Noqir
| Noqir | |
|---|---|
| 43°05′ şm. e. 44°38′ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 570 m |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 363121 |
|
| |
.svg)
Noqir (Oset. Ногир) kəndi Şimali Osetiya Respublikasının Priqorodnı rayonunda yerləşir. Noqirski kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzi.
Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Noqir kəndi Priqorodnı rayonunun şimal hissəsində, Terek çayının sol sahilində yerləşir və faktiki olaraq onun şimal ətrafı kimi Vladiqafqaz şəhəri ilə birləşir. Qəsəbə torpaqları ilə həmsərhəddir: cənubda Vladiqafqaz, şimalda Alxaçurt, şimal-şərqdə Mixaylovskoye və şərqdə Zavodski.[2]
Etimologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Noqir sözü osetin dilindən tərcümədə Yeni Osetiya (Oset. Ног Ир) deməkdir.
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
Oktyabr inqilabından əvvəl Noqir kəndini yerində çar hərbi təlim poliqonu yerləşirdi. Müasir Noqir kəndi 1921-ci ildə əvvəllər Xristianovskoye kəndində (indiki Diqora şəhəri) məskunlaşmış Cənubi Osetiya[3] qaçqınları tərəfindən qurulmuşdur. Kənddəki ilk məktəb 1930-cu illərin sonlarında inşa edilmişdir.[4] 1992-ci ilin yazında, Noqir kəndinin cənub-qərb kənarında, Respublika hakimiyyəti Santa Barbara mikrorayonunun (kəndin bir hissəsi Cənubi Osetiya və Gürcüstanın daxili rayonlarından olan qaçqınlar üçün yaşayış məntəqəsidir) inşasına başladı. Hal hazırda mikrorayonda 221 ev var. 1992-ci ilin payızında Osetiya-İnquş qarşıdurması zamanı Noqir kəndində hərbi əməliyyatlar aparılmadı, yalnız müvəqqəti qaz, elektrik, su təchizatı kəsildi.[5]
Əhali[redaktə | mənbəni redaktə et]
Noqir şəhərinin əhalisi əsasən osetinlərdir, kəndləri 1921-ci ildə qurulmazdan əvvəl Osetiyanın mərkəzi və cənub hissələrinin müxtəlif dərələrində yaşayırdılar. 2010-cu il Ümumrusiya Əhali Siyahısına görə kəndin milli tərkibini 96,1 % osetinlər, 1,6 % ruslar və 2,3 % digərləri təşkil edir.[6]
Arxeologiya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Noqirdə, kəndin əsas küçəsində 1000 m² ərazidə yerləşən erkən tunc dövrünə aid (təxminən 4 min illik) Maykop mədəniyyətinə aid bir kurqan var.[7][8]
Abidələr[redaktə | mənbəni redaktə et]
"Əbədi məşəl" memorial kompleksi
Kəndin girişindəki "keşik aslan"
Üç qat Olimpiya çempionu Artur Taymazovun abidəsi
İki qat dünya və Olimpiya çempionu Timur Taymazovun abidəsi
Üçqat dünya çempionu və Olimpiya çempionu Elbrus Tedeyevin abidəsi
İosif Stalinin abidəsi (Dzukatı)
"İki pioner" ilk məktəbin girişindəki abidə.
Olimpiya çempionu Alan Huqayevin abidəsi
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
- ↑ "Ногир – село с богатой историей". 2021-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Литературная Россия". 2014-11-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Пригородный район Россия - НОГИР". 2022-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "История селения Ногир". 2019-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "Том 4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "«Ногирский» курган оказался разграбленным". 2023-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- ↑ "В Ногире археологи нашли уникальное захоронение Источник: Все права защищены © МИА "Южная Осетия сегодня"". 2020-11-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.