Mirmehdi Seyidzadə

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Mirmehdi Seyidzadə
Mirmehdi Seyidzadə.jpg
Doğum tarixi
Doğum yeri Aşqabad
Vəfat tarixi (68 yaşında)
Vəfat yeri Bakı
Vəfat səbəbi ürək çatışmazlığı
Dəfn yeri II Fəxri Xiyaban
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Milliyyəti azərbaycanlı
Atası Həsən Seyidzadə
Təhsili Mədəniyyət və İncəsənət universteti
İxtisası şair
Fəaliyyəti 1935
Fəaliyyət illəri 1935–1971
Əsərlərinin dili Azərbaycanca
İstiqamət şeir
Janr lirik
Tanınmış əsərləri İlan və Qurbağa
Mükafatları "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1960

Mehdi (Mirmehdi) Həsən oğlu Seyidzadə (11 noyabr 1907, Aşqabad, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu30 avqust 1976, Bakı) — Azərbaycan şairi, dramaturq, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü (1936), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1960).

Həyat və fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mirmehdi Seyidzadə 1907-ci il noyabr ayının 11-də Türkmənistanın Aşqabad şəhərində dənizçi ailəsində anadan olub. İbtidai təhsilini İranda Məşhəd şəhərində almışdır. 1920-ci ildə ailəliklə Bakıya köçmüş, burada 1921–1925-ci illərdə Pedaqoji texnikumda təhsil almışdır. 1926–1930-cu illərdə QubadlıŞəmkir rayon komsomol komitələrində bir il işlədikdən sonra Bakıda kitabxana müdiri olmuşdur. 1930–1932-ci illərdə isə Maarif işçiləri kitabxanasına rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun qiyabi şöbəsində 2 il təhsil almış yazıçı 1932–1939-cu illərdə Azərnəşrdə redaktor, şöbə müdiri işləmişdir. 1938–1939-cu illərdə yenidən təşkil olunmuş "Uşaqgəncnəşr"də bədii ədəbiyyat şöbəsinə rəhbərlik etmişdir. 1941-ci ildə Sovet ordusunun tərkibində İranda "Qızıl əsgər" qəzeti redaksiyasında xüsusi müxbir işləmişdir. Xəstəliyinə görə ordudan tərxis olunmuş, Azərbaycan Radio Verilişləri Komitəsində məsul redaktor, bir ildən sonra 1944-cü ildə Azərnəşrdə şöbə müdiri təyin olunmuşdur. Mirmehdi Seyidzadə 1976-cı il avqust ayının 30-da vəfat etmişdir.

Yaradıcıllığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbi yaradıcılığa 1925-ci ildə "Şərq qadını" jurnalında çap etdirdiyi "Kənd qızı" adlı ilk şeiri ilə başlamışdır. Seyidzadə 1927–29-cu illər uşaq şeirləri "Zirək Səməd" mənzum nağılını, "Şanlı gün" poemasını yazmış, "Nərgiz", "Ayaz", "Qızılquş", "Elsevər" və şairə mənzum pyesləri tamaşaya qoyulmuş, bir neçə şeirlərinə isə mahnılar bəstələnmişdir. 1932-ci ildə mükafata layiq görülən "Şanlı gün" poeması ayrıca kitab şəklində nəşr edilmişdir. Bakıda onun bir sıra başqa kitabları, o cümlədən "Balaca təyyarəçi", "Ceyran", "Neft haqqında", "Kim güclüdür", "And" kitabları çıxmışdır. Mirmehdi Seyidzadə yaradıcılıqdan əlavə A.S.Puşkin, Jukovski, Krılov, Ömər Xəyyam və digər sənətkarların əsərlərindən tərcümələr etmişdir.

Əsərləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • "Keçəl Səməd" (1929);
  • "Şanlı gün" (1932);
  • "Kiçik təyyarəçilər" (1932);
  • "Neftə doğru" (şeirlər, 1933);
  • "Pinti Həsən" (1936);
  • "Uşaq şeirləri" (1936);
  • "Nərgiz" (1937);
  • "Pilotlar" (1938);
  • "Qızıl quş" (mənzum pyes, 1939);
  • "Kiçik pyeslər" (uşaq pyesi, 1939);
  • "Qara şəhər" (1939);
  • "Ceyran" (mənzum nağıl, 1940);
  • "And" (şeirlər, 1942);
  • "İsgəndər və Çoban" (nağıl, 1942);
  • "Bizim ellər" (şeirlər, 1943);
  • "Maral" (şeirlər, 1945);
  • "Qorxmaz" (pyeslər, 1945);
  • "Mübahisənin səmərəsi" (1946);
  • "Şeirlər" (1948);
  • "Çiçəklənən düzlər" (1950);
  • "Bağçamız" (1953);
  • "Yeni il hədiyyəsi" (1954);
  • "Ürək sözləri" (1959);
  • "Sirli Çeşmə" (1962);
  • "Qəzəllər" (1961);
  • "Seçilmiş əsərləri" (1962);
  • "Ulduzlar səpələnir" (1963);
  • "Şeirlər və poemalar" (1964);
  • "Seçilmiş əsərləri" ( I cild, 1966);
  • "Seçilmiş əsərləri" ( II cild, 1966);
  • "Həyat eşqi" (1968);
  • "Nərgiz" (1970);
  • "Qəzəllər" (1970);
  • "Təmsillər" (1972);
  • "Yadigar" (Mənzum nağıl, 1973);
  • "Qəzəllər" (1975);
  • "Gümüşü qar" (1976);
  • "Xatırlayarsan məni" (1978);
  • "Bahar duyğuları" (1979);
  • "Ağacların şikayəti" (şeirlər, təmsillər, poemalar, 1987)

Tərcümələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Ömər Xəyyam. Rübailər. (2004).

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mirmehdi Seyidzadə 1966-cı ildə "Əmək veteranı" medalı, "Şərəf nişanı" ordeni, 1958-ci ildə Lenin komsomolu mükafatı, Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət heyətinin Fəxri Fərmanı, 1975-ci ildə "Lenin" ordeni ilə təltif edilmişdir.

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2017-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində Mirmehdi Seyidzadənin 110 illik yubileyi qeyd olunmuşdur.[1]

Haqqında yazılanlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Əzizov Ə. Gənc nəslin xidmətində // Bakı. 10 aprel 1972, səh. 4.
  • Əliyev M. Xatırla məni: Mehdi Seyidzadənin 70 illiyi münasibətilə // Ədəbiyyat və incəsənət. 12 noyabr 1977, səh. 6.
  • Qasımzadə Q. Uşaqların qocaman tərbiyəçisi: (Mehdi Seyidzadənin yaradıcılığı haqqında) // Ədəbiyyat və incəsənət. 18 mart 1972, səh. 10.
  • Yusifli V. Ağanı unutmaq olarmı? : [Mehdi Seyidzadə haqqında] // Panorama. 22 yanvar 1998, səh. 6.
  • Məmmədov K. "Unudulmaz xatirələr kimlərdən danışır: /Mehdi Seyidzadənin eyni adlı kitabı haqqında/ // Azərbaycan müəllimi. 19 mart 1976, səh. 3.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Lider TV. "Görkəmli şair Mirmehdi Seyidzadənin 110 illiyi qeyd olunub" (az.). Youtube.com. 03.11.2017. İstifadə tarixi: 2017-11-03.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]