Aslanbek Arsayev
| Aslanbek Arsayev | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1966 |
| Doğum yeri | |
Aslanbek Arsayev[1] (1966, Açxoy-Martan rayonu, Çeçen-İnquş MSSR)[2][3][4] — Çeçen hərbçisi və dövlət xadimi, tanınmayan Çeçen İçkeriya Respublikasının Şəriət dövlət təhlükəsizliyi naziri, İçkeriya milli ordusunun bölmə generalı, ÇİR Silahlı Qüvvələrinin Cənub Cəbhəsinə komandanlıq etmişdir[5][6][7]. Çeçen İçkeriya Respublikasının Prezidenti Aslan Masxadovun silahdaşı olmuşdur. ÇİR-nIn ən yüksək mükafatlarına layiq görülmüşdür: "Millət şərəfi", "Xalq qəhrəmanı" və "Qroznı şəhərinin müdafiəçisi" medalı.
Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
1966-cı ildə Açxoy-Martan rayonu, Orexovo kəndində anadan olmuşdur (digər məlumatlara görə Şali şəhərində). O, milliyyətcə çeçendir.
O, 1988–1991-ci illərdə Novosibirsk şəhərində Ali Polis Məktəbində təhsil almış, daha sonra Xalq Təsərrüfatı İnstitutuna daxil olmuşdur.
1990-cı ildə ÇİR Daxili İşlər Nazirliyinin 6-cı idarəsinin böyük əməliyyatçısı vəzifəsinə keçir. ÇİR Silahlı Qüvvələrində 1994-cü ildən xidmət edir.
Birinci Çeçenistan müharibəsi zamanı, əsas qərargahın üzvü olaraq Aslan Masxadovun komandanlığı altında döyüşür. Döyüş zamanı üç dəfə yaralanır. Millət şərəf ordeni, Xalq qəhrəmanı və Qroznı Azadlıq medalı ilə təltif edilmişdir.
Xasavyurt müqaviləsi imzalandıqdan sonra tanınmamış ÇİR Daxili İşlər Nazirliyində xidmətini davam etdirir.
1997-ci ildə Arsayevə briqada generalı rütbəsi verilir. Daxili siyasi böhran zamanı mötədil millətçilərin tərəfini tutur və 1998-ci il mayın 28-də Masxadov onu şəriət dövlət təhlükəsizliyi naziri təyin edir. Arsayev cinayətkarlıqla mübarizə aparacağını, fəaliyyətini fidyə müqabilində insanları oğurlayan və nefti qanunsuz olaraq yenidən satan islamçıların silahlı dəstələrinə qarşı yönəldəcəyini vəd edir. Masxadov hər şeyi qaydasına qoymaq əvəzinə, atışmada iştirak edən bütün güc nazirlərini işdən çıxarır. Arsayevə isə yalnız şiddətli töhmət verilir. Dövlət Təhlükəsizlik Naziri olaraq, Çeçenistanda itkin düşmüş və qaçırılan Rusiya vətəndaşları ilə bağlı Rusiya hakimiyyəti ilə də danışıqlar aparır. Onların tapılması və sərbəst buraxılması əməliyyatlarına şəxsən nəzarət edir. Bu vaxt qardaşı Adam Arsayev əsirləri Rusiya həbsxanalarında həbsdə olan çeçen silahlı birləşmələrinin döyüşçüləri ilə dəyişir. 1999-cu ildə artıq divizion generalı rütbəsində olan Aslambek Arsayev istefa verir. Özü də hərəkətini onu cinayətə qarşı mübarizəyə müdaxilə etdikləri siyasətə sürükləməyə çalışmaları ilə izah edir. Aslan Masxadov onun istefasını etiraz etmədən qəbul edir. Ola bilsin ki, bu ondan üç ay əvvəl Arsayevin həyatına qəsd edilməsi ilə bağlı olur.
İkinci Çeçen müharibəsi başlayandan sonra Arsaev Çeçen İçkeriya Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin tərəfində döyüşlərə qoşulur. Buna baxmayaraq, 2000-ci il yanvarın əvvəllərində Şali üzərində nəzarət uğrunda döyüşlərdə Arsayev döş qəfəsindən yaralanır və bu da onu müalicə üçün Türkiyəyə getməyə məcbur edir. Artıq döyüşlərdə iştirak etmir, lakin Masxadovla birlikdə uzun müddət ən çox axtarılan çeçen komandirləri siyahısına daxil edilir. Bundan sonra uzun müddət hüquq-mühafizə orqanlarının gözündən itdir. Məlumdur ki, hazırda ailəsi ilə birlikdə İstanbulda yaşayır[8].
Ailəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ailəlidir və uşaqları var. Qardaşları Adam Arsayev və Supyan Arsayev[9][10][11][12][13][14].
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Чечня теневая и официальная: специальный информационный обзор Иван Сухов T︠S︡entr politich. informat︠s︡ii, 2001 — Всего страниц: 125
- Аргун, девятое (часть четвертая) бои в треугольнике Аргун — Шали — Гудермес 7–11 января 2000 г.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Чеченский кризис-99 (Музаев)". Чеченское национальное право (Чеченское государство) (rus). 2016-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-13.
- ↑ "Тимур Музаев "ЧЕЧЕНСКИЙ КРИЗИС " 99. Политическое противостояние в Ичкерии: расстановка сил, хроника, факты" Часть I". FEDY-DIARY.RU (rus). 2010-08-26. 2021-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-10.
- ↑ Чечня теневая и официальная: специальный информационный обзор Иван Сухов T︠S︡entr politich. informat︠s︡ii, 2001 — Всего страниц: 125
- ↑ Чеченский полевой командир Асланбек Геланиевич Арсаев. Чеченская война. warchechnya. https://www.warchechnya.ru/chechenskij-polevoj-komandir-aslanbek-gelanievich-arsaev/
- ↑ "Ретро-досье на бандглаварей начала 2000-х. Часть 2". Operline (rus). 2014-01-23. 2021-01-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ "Хроника войны. 09.01.2000. Нападение боевиков на Шали". Яндекс Дзен Блогерская платформа (rus). 2021-02-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-07.
- ↑ warchechnya.ru — чеченский полевой командир — Асланбек Арсаев (биография)
- ↑ "Асланбек Арсаев - дивизионный генерал. Биография чеченского воина. - YouTube". www.youtube.com. 2021-01-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-11.
- ↑ "Чечня: Найден архив Аслана Масхадова". ИА REGNUM (rus). 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "[ Радио Свобода: Террор ]". archive.svoboda.org. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "• Газета.Ru: Супьян Арсаев помешал брату захватить самолет". www.gazeta.ru. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "Родственники угонщиков Ту-154 обиняют российские спецслужбы в провокации". lenta.ru. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "«Хотела помочь, а получила пулю»: 20 лет назад террористы угнали российский Ту-154 в Саудовскую Аравию". RT на русском (rus). 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.
- ↑ "Миротворцы с заточками". expert.ru. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-22.