Moskovski nablüdatel

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Moskovski nablüdatel
Dövrilik ayda 2 dəfə
İlk buraxılışı 1835
Ölkə  Rusiya İmperiyası
Dil rus dili
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Moskovski nablüdatel (rus. Московский наблюдатель) — 1835—1839-cu illərdə Moskvada nəşr olunan tarix və ədəbiyyat jurnalı.

Ayda 2 dəfə nəşr olunurdu. Jurnalın ilk redaktoru statistika alimi və siyasi iqtisadçı Vasili Androsov idi. Jurnalın aparıcı ədəbi tənqidçisi Stepan Şevıryov idi. Aleksey Xomyakov, İvan Kireyevski, Vladimir OdoyevskiYevgeni Baratınski jurnalın əsas əməkdaşları idilər.[1]

Moskovski nablüdatel slavyanpərəstlik mövqeyi ilə çıxış edirdi.[1] Jurnal ədəbiyyatın "ticarət" istiqamətini, xüsusən "Oxuma üçün kitabxana" nəşrini tənqid edirdi.[2] 1836-cı ildə Vissarion Belinski "Teleskop" jurnalında "Moskovski nablüdatelinin tənqidi və ədəbi fikirləri haqqında" məqaləsini dərc etdi, bu da Teleskop və Moskovski nablüdatel arasında qızğın mübahisənin yaranmasına bir bəhanə oldu.

Jurnal oxucular arasında o qədər də populyar deyildi. 1838-ci ildə "Moskovski nablüdatel" mətbəəçi N. S. Stepanov tərəfindən alındı, bundan sonra jurnal yönünü dəyişdi. Vissarion Belinski jurnalın qeyri-rəsmi redaktoru oldu, hansı ki Nikolay Stankeviçin dairəsindən gənc yazarları öz yanına cəlb etdi.

İctimaiyyəti əsasən alman və ingilis ədəbiyyatı ilə tanış etmək üçün "xarici biblioqrafiya" şöbəsi açıldı. Şeirlər şöbəsi Aleksey Koltsov, İvan Kalaşnikov, V. Krasov, Polejayev və başqalarının görkəmli əsərlərinin nəşr olduğu yer idi. Əsasən Göte, Şiller, HeyneŞekspirin əsərləri tərcümə olunurdu. Vasili Botkin musiqi şöbəsinin çalışqan əməkdaşı idi; məhz bu şöbədə Koltsovun dostu Serebryanskinin musiqisinə həsr olunmuş məşhur məqalə dərc edilmişdir. Belinski bir çox tənqidi məqalələrin müəllifi olmuşdur; demək olar ki, o, təkbaşına ədəbi xronikanı tərtib etmişdir. Belinskinin redaktorluğu altında nəşr olunan ilk kitabda həmçinin tərcüməçi Bakuninin müqəddiməsi ilə "Qoqolun gimnaziya nitqləri" əsəri əlavə olunmuşdur. Bu müqəddimə yenilənmiş jurnal üçün proqram kimi xidmət edə bilər; orada Belinskinin fəaliyyətinin ilk dövrünün ümumi fəlsəfi dünyagörüşləri ifadə olunmuşdur.[1]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 3 Московский наблюдатель // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  2. "«Московский наблюдатель»". Российский гуманитарный энциклопедический словарь. 2012-08-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-09.