Buna çayı
| Buna çayı | |
|---|---|
| alban.Buna,Bune, Boyana | |
 | |
| Ölkə | |
| Mənbəyi | Şkoder gölü |
| • Yüksəkliyi | 6 m |
| Mənsəbi | Adriatik dənizi |
| Uzunluğu | 40 km |
| Su sərfi | 682 m³/s |
| Su sistemi | Adriatik dənizi |
| Hövzəsinin sahəsi | 5.190 km², təq. 20.000 km², 361 km² |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Buna (alb. Buna,Bune və ya Boyana) — Balkan yarımadasının qərbində, Albaniya və Monteneqro ərazisindən keçərək Adriatik dənizinə tökülən çay.
Çay Şkoder şəhəri yaxınlığındakı Şkoder gölündən çıxır və delta əmələ gətirərək Adriatik dənizinə tökülür. Çayın uzunluğu təxminən 40 kilometr, orta su axını 682 m³/s (2006-cı ilin illik məlumatlarına görə), Şkoder gölü və Drin çayı ilə birlikdə drenaj hövzəsinin sahəsi təxminən 20 min km²-dir ( 20,361 km², 18,884 km²), ayrıca - 361,04 km².
Moraca çayının mənbəyindən hesablanmış uzunluğu 185 km, Moraca-Şkoder-Buna su sistemi üçün alt hövzə sahəsi isə 5190 km² (5187 km²) təşkil edir. Qısa müddət ərzində Buna çayı, Drin çayının şimal (əsas) qolu ilə birləşir. 1858—1859-cu ilin qışında güclü daşqın nəticəsində Drin çayının suyu daşaraq, şimal-qərbə, Şkoder gölünə doğru axsa da, lakin gölə çatmayıb və Buna çayına birləşib. Çay Albaniya ərazisindən keçdikdən sonra sərhəd çayına çevrilir. Çayın ağzı iki qola ayrılır: Ada — Boyana (Vada) adası hansında ki,turizm mərkəzi yerləşir. Çayda həmçinin başqa adalar da var.
1858 – 1859 -cu ilin qışında güclü daşğından sonra, Buna və Drin çaylarının hidroloji rejimi əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdi ki, bu da xüsusilə Ada Boyana adasının yaranmasına səbəb ola bilərdi. 1970-1980-ci illərdə Drin çayı üzərində böyük su anbarının (Fierza) tikintisi nəticəsində çay deltası eroziyaya uğradı.
Həmçinin[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Monteneqro coğrafiyası
- Albaniya coğrafiyası
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Sava Petković, Goran Sekulić. Erosion and sedimentation processes in the Bojana River Delta at the Adriatic Sea (англ.) // Journal of Coastal Conservation. — Springer Netherlands, 2019. — Vol. 23. — P. 39–47. — doi:10.1007/s11852-018-0634-9
- Mala Prosvetina Enciklopedija, Third edition, Prosveta, 1985, ISBN 86-07-00001-2
- Jovan Đ. Marković, Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije, Svjetlost-Sarajevo, 1990, ISBN 86-01-02651-6
- Бояна // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.