Malta–Türkiyə münasibətləri
| Türkiyə–Malta münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Türkiyə–Malta münasibətləri — Malta və Türkiyə Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Ölkələr NATO-nun və Aralıq dənizi Birliyinin üzvüdür.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Maltanın türk xalqı üçün tarixi əhəmiyyəti var: Osmanlı donanmasının məşhur admiralı Turqut Rəis, 1565-ci ildə türklər üçün uğursuz olan Maltanın böyük mühasirəsi zamanı öldürülür[1]. 1873-cü ildə Osmanlı Sultanı Əbdüləziz, Marsada bir Türk hərbi qəbiristanlığının açılmasına əmr verir[2]. Malta ilə Türkiyə arasındakı diplomatik əlaqələr 1967-ci ildə qurulmuşdur.
Siyasi münasibətlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Maltanın Türkiyədəki maraqları Vallettada iqamətgahı olan bir səfirlik və İstanbulda baş konsulluq vasitəsi ilə təmsil olunur[3]. Maltadakı Türkiyə səfirliyi Florianadadır. Hər iki ölkə də Avropa Şurasının, Ümumdünya Ticarət Təşkilatının və Aralıq dənizi Birliyinin həqiqi üzvləridir. 1 may 2004-cü ildən Malta Avropa İttifaqının üzvüdür və Türkiyə bu quruma üzv olmaq üçün namizəddir.
2003-cü ilin oktyabr ayında Antalyada ölkələr, İnvestisiyaların Qarşılıqlı Həvəsləndirilməsi və Qorunması haqqında Sazişin yanında siyasi bir məşvərət mexanizminin qurulmasına dair Anlaşma Memorandumunu imzaladmışlar[1].
Ticarət[redaktə | mənbəni redaktə et]
2008-ci ildə ölkələr arasındakı ticarət həcmi 1.124 milyard ABŞ dolları təşkil etmiş, keçən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 35% artım olmuşdur. 7 sentyabr 2007-ci ildən Türkiyə-Malta İş Şurası və digər hökumətlərarası təşkilatlar ticarət əlaqələrin inkişafına üstünlük verirmişlər[4][5][6].
2008-ci ildən etibarən Maltada, ümumi kapitalı 1,3 milyard ABŞ dolları olan 24 türk firması təmsil olunur. İki ölkə arasındakı əməkdaşlıq sahələrindən biri də su qaynaqlarıdır: Aralıq dənizindəki əsas gəmi təmiri müəssisələrindən biri Maltada yerləşir və Türkiyədə gəmiqayırma fəal inkişaf edir[7]. 2008-ci ildə Air Malta və Türk Hava Yolları arasında bir kod paylaşma müqaviləsi imzalanmışdır[8].
19 sentyabr 1997-ci il tarixində ölkələr turizm sahəsində əməkdaşlıq haqqında bir saziş imzalamışlar. 2008-ci ildə 3058-dən çox maltalı turist Türkiyəni ziyarət etmişdir[4].
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 "Turkey´s Political Relations with Malta / Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs". 2009-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-10.
- ↑ Thake, Conrad. "The Ottoman Turkish cemetery a plea for its conservation". Malta Today. 1 February 2014. 2018-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-10.
- ↑ "Ministry of Foreign Affairs Malta — Turkey". 2016-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.
- ↑ 1 2 Türkiye-Malta Ticari ve Ekonomik İlişkileri / T.C. Dışişleri Bakanlığı Arxivləşdirilib 2011-06-08 at the Wayback Machine (türk.)
- ↑ EkoTurk News Agency. "Business council aims to boost Malta-Turkey trade links". The New Anatolian. 10 September 2007. 27 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 July 2021.
- ↑ MaltaMedia News. "Turkish-Maltese Business Council set up". Maltamedia. September 7, 2007. February 17, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 5, 2021.
- ↑ "Turkey´s Commercial and Economic Relations with Malta / Rep. of Turkey Ministry of Foreign Affairs". 2011-06-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.