Viktor
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi	siyasət
Elmi dərəcəsi	iqtisad elmləri doktoru (2000);
Təltifləri	; ; ; ; ; ; ;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Viktor Fyodoroviç Yanukoviç (ukr. Віктор Федорович Янукович; 9 iyul 1950^[1]^[2]^[…]) — Ukraynanın siyasi və dövlət xadimi. Regionlar partiyasının sədri. 2002–2005, 2006–2007-ci illərdə Ukraynanın Baş naziri. 2010-cu ildə keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda 48,95% səslə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü prezidenti seçilmiş və 2010-cu il 25 fevral tarixindən vəzifəsinin icrasına başlamışdır.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Donetskdə Enakoyev qəsəbəsində kömürçü fəhlə ailəsində anadan olub. 1967-ci ildə o, soyğunçuluğa görə mühakimə olunub. 1970-ci ildə onu başqasına orta dərəcəli xəsarət yetirməklə bağlı məhkəmə qarşısına çıxarıblar. Rəsmi məlumata görə, bu ittiham Viktor Yanukoviçin üzərindən qaldırılıb. 2006-cı ildə Ukrayna hakimiyyəti bu cinayət işində saxtakarlıq ehtimalını araşdırmağa başlayıb. Ancaq heç nə sübut olunmayıb. Viktor Yanukoviç özü etiraf edir ki, çətin uşaqlığı olub, ancaq gənclik səhvlərinə qalib gəlməyi bacarıb.

İş karyerasında isə Viktor Yanukoviç sürətlə irəliləməyə başlayıb. 1980-ci ildə Donbassda rəhbər vəzifədə işləyib. 1996–1997-ci illərdə Donetsk vilayətinin administrasiyasına rəhbərlik edib. Özünü yaxşı təşkilatçı kimi göstərib. 2002-ci ildə Leonid Kuçma gözlənilmədən Viktor Yanukoviçi baş nazir təyin edib, Ali Rada da əksəriyyət onu dəstəkləyir. Baş nazir olduğu dövrdə ÜDM artım tempi kəskin artıb, bir neçə vacib iqtisadi islahat keçirilib.

Viktor Yanukoviç 2003-cü ildən Regionlar Partiyasına rəhbərlik edir. Regionlar Partiyası yarandığı gündən onu böyük biznesmenlər dəstəkləyir. Onların içərisində ən nüfuzlusu milyarder Rinat Əhmədovdur. 2004-cü il prezident seçkilərinə Viktor Yanukoviç Leonid Kuçmanın davamçısı kimi qatılıb. O, seçki kampaniyasında ölkənin rusdilli əhalisinin maraqlarını müdafiə etməyə çalışıb, Rusiyayla xoş münasibətlərin tərəfdarı kimi çıxış edib. Nəticədə, Ukrayanın qərbində və mərkəzində yaşayan əhali ona səs verməyib. Rusdilli əhalinin yaşadığı Şərqi və Cənubi Ukraynada isə o, ən populyar siyasətçi olub. Mərkəzi və Qərbi Ukraynada Viktor Yuşşenkonun, Şərqi və Cənubi Ukraynda Viktor Yanukoviçin dəstəklənməsi ölkəni faktiki dil sərhədi ilə ayırıb.

Viktor Yanukoviç və tərəfdarları müxalifətə keçəndən sonra bir neçə dəfə mübarizə taktikalarını dəyişiblər. Bununla belə, göy-mavi rəngləri rəmz götürən Regionlar Partiyasının əsas dayağı yenə də Cənubi və Şərqi Ukrayna sayılır.^[3]

Qayıdış[redaktə | mənbəni redaktə et]

2006-cı il parlament seçkilərində Viktor Yanukoviç və onun partiyası parlament seçkilərində uğur qazanıb, Ali Radada ən böyük fraksiyanı yaradıb. Böhran əleyhinə koalisiyası yaradılıb və Viktor Yanukoviç yenidən baş nazir kürsüsünə əyləşib. Baş nazir dərhal prezident Viktor Yuşşenkonun elan etdiyi prinsiplərdən fərqli xarici siyasət kursu yürütməyə başlayıb. Brüsselə səfəri zamanı Viktor Yanukoviç elan edib ki, Ukrayna NATO-ya qəbul olmağa hazır deyil. O, paralel olaraq Moskva ilə əlaqələri genişləndirib. Bu fonda prezident və baş nazirin tərəfdarları arasında hakimiyyət daxilində çəkişmə güclənib. 2007-ci ildə Viktor Yuşşenko Ali Radanı buraxıb, deputatları Konstitusiyaya zidd hərəkətlərdə ittiham edib. 2007-ci il seçkilərində Viktor Yanukoviç baş nazir postunu itirib və yenidən müxalifətə keçib. Hökumətə Yuliya Timoşenko rəhbərlik etməyə başlayıb.

2010-cu il prezident seçkilərində Viktor Yanukoviç və Yuliya Timoşenko qələbə qazanmağa potensial namizədlər sayılırdılar. Nəticədə Yanukoviç seçkilərdə qalib gələrək Ukrayna Respublikasının 4-cü prezidenti olmuşdur.

22 fevral 2014-cü il tarixində baş vermiş əhalinin narazılığından sonra ölkədən qaçmış və parlament tərəfindən prezidentlik hüququndan məhrum edilmişdir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

17.11.2013 — "Heydər Əliyev" ordeni^[4]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

↑ ¹ ² Viktor Yanukovych // Encyclopædia Britannica (ing.).
↑ ¹ ² Wiktor Janukowitsch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ "Ukrayna prezidentliyinə namizədlər: kim kimdir?". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-06.
↑ V. F. Yanukoviçin "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-21 at the Wayback Machine (az.)

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Siyasətçi ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

[_f04a0a2e5239eebb-1] ¹ ² Viktor Yanukovych // Encyclopædia Britannica (ing.).

[_0f4b833cb3a488f9-2] ¹ ² Wiktor Janukowitsch // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[Lent.az-3] "Ukrayna prezidentliyinə namizədlər: kim kimdir?". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-06.

[4] V. F. Yanukoviçin "Heydər Əliyev" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı. president.az Arxivləşdirilib 2015-09-21 at the Wayback Machine (az.)

[1]

[2]

[3]

[4]