Almaniya üçün Alternativ
 | Bu məqalədəki və ya bölmədəki məlumatlar köhnədir. |
Almaniya üçün Alternativ | |
|---|---|
 | |
| Sədri | Tino Chrupalla[d][1][2] |
| Quruluş tarixi | 6 fevral 2013 |
| Baş qərargah | |
| İdeologiya | Avropa skeptisizmi, Etnik millətçilik[3], Alman milliyətçiliyi, İslamofobiya[3] |
| İdeoloji spektr | sağçılıq, ifrat sağçılıq[4][3] |
| Şüar | Mut zur Wahrheit |
| Saytı | afd.de |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
"Almaniya üçün Alternativ", AfD (alm. Alternative für Deutschland, AfD) — Almaniyanın radikal mühafizəkar və Avropaya inteqrasiya siyasətini rədd edən siyasi partiyası, 6 fevral 2013-cü ildə yaradılıb.
Almaniya üçün Alternativ (AfD) partiyası ifrat sağçı və antisemitizm baxışlarını təbliğ etməkdə ittiham olunan mübahisəli siyasi partiyadır. Partiya son illərdə əhəmiyyətli seçki uğurları yaşasa da, Bundestaqda təcrid olunmuş vəziyyətdə qalır və digər siyasi partiyaların və medianın tənqid obyektinə çevrilib.
Partiya İdeologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD immiqrasiya, İslam və Avropa İttifaqını tənqid edən sağçı populist və millətçi siyasi partiyadır. Partiyanın ideologiyasını perspektivdən asılı olaraq ifrat sağçı və ya populist-sağçı kimi təsnif etmək olar.
Seçki Performansı[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD son illərdə əhəmiyyətli seçki uğuru qazanıb. 2013-cü il federal seçkilərində partiya 4,7% səs toplasa da, Bundestaqa daxil ola bilməyib. 2017-ci il federal seçkilərində partiya 12,6% səs qazanaraq ilk dəfə Bundestaqa daxil olaraq parlamentdə üçüncü ən böyük partiya oldu. 2021-ci il federal seçkilərində partiya əvvəlki seçkilərlə müqayisədə müəyyən dəstəyi itirərək 10,3% səs qazandı.
Regional Performans[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD xüsusilə Almaniyanın şərq hissəsində regional seçkilərdə də yaxşı çıxış etdi. 2019-cu ildə Türingiyada keçirilən əyalət seçkilərində partiya 23,4% səs qazanaraq əyalət parlamentində ikinci ən böyük partiya oldu. 2019-cu ildə Saksoniyada keçirilən əyalət seçkilərində partiya 27,5% səs qazanaraq əyalət parlamentində ən böyük partiya oldu.
Seçici Demoqrafikası[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD-nin seçici bazası kişi, yaşlı, daha az təhsilli və kənd yerlərində yaşayanlardan ibarətdir. Sosial Demokrat Partiyasına bağlı olan Fridrix Ebert Fondunun araşdırmasına görə, AfD seçicilərinin 71%-i kişilər, 44%-i isə 60 və daha yuxarı yaşdadır. Eyni araşdırma AfD seçicilərinin 63%-nin daha aşağı təhsil səviyyəsinə malik olduğunu, 53%-nin isə kənd yerlərində yaşadığını göstərib.
Mübahisələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD yarandığı gündən bəri bir neçə mübahisədə iştirak edib. Partiya ifrat sağçı və antisemit baxışları təbliğ etməkdə ittiham olunur və onun bir neçə üzvü mübahisəli bəyanatlar verib. 2019-cu ildə Almaniyanın daxili kəşfiyyat qurumu olan Konstitusiyanın Müdafiəsi üzrə Federal İdarə, partiyanın "Qanad" kimi tanınan ekstremist fraksiyasının "sağ ekstremizmin sübut olunmuş nümunəsi" olduğunu bəyan etdi.
Beynəlxalq Münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
AfD Fransa Milli Cəbhəsi, İtaliya Şimal Liqası və Avstriya Azadlıq Partiyası kimi Avropanın digər ifrat sağçı partiyaları ilə əlaqələr qurub. Partiya həmçinin Rusiya hökumətini dəstəklədiyini bildirib və Rusiya mənbələrindən maliyyə almaqda ittiham olunub.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ https://www.zeit.de/politik/deutschland/2019-11/afd-parteitag-tino-chrupalla-wird-neuer-ko-vorsitzender.
- ↑ https://www.spiegel.de/politik/deutschland/tino-chrupalla-und-alice-weidel-zur-neuen-doppelspitze-der-afd-gewaehlt-a-1d1b1c6c-3bcf-455b-836c-12180dc85a75.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://www.thueringen.de/th3/verfassungsschutz/themen/pm/index.aspx. (untranslated).
- ↑ Jansen F. Sachsen und Brandenburg prüfen schärfere Beobachtung der AfD-Landesverbände. Tagesspiegel, 2020.