Latviya Milli İncəsənət Muzeyi

Milli İncəsənət Muzeyi
Milli İncəsənət Muzeyi
	Latvijas Nacionālais mākslas muzejs
Əsası qoyulub	1869
Açılış tarixi	1905
Mövzu	incəsənət
Ölkə	Latviya;
Yerləşir	Riqa, Latviya
Kolleksiyası	107.697
Ziyarətçi sayı	208.709 nəf. (2018);
	56°57′22″ şm. e. 24°06′45″ ş. u.
	lnmm.lv/en/lnmm/
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Latviya Milli İncəsənət Muzeyi (Latviya dili: Latvijas Nacionālais mākslas muzejs – Qısaca LNMA) — 1869-cu ildə Riqada qurulan incəsənət muzeyidir. Latviyanın ən zəngin gözəl sənətlər kolleksiyasına ev sahibliyi etməkdədir.

XVIII əsrin ortalarından etibarən Latviyada şəkil və heykəlin inkişafını nümayiş etdirən əsərlər daxildir. Riqa Şəhəri İncəsənət Qalereyasının qurulduğu 1869-cu ildə muzeyin quruluş tarixi olaraq qəbul edilir. Muzey binası 1903-cü ildə inşa edilməyə başlamış və 1905-ci ildə ziyarətə açılmışdır.^[4]

Milli İncəsənət Muzeyi nəzdindəki digər muzeylərlə birlikdə beş ayrı binada xidmət göstərir.^[5] Qədim şəhər mərkəzindəki əsas bina müasir sənət kolleksiyasının sərgiləndiyi 19-cu əsrdə tikilən bir silah anbarı, rəssam Romans Suta ilə həyat yoldaşı rəssam Aleksandra Beļçovanın evi olan və onlara aid əsərlərinin sərgiləndiyi mənzil, tekstil, keramika, şüşə, dəri dizayn və bəzəmə sənəti əsərlərinin sərgiləndiyi tarixi Müqəddəs Corc kilsə binası, xarici sənət əsərlərinin sərgiləndiyi tarixi Riqa binasıdır.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Riqa Şəhər Şurasının 1866-cı ildə kolleksiyoner Domeniko de Robianidən aldığı 47 əsər 1869-cu ildə açılan Riqa Şəhər İncəsənət Qalereyasının və yaradılan İtalyan Şəkil Kolleksiyasının əsas hissəsidir.^[6] Qalereya 1879-1905-ci illər arasında indiki vaxtda Latviya Universiteti tərəfindən elm kitabxanası olaraq istifadə edilən binada idi. Muzey binası 1903-1905-ci illər arasında inşa edildi. Alman memar və sənət tarixçisi Wilhelm Neumann həm muzeyin memarı, həm də ilk rəhbəri olmuşdur. Bu dövrdə muzeyin kolleksiyası əsasən Qərb sənətçilərin əsərlərindən təşkil olunmuşdu.

1918-ci ildə ölkənin müstəqilliyi əldə etməsindən sonra muzey marağını milli və müasir sənət əsərlərinə yönəltdi. 1920-ci ildə və 1930-cu illərdə muzeyin rəhbəri ölkənin tanınmış rəssamlarından Vilhelms Purvīti olmuşdur.^[7]

1920-ci ildən etibarən Riqa Qalasının bir hissəsi də muzey nəzdində istifadə başladı və əsas nəzər nöqtəsi milli incəsənət olsa da, xarici incəsənət əsərləri kolleksiyası da yaradıldı.

1940-cı ildə Sovet işğalı ilə muzeyin hərəkətli və məhsuldar dövrünə ara verildi.^[7] Riqa Şəhər İncəsənət Muzeyinin mülkiyyəti dövlət hesabına keçdi. Kolleksiya ikiyə bölündü və iki muzey yaradıldı: Latviya və Rusiya Dövlət İncəsənət Muzeyi ilə Qərbi Avropa İncəsənət Dövlət Muzeyi .

1980-ci illərdə incəsənət muzeyi rəhbərliyi tarixi silah anbarını alaraq muzey binası halına gətirdi. 20-ci əsrin ikinci yarısı və sonrakı dövrlərə aid əsərlər 1989-cu ildə xidmətə girən bu yeni muzey binasına köçürüldü. Eyni il Dekorativ Sənətlər və Dizayn Muzeyi də xidmətə başladı.

Qızlarının ianəsi ilə rəssam Romans Suta ilə rəssam həyat yoldaşı Aleksandra Beļçovaya aid mənzil 2008-ci ilin oktyabr ayında Milli İncəsənət Muzeyinin filialı olaraq xidmətə başladı.

2010-cu ildən etibarən Dekorativ Sənətlər və Dizayn Muzeyi ilə Xarici İncəsənət Əsərləri Muzeyi də Milli İncəsənət Muzeyinə daxildir.^[7]