Aya Nikola (İnəgöl təkfuru)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Aya Nikola
yun. Άγιος Νικόλαος
İnəgöl təkfuru
1278 – 1299
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi XIII əsr
Vəfat tarixi 1299

Aya Nikola və yaxud Agios Nikolayos (yun. Άγιος Νικόλαος; XIII əsr1299) — İnəgöl Təkfuru.

1278-ci ildə II Andronik tərəfindən Təkfur olaraq İnəgölə göndərilmişdir.

Onun Qayı tayfası və xüsusilə də Ərtoğrul Qazi ilə yaxşı əlaqələri mövcud idi.

Ərtoğrul Qazinin ölümündən sonra Dündar bəylə Osman Qazi arasında baş vermiş olan bəylik üstündəki münaqişədən istifadə edərək türkmən xalqının ərazilərinə soxularaq torpaq əldə etmək istəmişdir.

1283-cü ildə Osman bəyin ordusu ilə İnəgölə gəldiyi xəbərini alan Aya Nikola, Osman bəyin hücumuna pusqu ilə cavab vermişdir. İlk döyüşünü Osman bəylə Ermənibəli ərazisində aparmışdır. Bu döyüşdə Saru Batu Savcı bəyin oğlu 15 yaşlı Bayhoca şəhid olmuş və Bizans ordusu məğlub edilmişdir.

1284-cü ildə Osman bəy Qulucahisar qalasının daxilində olan casuslarının vasitəsilə gecə basqını həyata keçirdərək Qulucahisar qalasını ələ keçirmişdir. Qulucahisar qalasının tutulması xəbərini alan Nikola Konstantinopoldakı imperator II Andronikdən 300 nəfərlik Bizans süvari dəstəsi istəmişdir.

İnəgöl qalasını illərlə müdafiə edib saxlamış Aya Nikola, Osman bəyin yeni bir bəylik yaratmaq istəyindən xəbər tutmuşdur. 1287-ci ildə Osmanın bəyliyi və ordusu getdikcə güclənmiş və həmin il 350 süvarisi ilə bərabər Osman bəy Qaracahisar qalasını ələ keçirmişdir. İllər keçdikcə Yarhisar və Biləcik regionlarını da ələ keçirdərək getdikcə güclənən Osman bəy başda Turqut Alp olmaqla bir çox Qayı veteranı ilə bərabər İnəgöl qalası istiqamətində hərəkət etmiş və qalanı ələ keçirdikdən sonra Aya Nikola Osman Qazi tərəfindən öldürülmüşdür. İnəgöl müharibəsi zamanı Osman bəyin böyük qardaşı Gündüz bəydə 60 yaşında şəhid olmuşdur.

Populyar mədəniyyətdə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1988-ci ildə TRT 1-də yayımlanmış olan "Osmancıq" serialında Kuzey Varqın tərfindən canlandırılmışdır.

ATV-də yayımlanmış olan "Quruluş Osman" serialında isə Erkan Avcı tərəfindən canlandırılmışdır.[1]

  1. "Kuruluş Osman Aya Nikola kimdir? Gerçek adı nedir? Erkan Avcı nereli, yaşı kaç?" (Türkçe). 5 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2020.