Abdulla xan (Xivə xanı)
Abdulla xan | |
---|---|
1855 – 1855 | |
Əvvəlki | Məhəmmədəmin xan |
Sonrakı | Qutluq Murad xan |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Xivə, Xivə xanlığı |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Xivə, Xivə xanlığı |
Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
Atası | Məhəmmədəmin xan |
Dini | Sünni İslam |
Abdulla xan(? - 1855)—Qonquratlar sülaləsindən Xivə xanı.
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Məhəmmədəmin xanın yerinə keçən Abdullah xan (Mart-sentyabr 1855) yeni bir ordu ilə türkmənlər üzərinə yürüdüysə də aparılan savaşda yenilərək öldürüldü və Xivə xanlığı türkmənlər üzərindəki hakimiyətini itirdi.
Xivə xanlarının Türkmənlərlə uğraşmasından faydalanan ruslar Cənubi Qazaxıstan torpaqlarını işğal edərək Aral gölünün şimal sahilinə qədər endilər. Xivə və Kokand xanlıqlarının etirazlarına baxmayaraq Aralın şimal sahillərində və Sırdəryanın eyni gölə töküldüyü yerdə qalalar inşa etdiler. Bu arada polkovnik İqnatiyev ilə şərqşünas Nikolay Xanıkov başçılığında bir heyəti Orta Asiyaya göndərən ruslar buradakı ölkələrin əsgəri və iqtisadi quruluşu haqqında bilgi topladılar. İqnatiyev ilə N. Xanıkov Rusiya hökumətinə öncə Kokandın, ardından Buxara ilə Xivənin işğalını tövsiyə etdilər. Bir yandan Orta Asiya Türk dövlətləri, Osmanlı dövlətinin birlik və bərabərlik tövsiyəsinə baxmayaraq bir-birləriylə sürəkli mücadilə içində olurdular. Buxara ilə Xivənin Mərv bölgəsi hakimiyəti üzündən etdikləri mücadilənin ardından bu dəfə Buxara ilə Kokand arasında mübarizə başladı.