ByLock
ByLock | |
---|---|
Tipi | Ani mesajlaşma |
Dilləri | Türk dili |
Müəllif (lər) | Deyvid Keyns |
Açılma tarixi | Aprel 2014 |
ByLock — istifadəçilərə xüsusi, şifrəli bir əlaqə ilə əlaqə yaratmağa imkan verən bir smartfon tətbiqi idi. 2014-cü ildə Google Play, Apple App Store, BlackBerry OS və Windows Phone-da istifadəyə verildi. Tətbiq 2014-cü ilin aprel ayından etibarən tamamilə bağlandığı 2016-cı ilin martına qədər 600.000 dəfədən çox yükləndi. Türk Milli Kəşfiyyat Təşkilatı tətbiqin əsasən Türkiyə, Səudiyyə Ərəbistanı və İranda yükləndiyini bildirdi.
Proqramın içindəki təhlükəsizlik sertifikatına görə, tətbiq müəllifi Deyvid Keynsdir. Türkiyənin ilk ingilis dilli qəzeti Hürriyet Daily News-a verdiyi müsahibədə Keyns, ByLock-un əsl yaradıcısının tətbiqi Apple App Storea yükləmək üçün onun kredit kartından istifadə edən keçmiş otaq yoldaşı olduğunu bildirmişdi. Keyns ayrıca, ByLock-un 2016-cı ilin yanvar ayından bəri mövcud olmadığını söyləmişdi.
Gülən camaatı ilə əlaqəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Türkiyədə tətbiqetməyə sahib olmaq, 2016-cı ilin iyununda uğursuz Türk çevrilişi cəhdi ilə əlaqəli olduğu iddia edilən Gülən Hərəkatına üzv olmağın sübutu sayılır. ByLock istifadəçiləri Türkiyə məhkəmələrində terrorçu sayıldı. Deutsche Welle-yə görə, 215.000 keçmiş ByLock istifadəçisindən təxminən 23.000-i Türkiyə hakimiyyəti tərəfindən tutuldu. Bəziləri isə belə hesab edir ki, MİT və digər Türkiyə hakimiyyət üzvləri Gülən Hərəkatının şübhəli üzvlərini həbs etmək üçün ByLock verilənlər bazasını idarə edir. Türkiyədə məhkəmə-tibb eksperti Tuncay Beşikçi "Müstəqil qurumların ByLock məlumatlarının araşdırılması və təhlil edilməsi tələblərinin Türkiyə məhkəmələri tərəfindən rədd edildiyini, ancaq bu halın normal olmadığını deyil" qeyd edirdi.
2017-ci ilin dekabr ayında, Türkiyə hakimiyyəti, smartfonlarında ByLock-un olması ilə əlaqədar mühakimə olunan insanların, demək olar ki, yarısının qanuni işlərinə baxılacağını açıqladı, çünki onların xəbəri olmadan tətbiqə yönləndirilməsi halı da ola bilərdi.