Kosovoda faydalı qazıntılar
Kosovo faydalı qazıntılar baxımından zəngin bir ölkədir. 1980-ci illərə qədər Kosovoda ağır sənaye inkişaf etmişdi. Belə ki, çoxsaylı mədən ocaqlarına əlavə olaraq, xammal emalı zavodları da var idi. Slobadan Miloçeviçin hakimiyyəti dönəmində sənayeyə demək olar investisiya qoyulmamış, Kosovo müharibəsi isə təsərrüfat sahələrinə ağır zərbələr vurmuşdur. İndiyə qədər qeyri-müəyyən hüquqi vəziyyətə görə istehsalda nəzərəçarpacaq dərəcədə bərpa yoxdur. Bircə qonur kömür hasilatında yerli tələbatla əlaqədar olaraq artış vardır. Birləşmiş Millətlər Təşçkilatının hesabatına görə hasilat sahəsinin dirçəldilməsi 35 000 yeni iş yerinin açılmasına səbəb ola bilərdi. Malik olduğu xammalla Kosovo özünü hələ 1000 il belə təmin edə bilər (indiki tələbatla).
Kosovoda əsasən qurğuşun, sink, nikel və qonur kömür kimi faydalı qazıntılar vardır. Bununla yanaşı ölkədən Gümüş, Qızıl, Kobalt, Alüminium, Kadmium, Dəmir, Maqnezit və Xrom da çıxarılır.
Yataqlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kömür[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kosovada kömür növlərindən ən çox yayılmış olanı qonur kömürdür (yumşaq qonur kömür). Kosovoda qonur kömür hövzəsi şimalda Kosovo Mitrovisasından cənubda Kaçanikə qədər uzanır. Kükürd konsentrasiyası 0,8 % -ə qədər, suyun tərkibi isə 45%-dir. Hövzədə kömür ehtiyatının 11,5 milyard ton, bərpa olunan isə — 8,8 milyard ton[1].
Metohiya hövzəsində olan kömür demək olar ki, Kosovo hövzəsində olduğu kimidir. Onun ehtiyatları 2,7 milyard tondur. Bərpa edilə bilən 1,5 milyard ton. Qonur kömür Dreniçi hövzəsində belə vardır. Onun ehtiyatları 500 milyon ton olaraq qiymətləndirilir[1].
Qurğuşum, Sink, Gümüş[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qurğuşun, sink və gümüş mədənciliyinin ən böyük ehtiyatları Trepçadadır (Stan Terq).
| Şaxtalar | Ton | Gl% | Zn% | Ag i/t |
|---|---|---|---|---|
| Belo Brdo | 1 340 000 | 6,59 | 5,74 | 97,4 |
| Srnas | 1 648 000 | 7,57 | 2,93 | 102,0 |
| Stan Terq | 432 000 | 5,10 | 2,21 | 80,5 |
| Xayvaliya | 723 000 | 9,65 | 18,26 | 126,4 |
| Artana - Novo Brodo | 2 700 000 | 4,43 | 5,42 | 140,6 |
| Ümumi | 6 843 000 | 6,20 | 6,04 | 117,6 |
Nikel, kobalt, dəmir[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kosovonun nikel-kobalt filizi dağıntı qabığında yerləşir.
| Şaxta | Ton | Ni% | Co% | Fe2O3% |
|---|---|---|---|---|
| Duşnaya | 6 350 000 | 1,29 | 0,05 | 24,29 |
| Suke | 630 000 | 1,36 | 0,06 | 30,56 |
| Qllavisa | 6 240 000 | 1,55 | 0,05 | 21,53 |
| Ümumi | 13 220 000 | 1,42 | 0,05 | 23,29 |
Boksit[redaktə | mənbəni redaktə et]
| Şaxta | Ton | Al2O3% | SiO2% | TiO2% | Fe2O3% |
|---|---|---|---|---|---|
| Qrebnik | 1 700 000 | 49,00 | 2,25 | 1,50 | 27,50 |
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1,0 1,1 Kosovonun qızıl dağları Arxivləşdirilib 2017-11-07 at the Wayback Machine // srpska.ru
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- "Kosovo Mining Journal" (PDF). beak.de. 2010. 2011-07-18 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-03.