Alman milliyətçiliyi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
"Germania". Müəllif: Filipp Feyt, 1848-ci il.

Alman milliyətçiliyi (alm. Deutscher Nationalismus‎) — almanlarınalmanosferin vahid milli dövlətdə birliyini təşviq edən ideoloji anlayış. Alman milliyətçiliyi almanların bir millət və bir xalq olaraq vətənpərvərliyinimilli kimliyini önə çəkir. Alman milliyətçiliyinin ən erkən mənşəyi pangermanizmin yüksəlməyə başladığı Napoleon müharibələri dövründə romantik milliyətçiliyin meydana çıxması ilə əlaqələndirilir. Alman milli dövləti ideyası Napoleon Bonapartın rəhbərliyi altında Fransanın alman ərazilərini işğal etməsinə cavab olaraq mühüm siyasi qüvvəyə çevrilməyə başladı.

XIX əsrdə almanlar alman milli dövlətinin Avstriya imperiyasını istisna edən "Kiçik Almaniya"dan, yoxsa Avstriya imperiyasını və ya onun almandilli hissəsini əhatə edən "Böyük Almaniyadan" ibarət olub-olmaması ilə bağlı alman məsələsini müzakirə etmişdilər. Prussiya kansleri Otto fon Bismarkın başçılıq etdiyi fraksiya Kiçik Almaniya yaratmağa müvəffəq olmuşdur.[1]

Aqressiv alman milliyətçiliyi və ərazi genişlənməsi hər iki dünya müharibəsinə səbəb olan əsas amil idi. Birinci Dünya müharibəsindən əvvəl Almaniya BritaniyaFransaya rəqib olmaq ümidi ilə müstəmləkə imperiyası qurmuşdu. 1930-cu illərdə nasistlər hakimiyyətə gələrək Böyük German Reyxini yaratmağa çalışırdılar. Onlar etnik alman kimliyini və alman əzəmətini bütün başqaları istisna olmaqla vurğulayırdılar. Bu, nəticədə İkinci Dünya müharibəsi zamanı Holokostda yəhudilərin, polyakların, romaniləradamcıq hesab edilən digər insanların məhv edilməsinə səbəb olmuşdur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Verheyen, 1999. səh. 8