Fərsəx
Fərsəx[1]; fərsəng; pərəsənk (fars. پارسنگ٫ پارهسنگ parasang) — 12 min addıma (təxminən 5–8 km-ə) bərabər olan qədim İran uzunluq ölçü vahidi. Muasir İran fərsəngi dəqiq 10 000 km-dir.
Ümumi məlumat[redaktə | əsas redaktə]
Fərsəngin dəqiq ölçüsü məlum deyil və yolun növünə və hərəkət sürətinə görə fərqli olmuşdur. Bəzi yerlərdə hər fərsəngdən bir daş və ya ağacdan işarə qoyulduğu uçün daş, ağac da deyilirdi. Muxtəlif ərazilərdə ölçusü fərqli olurdu. Bəzi yerlərdə fərsəng hətta 9,5 km-ə, digər yerlərdə isə 5–6 km-ə bərabər idi. Orta əsrlərdə Yaxın Şərq ölkələrində, Azərbaycanda, Orta Asiyada və s. yerlərdə geniş yayılmışdı.
Yeni fərsəng[redaktə | əsas redaktə]
1926-cı ildə İran parlamentinin qəbul etdiyi qanunla uzunluğu 10 km-ə bərabər olan yeni metrik ölçü vahidi təsis edildi və fərsəng adlandırıldı.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, "Şərq-Qərb" nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 458. ISBN 978-9952-34-152-2
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Fərsəx // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası (10 cilddə). — IX cild. Bakı, 1986. — Səh.: 538.
| Xalq ölçü vahidləri | ||
|---|---|---|
| Uzunluq ölçü vahidəri | Addım • Ağac • Arşın • Barmaq • Çərək • Dirsək • Qarış • Qulac • Mənzil • Mil • Dəniz mili • Fərsəx • Verst |  |
| Çəki ölçü vahidəri | Arpa • Çanaq • Girvənkə • Karat • Misqal • Batman • Təbriz batmanı • Kisə • Hoqqa • Pud • Dirhəm • Daqqa • Dang • Tağar • Dinar • Rətl • Xalvar | |
| Sahə ölçü vahidəri | Kotan • Hektar • Ar | |
| Həcm ölçü vahidəri | Düymə • Tuluq • Tas | |
| Sadə ölçü vahidəri | Baş • Boyun • Tüstü • Top • Kəllə • Qol • Diş • Qulaq | |
| Sürət ölçü vahidəri | Düyün | |
