Nəhəng osminoq

Nəhəng osminoq
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Nəhəng osminoq
Beynəlxalq elmi adı
Enteroctopus dofleini Gerhard Wülker, 1910
Şəkil axtarışı ITIS   557227 NCBI   267067 EOL   486386

Nəhəng osminoq (lat. Enteroctopus dofleini) — Enteroctopodidae fəsiləsinə, Enteroctopus cinsindən olan osminoq növü. Osminoqların ən böyük növüdür. Növ alman zooloqu Gerhard Vülker (alm. Gerhard Wülker‎, 1885–1930) tərəfindən 1910-cu ildə izah edilmişdir.

Yayılması

Sakit Okeanın şimalında, Yapon, Oxot və Berinq dənizlərində, eləcə də Şimali Amerikanın Sakit okean sahillərində, Aşağı Kaliforniyadan şimal-şərqdə Alyaskaya və qərbdə Yaponiyaya, tropikdən subarktik qurşağa qədər yayılmışlar. Qabarma və çəkilmə zonasında, 180 metrədək dərinlikdə, sahildən mareik çelfinin kənarına qədər 800 m dəyinlikdə bəzənsə 1500 metrədək dərinliklərdə olurlar. Nəhəng bir osminoq olaraq Yaponiya və Koreya yarımadasından Saxalin adasının cənub hissəsi olan Primorye bölgəsinə, o cümlədən: Kuril adaları, Kamçatka, Komandor və Aleut adaları arasında paylanır. Hal-hazırda erkəklərin və ən böyük dişilərin azalması müşahidə olunur.

Morfologiya

Nəhəng osminoqun çəkisi 2 ilə 10 kq arasında dəyişir. 150 sm-ə qədər olan böyük fərdlər təxminən 30 kq ağırlığında olur. 50 kq-a qədər ağırlığında və 3 m uzunluğunda olan nümunələr belə vardır. Bəzi məlumatlara görə, nadir hallarda uzunluğu 9 m-ə çatan fərdlərə də rastlanılır. Maksimal qeydə alınan çəkili fərdin ağırlığı 198,2 kq-dır. Dişilər erkəklərdən daha böyük olur. Əllərin radial məsafəsi 9,8 m-ə qədər ola bilər. Nəhəng osminoqun W şəklində bir orqanı var. Erkəklərdə hektosotil dar, yarım qapalı, demək olar ki, borulu olur. Bədən yuvarlaq və ya oval, qırışmış, təcrid olunmuş siğələrlə örtülmüşdür. Gözlərin ən uzaq nöqtələri arasındakı məsafə bədənin uzunluğunun yarısına bərabərdir və ya daha çoxdur (ucundan gözlərin mərkəzlərini birləşdirən xəttə qədər ölçülür).

Yaşayış yeri

Açıq okeanda aşkar edilmir. Sahil ərazilərində qayalı torpaqlarda yaşayış mühitinin ən xarakterikdir. Osminoqlar ümumiyyətlə mağaralarda, yarıqlarda, qayalar arasında gizlənirlər. Yay aylarında nəhəng osminoq bütün növ suxurlarda olur. Çox vaxt qayalı və qumlu torpaqların sərhəddində, qayalı burun sahilləri yaxınlığında, daha az — qumlu və çınqıllı dərin buxtalarda müşahidə edilirlər. Sahildən çox uzaq məsafədə olduqda osminoqlar çınqıl, qum və narın torpaqlarda yaşayır. İncə qumları olan açıq yerlərdə osminoqlar bir yuva kimi istifadə etdikləri geniş çuxurlar qaza bilərlər.

İqtisadi dəyəri

Nəhəng osminoqlar Şimali Yaponiya, Şimali Koreya və Cənubi Koreyada ov obyekti kimi xidmət edir.

Həyat dövrü

Osminoqlar yay–payız mövsümləri miqrasiya edirlər. Yayda yumurtlama ərəfəsində, dayaz dərinliklərə köç edir və burada çoxluq təşkil edirlər. Payızda yumurtlama bitdikdən sonra, osminoqlar çox tez, bir neçə gün ərzində ərazini tərk edirvə izobatlar boyunca qayalı torpaqlara məskunlaşırlar.