51°58′ şm. e. 177°26′ q. u.HGYO

Kiska adası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Kiska adası
ing. Kiska Island
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 277,7 km²
Uzunluğu
  • 35.405,568 m
Eni 9,7 km
Hündür nöqtəsi 1220 m
Əhalisi
  • 0 nəf.
Yerləşməsi
51°58′ şm. e. 177°26′ q. u.HGYO
Ölkə  ABŞ
Ştat
Akvatoriya
Kiska adası xəritədə
Kiska adası
Kiska adası
Kiska adası xəritədə
Kiska adası
Kiska adası
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kiska adası ((ing. Kiska, aleut. Qisxa) — Aleut adaları qrupuna, Siçovul adalarına daxil olan ada. Təxminən 35 km uzunluğa və 2,5 ilə 10 km enində malikdir. Adanın sahəsi 277,7 km²-dir. Adanın ən yüksək nöqtəsi Kiska vulkanıdır (1229,4 m). Vulkanda son püskürmə 1964-cü ildə müşahidə edilmişdir. Daimi əhali yoxdur.

Ada 25 oktyabr 1741-ci ildə Georg Steller tərəfindən açılmışdır.

1758-ci ilin avqustunda "St. Kapiton" rus gəmisi Kişka adasına çatır, lakin sənayeçilər sahilə enəndə aleutların hücumuna məruz qalırlar. Ruslar onların hücumunu çətinliklə dəf edə bilirlər. Tezliklə fırtına zamanı gəmi sahil qayalarına çırpılır. Sənayeçilər qaça bilsələr də, onların sahildəki müvəqqəti düşərgəsi dərhal aleutların hücumuna məruz qalır. Hücumun dəf edilməsi zamanı onlardan ikisi həlak olmuş, biri isə yaralanmışdır. Bu uğursuz hücumdan sonra aleutlar adanı tamamilə tərk edərək qonşu ərazilərə köçürlər. Ruslar isə qışı əlverişsiz sahildə keçirmək məcburiyyətində qalırlar. 1758/59-cu ilin qışında 17 nəfər aclıqdan və sinqa xəstəliyindən ölür. 1760-cı ilin yayında köhnə gəminin qalıqlarından yenisini tikən sənayeçilər Kamçatkaya qayıdırlar[1].

1867-ci ildə Alyaska satıldıqdan sonra ABŞ yurisdiksiyasına keçir. İkinci Dünya müharibəsi zamanı, 1942-ci ildə yaponlar tərəfindən işğal edilir. Adada və onun ətrafında işğal zamanı 2500 yapon əsgəri ölür[2]. 1943-cü ildə ABŞ qüvvələri adanı azad etmək üçün, yapon qarnizonunun iki həftə əvvəl boşaldılmasından xəbərsiz Kottec əməliyyatına başlayır. Adanın "azad edilməsi" zamanı amerikalılar yüzdən çox insan itirir, 200-ə yaxın adam itkin düşür, 200-dən çox insan "dost atəşi", mina partlamalarından yaralanır. Abner Reed esminesi də partladılır.

  1. "Промысловое освоение алеутских о-вов русскими промышленниками (1743–1783)". 2011-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-11-07.
  2. "The Battle for Kiska". 2006-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-30.