Acı yovşan
| Acı yovşan | |||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||||
| Artemisia absinthium L. | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Acı yovşan (lat. Artemisia absinthium)[1] — yovşan cinsinə aid bitki növü.[2] Hündürlüyü 60-100 sm, gövdəsi düz, qısa budaqlanan, yarpaqla örtülmüş çoxillik ot bitkisidir. Qısa tüklərlə sıx örtülüdür və ona görə də bozumtuldur. Kökü şaquli olub, qalındır.
Mündəricat
Yarpaq[redaktə | əsas redaktə]
Qın hissəsində bəzən uzun saplaqlı yarpaqlar yerləşmiş, sonuncu yarpaqların ayasının uzunluğu 6-9 sm, eni 3-7 sm-dir, görünüşünə görə enli-ovaldır, demək olar ki, üçqat lələkvari-bölünmüş, sonuncu dilimləri neştərvaridir, qısa sivriləşmişdir; gövdənin orta yarpaqları qısa saplaqlıdırlar, ikiqat lələkvari-bölünmüşdür, yuxarı yarpaqları demək olar ki, oturaqdır, sadə lələkvari və ya ikiqat üç hissəyə bölünmüşdür.
Çiçək[redaktə | əsas redaktə]
Kənar çiçəkləri dişiciklidir, adətən 25 ədəd olur, tac sapşəkilli borucuğa oxşardır, orta çiçəklər çoxsaylıdırlar (adətən 60 ədəd), tac konusşəkillidir, çılpaqdır, bəzən az tüklüdür.
Meyvə[redaktə | əsas redaktə]
Toxumlarının uzunluğu 1 mm-ə qədərdir, uzunsov-pazşəkillidir, yastıtəhər və nazik şırımlıdır, təpə hissəsinin səthi dəyirmi və az qabarıqdır.
Çiçəkləməsi[redaktə | əsas redaktə]
İyun-avqust (sentyabr).
Meyvə verməsi[redaktə | əsas redaktə]
Avqust-sentyabr (oktyabr)
Azərbaycanda yayılması[redaktə | əsas redaktə]
Böyük Qafqazın şərqi və qərbi, Samur-Şabran ovalığı, Kiçik Qafqazın mərkəzi və cənubu, Naxçıvan və Lənkəranın dağlıq əraziləri. Ovalıqdan subalp qurşağına qədər.
Yaşayış mühiti[redaktə | əsas redaktə]
Meşələrdə və kolluqlarda, talalarda və yolların kənarında, çəmənliklərdə, qayalarda, bağlarda və bostanlarda, zibilli yerlərdə, çayların vadilərində və quru yataqlarında rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti[redaktə | əsas redaktə]
Tərkibindəki efir yağı likör içkisi sənayesində istifadə olunur. Qədimdə və müasir zamanda da xalq təbabətində ondan alınan məlhəm revmatizm, mədə xəstəlikləri və malyariyada, həmçinin iştahgətirici kimi istifadə olunur.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
 |
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
