Gürcüstan–Türkmənistan münasibətləri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Türkmənistan–Gürcüstan münasibətləri
Türkmənistan və Gürcüstan
 Türkmənistan  Gürcüstan

Türkmənistan–Gürcüstan münasibətləriTürkmənistan Respublikası və Gürcüstan arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 16 iyul 1992-ci ildə qurulmuşdur. Hər iki ölkə Birləşmiş Millətlər TəşkilatıAvropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının üzvüdür.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1991-ci ilə kimi Türkmənistan və Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqına daxil olan müttəfiq dövlətlərdən biri olmuşdur. 9 aprel 1991-ci ildə Gürcüstan, 1991-ci ilin 27 oktyabrında isə türkmənistan müstəqilliyini elan etmişdir.

Tiflisdə Türkmənistanın, Aşqabadda isə Gürcüstanın səfirliyi vardır. 2014-cü il may ayının 20-dən Gürcüstanın Türkmənistandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Giorgi Karalaşvilidir[1][2]. Türkmənistan Respublikasının Gürcüstandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Dövlətmurad Muradovdur[3].

Ölkələr arasındakı əlaqələr tarixində əhəmiyyətli yeri yüksək səviyyədə təşkil olunan səfərlərdir. Türkmənistan Respublikasının ilk prezidenti Saparmurat Niyazov 1996-cı ildə Gürcüstana səfər etmişdir. Gürcüstanın ikinci prezidenti Eduard Şevardnadze 1997-ci ildə Aşqabadda səfərdə olmuşdur. Gürcüstanın üçüncü prezidenti [[Mixail Saakaşvili] Xalq Məsləhətinin XIX iclasında[4] və Türkmənistanın ikinci prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədovun inaqyrasiyasında iştirak etmək üçün 2007-ci il 14 fevral tarixində Türkmənistana səfər etmişdir[5][6]. Səfər zamanı Qurbanqulu Berdiməhəmmədov və Mixail Saakaşvili arasında görüş olmuşdur[7]. Gürcüstanın dördüncü prezidenti Georgi Marqvelaşvili Türkmənistana 2014-cü ilin dekabrında səfər emişdir[8]. Türkmənistanın ikinci prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədov gürcü həmkarı ilə 2015-ci ilin iyul ayında Tbilisidə görüşdür[9]. 2015-ci ilin dekabrında Gürcüstan Prezidenti Georgi Marqvelaşvili Türkmənistanın neytrallığının 20 illiyi münasibətilə təşkil olunmuş "Bitərəflik siyasəti: sülh naminə beynəlxalq əməkdaşlıq, təhlükəsizlik və inkişaf" adlı beynəlxalq konfransda iştirak etmək üçün Aşqabadda səfərdə olmuşdur[10].

İki ölkə arasında müqavilə-hüquq bazası 36 sənəddən ibarətdir.

İqtisadi əməkdaşlıq[redaktə | mənbəni redaktə et]

1992—1995-ci illərdə Türkmənistan Gürcüstana təbii qazı borc olaraq verirdi[11][12]. Gürcüstan Türkmənistana aid vaqonları təmir etmiş[13], həmcinin Tiflis aviazavodunda Türkmənistan HHQ aid 43 təyyarə və 8 helikopteri modernləşdirmişdi. Türkmənistan gürcülərdən iki yeni hıərbi təyyarə almışdı[14][15].

Gürcüstan tərəfi Tüerkmənistanla energetika və nəqliyyat sahəısində əməkdaşlığı inkişaf etdiormək niyyətindədir. 2014-cü ildə Gürcüstan və Türkmənistan arasında ticarət dövriyyəsi 83, 672 mln ABŞ dolları olmuşdur. Ancaq Türkmənistan kütləvi ijnformasiya vastələrinin məlumatına görə isə bu rəqəm 495 mln dollardır[16].

Ölkələr Əfqanıstan-Türkmənistan-Azərbaycan-Gürcüstan nəqliyyat dəhlizinin təşkilinə böyük diqqət ayırırlar[17][18].

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "ელჩის ბიოგრაფია" (gürcü). Посольство Грузии в Туркмении. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  2. "Посольства в Туркменистане". МИД Туркмении. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  3. "Туркменистан за рубежом". МИД Туркмении. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  4. "В заседании XIX Халк Маслахаты Туркменистана примут участие делегации почти 30 стран мира | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-25.
  5. "Саакашвили будет присутствовать на инаугурации нового президента Туркмении - ИА REGNUM". ИА REGNUM. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  6. "В Ашхабаде прошла инаугурация нового президента Туркмении". РБК. 2016-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  7. "Вновь избранный президент Туркменистана провел ряд двусторонних встреч с высокопоставленными зарубежными гостями". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  8. "ორმხრივი ურთიერთობები" (gürcü). Посольство Грузии в Туркмении. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  9. "Президенты Грузии и Туркмении сделали и подписали совместное заявление". ИА REGNUM. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-02.
  10. "В Туркменистане состоялась международная конференция высокого уровня". 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  11. "Представитель президента Грузии Генри Патарая напоминает о том, что Туркменистан выручил его страну в самые трудные годы | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  12. "Посол Грузии в Ашхабаде Алекси Петриашвили надеется на скорейшее погашение задолженности перед Туркменистаном | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  13. "В Туркмении Собственными Силами Отремонтировали Первый Пассажирский Вагон | Интернет-Газета Turkmenistan.Ru". 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-26.
  14. "Центр анализа стратегий и технологий - № 3 (май-июнь)Вооруженные силы Туркменистана". www.cast.ru. 2016-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  15. "«ТБИЛАВИАСТРОЙ» ПОМОГАЕТ ГРУЗИИ ПОГАШАТЬ ЕЕ ДОЛГ ПЕРЕД ТУРКМЕНИСТАНОМ | Интернет-газета Turkmenistan.Ru". www.turkmenistan.ru. 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  16. Alsina. "Переговоры между Президентами Гурбангулы Бердымухамедовым и Гиоргием Маргвелашвили". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  17. Alsina. "Наращивая потенциал взаимовыгодного сотрудничества". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.
  18. Batyr. "Переговоры Президента Гурбангулы Бердымухамедова и Президента Гиоргия Маргвелашвили". tdh. 2016-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-09.