Fəridə Ləman
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Fəridə Ləman | |
---|---|
Fəridə Ləman Kamil qızı | |
![]() | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Kəmərli, Qazax rayonu |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Milliyyəti | Azərbaycanlı |
Elm sahəsi | Dilçilik |
Elmi dərəcəsi | Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru |
Elmi adı | Baş elmi işçi |
İş yerləri |
Məhsəti jurnalının təsisçisi, baş redaktoru |
Təhsili | Ali |
Elmi rəhbəri | Müseyib Məmmədov |
Fəridə Ləman — Azərbaycan Yazıçılar və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
1953-cü ildə Qazax rayonunun Kəmərli kəndində anadan olub. Kəmərli kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra ADPU-nun Azərbaycan dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil almışdır[1].
2008-ci ildə Həcc, 2009-cu ildə Kərbala ziyarətlərində olub.
Hazırda AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik institutunda baş elmi işçidir. Fəridə Ləman bununla yanaşı "Məhsəti" jurnalının təsisçisi və baş redaktorudur.
Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bədii yaradıcılığa 1980-ci illərdən başlamışdır. Fəridə Ləman 50-dan çox kitabın müəllifidir.
Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
İran və Türkiyədə dövlət tədbirlərində olub. 1998-ci ildə Müstəqil Azərbaycanın Qadınlar qurultayında, 1999-cu ildə Türk dünyası Qadınlarının ilk qurultayında (İstanbul), 2005-ci ildə Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin VIII qurultayında (Ankara) nümayəndə olub.
1997-ci ildə "Sevil" Qadınlar Məclisi poeziya klubunun rəhbəri, 1998-ci ildə "Xatun" ədəbi Məclisinin sədri olmuşdur; 2001-ci ildə "Məhsəti" Şairlər Məclisini yaradıb; 2003-cü ildə eyni adlı "Məhsəti" jurnalını təsis edib, həmin jurnalın baş redaktorudur.
Fəridə Ləman Dünya Azərbaycanlıları Mədəniyyət Mərkəzinin idarə heyətinə üzv və Qadınlar Şurasına sədr seçilib (2007-2017).
İİR-nin Mədəniyyət Mərkəzinin İmam Rzanın doğum günü və Həzrəti Məsumə ilə bağlı keçirdiyi şeir müsabiqəsində qalib olmuş, Urmiyada şeir festivalında iştirak etmişdir (2007); Uluslararası Yunus Emre Kültür və sanat haftasında iştirakçı olmuşdur (6-10 may 2008).
Fəridə Ləman Azərbaycan diaspor himninin, Türk marşının (hər iki mahnı 2005-ci ildə Ankarada DAK-ın VIII qurultayında xalq artisti Lütfiyar İmanov tərəfindən səslənmişdi) və İctimai Televiziyanın himninin müəllifidir.
2010-cu ildə Osmanqazi Universitetində 2-ci Ulusal simpoziumda və IV Uluslararası Kıprıs simpoziumda (Türkiyə) iştirak edib.
2012-ci ildə Azərbaycan Milli Qəhrəmanı Mübariz İbrahimova həsr olunmuş "Mübarizli vətən" əsəri Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında səhnələşdirilmiş, teatrın özündə və sərhəd bölgələr - Gədəbəy, Qazax, Ağstafa bölgələrində əsgərlərin və rayon ictimaiyyətinin iştiraki ilə göstərilmişdi.
2013-cü ildə yaradıcılıq xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatına layiq görülmüşdür.
2014-cü ildə ( 14- 17 aprel) Eskişehir Türk Dünyası Çocuk- Edebiyyatı Sempoziyumunun iştirakçısı olmuşdur.
2014-cü ildə Türkiyədə "Bayraklarda Hilalımız" Güldeste (Eskişehir) şeirləri işıq üzü görmüşdür.
2014-cü ildə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Gənclər Fondunun dəstəyi ilə həyata keçirilən "Vətən sevgisi sərhəddə başlamır, sərhəddə bitmir" kitabında şeirləri dərc olunmuşdur.
Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "General Həzi Aslanov" adına (fəxri diplom, 1995)
- "Xanqızı Natəvan" adına (diplom, 1995)
- "Araz" ali ədəbi mükafatı (1999)
- "Qızıl qələm" mükafatı (2000)
- "Həsənbəy Zərdabi" mükafatı (2000)
- "Əliağa Şıxlinski" adına diplom (2004)
- "Milli Heysiyyət" və "Qopuz" (2006) fəxri diplomları
- Cəfər Cabbarlı mükafatı (2010)[2]
- "General Əliağa Şıxlinski" adına (yubiley medalı, 2016)
- "Vətən naminə" adına (medal, 2016)
Kitabları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tale adlı yazı varmış, 1991
- Suya danışılan yuxu, 1994
- Torpağın yaddaşı, 1995
- Azərbaycan Bədii Dilinin Epitetlər lüğəti, 1995
- Qazax mahalının şəhidləri, 1995
- Hələ yol gedirik, 1996
- Həsən ağa Qiyasbəyli, 1996
- Oğlundan qızından yarısa vətən, 1996
- Dünya qəm yuvasıdır, 1998
- Solsa da göy çəmənlər, 1998
- Qəm çiçəyi, 1999
- Cəsur Kamandar, 1999
- Əminə Dilbazi, 1999
- Folklor fədaisi, 1999
- Səlcuqdan gələn səs, 2001
- Məhsəti, 2002
- Azərbaycanın şair və aşıq qadınları, 2003
- Nur heykəli, 2003
- Azadlıq carçısı, 2003
- Çinar -50, 2004
- Ürəyimi sabahlara açıram, 2004
- Rəqs mələyi, 2005
- Can Azərbaycan, 2006
- Səsin töhfəsi, 2006
- Gülü xar olan Gülxar, 2007
- Müasir Azərbaycan dilində epitetlər, 2007
- Onu zaman seçib, 2008
- Azərbaycan poeziya çələngi, 2008
- Məhsəti ensiklopediyası, 2008
- Qorxusuz Tehran, 2011
- Anama məktub, (1-ci cild) 2011
- Dəyər, 2011
- Dəyər, (2-ci cild) 2011
- Ölsəm yer xoş olar, qalsam el , 2011
- Qılınc kəndi dastanı, 2011
- İncilər ensiklopediyası, 2011
- Təəssüb, 2011
- Mübarizli vətən, 2012
- Cəbhədən cəbhəyə (döyüş bölgələrindən reportajlar), 2013
- İncə qartalı, 2013
- Bura vətəndir, 2015
- Varis, 2015
- Yadigar, 2015
- Lalələr şəhid qanı, 2015
- Ağlayan ümidlər, 2015
- Birini sən de, birini də mən, 2017
- Sönməyən ulduzlar, 2017
- Ocaq daşı, 2018
Xaricdə nəşr olunan əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tale adlı yazı varmış, 1992 (Ərzurum, Türkiyə)
- Mübarizim bir dünya, 2015 (Əskişəhər, Türkiyə)
- Bülbül və qadın, 2017 (Daşkənd, Özbəkistan)
Fəridə Ləman haqqında yazılar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- XX əsr Azərbaycan qadınları- 2001
- XX əsrin elitar qadınları (Azərbaycan və ingilis dilində)- 2006
- Elmira Həsənqızı "Yüksələn dövlətimiz"- 2010
- "Məhsəti" ensiklopediyası- 2008
- Zərif imzalar- 2010
- Müstəqil Azərbaycan qadını- 2011
- Mahmud Vəli, Ziyamız ziyalılarımız- 2012
- "İncilər" ensiklopediyası- 2011
- "Fəridə Çalıquşu"- 2013
Fəridə Ləmanın işlədiyi qəzet və jurnallar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "Azad Azərbaycan" qəzetində Gəncə-Qazax bölgəsi üxrə xüsusi müxbir (1992-1993)
- "Gənclik" jurnalı- korrektor
- "Azərbaycan" qəzeti- müxbir
- "Azərbaycan qadını" jurnalı- müxbir
- "Xatun" jurnalı- baş redaktor
- "Məhsəti" jurnalı- baş redaktor
- "Azad Azərbaycan" qəzeti müxbirlər şöbəsinin müdiri
- "Respublika" qəzeti- müxbir
- "Dəli Kür" qəzeti- baş redaktor
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Azərbaycan qadın şairləri antologiyası", Bakı: "Avrasiya press", 2005. səh.245
- ↑ Cəfər Cabbarlı mükafatı sahiblərinə təqdim olunub. Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine apa.az, 16.04.2010. (az.)
- Yaşayan insanlar
- 26 noyabrda doğulanlar
- 1953-cü ildə doğulanlar
- Əlifba sırasına görə alimlər
- Azərbaycan şairləri
- Azərbaycanlı şairlər
- Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvləri
- Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvləri
- "Qızıl qələm" mükafatı laureatları
- Hacılar
- Qazax rayonunda doğulanlar
- Cəfər Cabbarlı mükafatı laureatları
- "General Həzi Aslanov" yubiley medalı ilə təltif edilənlər
- Azərbaycanın jurnal təsisçiləri