Məhəmməd ibn Müsafir

Vikipediya, azad ensiklopediya
İşçiBot (müzakirə | töhfələr) (Bot: tənzimləmə) tərəfindən edilmiş 19:50, 9 iyun 2023 tarixli redaktə
(fərq) ← Əvvəlki versiya | Son versiya (fərq) | Sonrakı versiya → (fərq)
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Məhəmməd ibn Müsafir
bayraq
Salarilərin I hökmdarı
bayraq2
919-941 – 949-953
ƏvvəlkiDeysəm ibn İbrahim (Sacilər)
SonrakıMərzban ibn Məhəmməd (Azərbaycanda)
Vəhsudan ibn Məhəmməd (Deyləmdə)
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi
Uşaqları Mərzban ibn Məhəmməd
Vəhsudan ibn Məhəmməd
Dini İsmaililik

Məhəmməd ibn Müsafir əl-Deyləmi əl-Kanqari (v. 953) — Salarilərin banisi, Tarım hakimi.

Həyatının ilkin dövrlərinə aid məlumat yoxdur. 916-cı illərdə artıq Tarım hakimi kimi bilinirdi.

Cüstanilərlə münasibətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

919-cu ildə III Cüstanın öldürülməsi onun üçün Cüstanilərin işinə qarışmağa bəhanə oldu və taxta çıxan qardaşı Əli ibn Vəhsudanı və ondan sonra digər qardaş Xosrov Firuzu məğlub etdi. Taxta onun oğlu Mehdi Siyahçeşmi oturaraq Cüstaniləri öz vassalına çevirdi.[1]

Ziyarilərlə münasibətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

930-cu ildə Mərdavicin hücumuna məruz qalan Məhəmməd onunla diplomatik danışığa getdi və vassalı olduğu Əsvar ibn Şiruyəyə üsyan qaldırmağa sövq etdi. Məhəmmədin köməyi ilə Mərdavic üsyan qaldırdı və Ziyarilər dövlətini qurdu.

Məhəmmədin zülmkar hakimiyyəti 941-ci ildə oğulları MərzbanVəhsudan tərəfindən devrilməsinə gətirib çıxardı. O Tarımda həbs olunaraq hakimiyyəti Vəhsudana verməli oldu. Mərzban isə Azərbaycana hücuma keçdi və öz dövlətini qurdu. Mərzbanın 949-cu ildə Büveyhilər tərəfindən həbs olunması ilə bu dəfə onun yerinə həbsdən azad edilərək Azərbaycanda hakimiyyətə gəldi. Lakin 4 il sonra Vəhsudan tərəfindən yenidən həbs olunaraq ölümünəcən zindanda saxlanıldı.

III Cüstanın qızı Xarasuya ilə evlənmişdi. Oğulları:

  1. Wilferd Madelung, The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs - The Minor Dynasties of Northern Iran - Cambridge University Press - ISBN 978-0-521-20093-6