Mirmehdi Seyidzadə

Mirmehdi Seyidzadə
Doğum tarixi	11 noyabr 1907
Doğum yeri	Aşqabad
Vəfat tarixi	30 avqust 1976 (68 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı
Vəfat səbəbi	ürək çatışmazlığı
Dəfn yeri	II Fəxri Xiyaban
Vətəndaşlığı	SSRİ
Milliyyəti	azərbaycanlı
Atası	Həsən Seyidzadə
Təhsili	Mədəniyyət və İncəsənət universteti
İxtisası	şair
Fəaliyyəti	1935
Fəaliyyət illəri	1935–1971
Əsərlərinin dili	Azərbaycanca
İstiqamət	şeir
Janr	lirik
Tanınmış əsərləri	İlan və Qurbağa
Mükafatları

Mehdi (Mirmehdi) Həsən oğlu Seyidzadə (11 noyabr 1907, Aşqabad, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 30 avqust 1976, Bakı) — Azərbaycan şairi, dramaturq, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü (1936), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1960).

Həyat və fəaliyyəti

Mirmehdi Seyidzadə 1907-ci il noyabr ayının 11-də Türkmənistanın Aşqabad şəhərində dənizçi ailəsində anadan olub. İbtidai təhsilini İranda Məşhəd şəhərində almışdır. 1920-ci ildə ailəliklə Bakıya köçmüş, burada 1921–1925-ci illərdə Pedaqoji texnikumda təhsil almışdır. 1926–1930-cu illərdə Qubadlı və Şəmkir rayon komsomol komitələrində bir il işlədikdən sonra Bakıda kitabxana müdiri olmuşdur. 1930–1932-ci illərdə isə Maarif işçiləri kitabxanasına rəhbərlik etmişdir. Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun qiyabi şöbəsində 2 il təhsil almış yazıçı 1932–1939-cu illərdə Azərnəşrdə redaktor, şöbə müdiri işləmişdir. 1938–1939-cu illərdə yenidən təşkil olunmuş "Uşaqgəncnəşr"də bədii ədəbiyyat şöbəsinə rəhbərlik etmişdir. 1941-ci ildə Sovet ordusunun tərkibində İranda "Qızıl əsgər" qəzeti redaksiyasında xüsusi müxbir işləmişdir. Xəstəliyinə görə ordudan tərxis olunmuş, Azərbaycan Radio Verilişləri Komitəsində məsul redaktor, bir ildən sonra 1944-cü ildə Azərnəşrdə şöbə müdiri təyin olunmuşdur. Mirmehdi Seyidzadə 1976-cı il avqust ayının 30-da vəfat etmişdir.

Yaradıcıllığı

Ədəbi yaradıcılığa 1925-ci ildə "Şərq qadını" jurnalında çap etdirdiyi "Kənd qızı" adlı ilk şeiri ilə başlamışdır. Seyidzadə 1927–29-cu illər uşaq şeirləri "Zirək Səməd" mənzum nağılını, "Şanlı gün" poemasını yazmış, "Nərgiz", "Ayaz", "Qızılquş", "Elsevər" və şairə mənzum pyesləri tamaşaya qoyulmuş, bir neçə şeirlərinə isə mahnılar bəstələnmişdir. 1932-ci ildə mükafata layiq görülən "Şanlı gün" poeması ayrıca kitab şəklində nəşr edilmişdir. Bakıda onun bir sıra başqa kitabları, o cümlədən "Balaca təyyarəçi", "Ceyran", "Neft haqqında", "Kim güclüdür", "And" kitabları çıxmışdır. Mirmehdi Seyidzadə yaradıcılıqdan əlavə A.S.Puşkin, Jukovski, Krılov, Ömər Xəyyam və digər sənətkarların əsərlərindən tərcümələr etmişdir.

Əsərləri

• "Keçəl Səməd" (1929);
• "Şanlı gün" (1932);
• "Kiçik təyyarəçilər" (1932);
• "Neftə doğru" (şeirlər, 1933);
• "Pinti Həsən" (1936);
• "Uşaq şeirləri" (1936);
• "Nərgiz" (1937);
• "Pilotlar" (1938);
• "Qızıl quş" (mənzum pyes, 1939);
• "Kiçik pyeslər" (uşaq pyesi, 1939);
• "Qara şəhər" (1939);
• "Ceyran" (mənzum nağıl, 1940);
• "And" (şeirlər, 1942);
• "İsgəndər və Çoban" (nağıl, 1942);
• "Bizim ellər" (şeirlər, 1943);
• "Maral" (şeirlər, 1945);
• "Qorxmaz" (pyeslər, 1945);
• "Mübahisənin səmərəsi" (1946);
• "Şeirlər" (1948);
• "Çiçəklənən düzlər" (1950);
• "Bağçamız" (1953);
• "Yeni il hədiyyəsi" (1954);
• "Ürək sözləri" (1959);
• "Sirli Çeşmə" (1962);
• "Qəzəllər" (1961);
• "Seçilmiş əsərləri" (1962);
• "Ulduzlar səpələnir" (1963);
• "Şeirlər və poemalar" (1964);
• "Seçilmiş əsərləri" ( I cild, 1966);
• "Seçilmiş əsərləri" ( II cild, 1966);
• "Həyat eşqi" (1968);
• "Nərgiz" (1970);
• "Qəzəllər" (1970);
• "Təmsillər" (1972);
• "Yadigar" (Mənzum nağıl, 1973);
• "Qəzəllər" (1975);
• "Gümüşü qar" (1976);
• "Xatırlayarsan məni" (1978);
• "Bahar duyğuları" (1979);
• "Ağacların şikayəti" (şeirlər, təmsillər, poemalar, 1987)

Tərcümələri

• Ömər Xəyyam. Rübailər. (2004).

Mükafatları

Mirmehdi Seyidzadə 1966-cı ildə "Əmək veteranı" medalı, "Şərəf nişanı" ordeni, 1958-ci ildə Lenin komsomolu mükafatı, Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət heyətinin Fəxri Fərmanı, 1975-ci ildə "Lenin" ordeni ilə təltif edilmişdir.

Xatirəsi

2017-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində Mirmehdi Seyidzadənin 110 illik yubileyi qeyd olunmuşdur.

Haqqında yazılanlar

• Əzizov Ə. Gənc nəslin xidmətində // Bakı. 10 aprel 1972, səh. 4.
• Əliyev M. Xatırla məni: Mehdi Seyidzadənin 70 illiyi münasibətilə // Ədəbiyyat və incəsənət. 12 noyabr 1977, səh. 6.
• Qasımzadə Q. Uşaqların qocaman tərbiyəçisi: (Mehdi Seyidzadənin yaradıcılığı haqqında) // Ədəbiyyat və incəsənət. 18 mart 1972, səh. 10.
• Yusifli V. Ağanı unutmaq olarmı? : [Mehdi Seyidzadə haqqında] // Panorama. 22 yanvar 1998, səh. 6.
• Məmmədov K. "Unudulmaz xatirələr kimlərdən danışır: /Mehdi Seyidzadənin eyni adlı kitabı haqqında/ // Azərbaycan müəllimi. 19 mart 1976, səh. 3.

Həmçinin bax

• Sevgi (pyes)