Oksana Arakçeyeva

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Oksana Arakçeyeva
belar. Аксана Барысаўна Аракчэева
Doğum tarixi 24 mart 1963(1963-03-24) (61 yaş)
Doğum yeri
Vətəndaşlığı  Belarus
Fəaliyyəti rəssam, yazıçı pedaqoq
Təhsili
  • Belarus Dövlət İncəsənət Akademiyası[d] (–1988)
Janrlar natürmort, litoqrafiya
arakcha.by/…
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Oksana Borisovna Arakçeyeva (belar. Аксана Барысаўна Аракчэева; 24 mart 1963, Minsk) — Belarus rəssamı, müəllimi, yazıçısı. Belarus Rəssamlar İttifaqının üzvü. Vasil Vitka mükafatı laureatı, UNESCO diplomantı. Çexiyanın "GalerieKaras" səyahət qalereyasının kuratoru.[1][2][3][4]

Çoxsaylı rəsm sərgilərinin iştirakçısı olub. Arakçeyeva Belarus və Çexiyada 50-dən çox sərginin kuratoru və təşkilatçısı, o cümlədən Praqada Çex-Belarus Dostluq Cəmiyyətinin əməkdaşıdır.[5][6][7][8]

Oksana Arakçeyeva yüzdən çox mənzərəli portretin (Fransis Skaryna, Vladimir Korotkeviç, Yanka Kupala, Tadeusz Kondruseviç və başqaları) müəllifidir. Əsərləri Belarus Respublikasının Milli İncəsənət Muzeyində, qalereyalarda, eləcə də xaricdə şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır. O, Belarusiyada uşaqlar üçün kitabların ən məşhur illüstratorudur, Oksana Arakçeyeva əsasən uşaqlar üçün olan 70-dən çox kitabın rəsm tərtibatının müəllifidir.[9]

Oksana Arakçeyeva molbert və kitab qrafikası, natürmort, mənzərə, portret janrlarında və rəngkarlıq üzrə çalışır.[10] Onu əsas əsərləri arasına: “Yay nağılları” silsiləsi, “Mənim Minskim” diptixi, “Məşuqə qışı”, “Panenka payızı”, “Günəbaxanlar” triptixi, “Bizə miras qaldı”, "Minsk pəncərələri" silsiləsindən olan rəsmlər aiddir.[11][12][3]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oksana Arakçeyeva 1963-cü ildə Minskdə məşhur Belarus rəssamı və rəssamlıq müəllimi Boris Vladimiroviç Arakçeyevin[13] və Qalina Yeqorovna Peresetskayanın (Belarus Opera Teatrında geyim şöbəsinin müdiri işləyib) ailəsində anadan olub.[14]

Beş yaşından BSSR-nin əməkdar müəllimi, rəssam-rəssam Sergey Katkovun, eləcə də heykəltəraş Svetlana Qorbunovanın emalatxanasında rəsm təhsili alıb. Minsk 1 saylı Rəssamlıq Məktəbində oxuyub. 1982-ci ildə Minsk Rəssamlıq Texnikumunu bitirib.[15]

Oksana Arakçeyeva 1982-1988-ci illərdə Belarus Teatr və İncəsənət İnstitutunda (molbert qrafikası fakültəsi) təhsil alıb. Onun diplom içinin məsləhətçisi İnstitutun rektoru professor, əməkdar artist Vladimir Petroviç Saviç olub. Diplom işindən ilüstrasiyaları (Zmitrok Byadulyanın “Gümüş tabekerka” nağılı üçün illüstrasiyalar, quaş) Belarus Rəssamlar İttifaqının fondu tərəfindən əldə edilib.[15]

Oksana Arakçeyeva 1986-cı ildən sərgilərdə iştirak edir. Molbert və kitab qrafikası, rəssamlıq, animasiya işləri ilə sərgilərdə təmsil olunur.[16]

Arakçeyeva 1994-cü ildən - Belarus Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.[11][17]

2010-cu ildən Çexiyanın Belarus Respublikasındakı səfirliyində sərgilərin kuratoru, həmçinin Belarus rəssamlarının Praqada Çexiya Parlamentində “Belarusun ruhu” adlı sərgisinin koordinatoru olub.[7]

2016-cı ilin payızında o, Belarus kitab çapının 500 illiyinə həsr olunmuş Praqanın tarixi mərkəzində, Strahov monastırında "Skarynadan Praqaya gedən yol" adlı böyük sərgi təşkil edib. Sərgidə dörd belarus sülaləsi rəssam və fotoqrafiya ustalarının - Arakçeyevlər, Barxatkovlar, Batyukovlar və Maslenikovların əsərləri nümayiş etdirilib.[8]

O, memarlıq və bədii diqqət mərkəzində olan 185 saylı Minsk məktəbində rəsm, rəssamlıq və kompozisiyadan dərs deyib.[18][19]

İlk evliliyi Ulanovski ilə olub. İkinci həyat yoldaşı musiqiçi-təbilçi Vladimir Belskidir. İkinci evliliyindən olan oğlu Yeqor musiqi təhsili alır.[20] Üçüncü evlilik (2017-ci ildən) - əslən Hamburqdan (Almaniya) olan Helmut Kipphardt ilədir. Üçüncü evliliyindən sonra Oksana Arakçeyeva həm doğma Minskdə, həm də ərinin yaşadığı Hamburqda yaşayır və işləyir.[4]

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Oksana Arakçeyeva öz studiyasında, əsərləri və kitabları ilə

Oksana Arakçeyeva uşaqlıqdan portret çəkməyə çalışıb. Əvvəlcə ata-anasını, bacısını çəkib, sonra həyətdən dostlarını çəkməyə başlayıb.[21] Əvvəlcə modelyer olmaq üçün təhsil almağı planlaşdırıb lakin qrafika şöbəsinə gələndə seçimini bu istiqamətdə edib.[20]

O, Viktor Varlamov, Leonid Kalenik, Gennadi Qrak, Viktor Mikita, Lyudmila Kalmayeva, Pavel Lyubomudrov, Vladimir Saviç kimi rəssamlarla təhsil alıb. Belarus Teatr və İncəsənət İnstitutunun qrafika fakültəsini bitirdikdən sonra müxtəlif nəşriyyatlarda işləyib, kitablar üçün illüstrasiyalar yaradıb.[11][12]

Oksana Arakçeyeva 70-ə yaxın kitabın dizaynını tərtib edib.[9][22] Bunların arasında Zmitrok Byadulyanın "Gümüş snoffbox", İvan Krılovun "Nəfsanələr", İza Zaslonovanın "Əyləncəli - Gülmək...", Lyudmila Rublevskayanın "Pik-Pik Siçanın sərgüzəştləri", Tatyana Sivetsin “Kərpic və Şusya“, Nina Qalinovskayanın “Tramvaydakı heyvanlar”, Ales Karlyukeviçin nağılları, Elena Maslonun “Mənim adım Loxneska”, “Albalı zolağından olan qız”, “Sehrli səbət” və Tamara Buntun “Kəpənəklərlə bağ”, Vladimir Lipskinin 3-cü sinif şagirdi aşiq olub”, Tatyana Otroşçenkonun “Paraska nənənin nağılları və hekayələri”, və s. kimi kitablar var.[23] O, “Paçatkovaya şkola”, “AZBUKVARİK”, “Mastatskaya ədəbiyyatı”, “Ali məktəb” nəşriyyatları, “Vyaselka”, “Rukzaçok” və s. jurnallarla əməkdaşlıq edir. Rəssamın özü kitab dizaynı üzərində işini belə təsvir edir: “Kitab üzərində işləyəndə az qala yaşayıram, onun içində boğuluram. Əvvəlcə onu ilk dəfə oxuyuram, eskizlər çəkirəm, sonra təkrar-təkrar oxuyuram. Mən hər boş dəqiqə işləyirəm, hətta təyyarədə belə.[24]

Oksana Arakçeyevanın animasiya sahəsində də təcrübəsi var. O, "Uç, meh!" cizgi filmi üçün çertyojlar yaratmaq üzərində işləyib (1992, "Belarusfilm" Moskva kinostudiyasının "12 A").[18][25] 2009-cu ilin noyabrında Minskdəki M.Boqdanoviç adına Ədəbiyyat Muzeyində Oksana Arakçeyevanın ilk “Ovsunlanmış...” sərgisi keçirilib. Bununla da rəssam yaradıcılıq həyatında yeni layihəsinə - obrazlar qalereyasını tərtib etməyə başladı. , bu layihə ilə Belarusun mənəvi inkişafına mühüm töhfə vermiş insanlardan birinə çevrilib.[15] 2011-ci ilin əvvəlinə qədər Oksana Arakçeyeva kətan üzərində yüzdən çox portret çəkib.[16] Rəssamın fırçası ilə yaradılmış obrazlar qalereyasında cəmiyyətin mənəvi inkişafına töhfə vermiş insanlar: rejissorlar, muzey və qalereyaların əməkdaşları, keşişlər, rəssamlar, həkimlər, musiqiçilər, diplomatlar və başqaları yer alır. O, portretlər yaratmaq işini belə xarakterizə edir: “Mən qrafikanı öyrəndim, ona görə də portretlərimi portret-şəkillər kimi gördüm. Üstəlik, bəziləri ilk baxışdan real görüntülərdən uzaqdır. Amma kətan üzərində xarakter, təbiət, insanın bəzən başqalarından gizlətdiklərini çəkirəm. Nəticədə çoxları üçün həyatda belə “pərdəarxası” qalanlar üzə çıxır...”.[26]

2010-cu ilin yazında Çexiya Respublikasının Belarusdakı səfirliyində “Minsk və Praqa arasında...” adlı sərgi keçirildi. Sərgidə səfirlik əməkdaşlarının və digər diplomatların, eləcə də Belarus xadimlərinin 20-yə yaxın qrafik və şəkilli portretləri nümayiş etdirildi. Bu portretlər arasında Natalya Şarangoviç, Denis Barsukov, Janna Laşkeviç, vitse-miss “Minsk-2009” Daria Soloduxa və başqalarının şəkilləri var idi.[15] Sərginin açılışı zamanı Çexiyanın Belarusdakı səfiri İrji Karas belaruslu rəssam Oksana Arakçeyevanın əsərinin onun üçün bir kəşf olduğunu qeyd etdi. O, Belarus və Çexiya arasında incəsənət sahəsində əməkdaşlığın davam edəcəyinə ümidvar olduğunu bildirib.[27][28]

2010-cu ildən başlayaraq Çexiyanın Belarus Respublikasındakı səfirliyi ilə birlikdə Oksana Arakçeyeva paytaxtın muzeylərində, kitabxanalarında və “Art Qalereya” Dövlət Müəssisəsində, Çexiya parlamentində 46 sərgi keçirib.[29] O, Belarus rəssamlarının Çexiyada, Trebiç şəhərindəki qədim qəsrin qalereyasında sərgilərinin təşkilatçısı kimi fəaliyyət göstərib. Həmçinin Trebiç şəhərində rəssam "Katolické gymnázium v Třebíči" (Galerie Chodba) sərgilərini təşkil edib. 2011-ci ilin fevral ayında Minsk İncəsənət Sarayında Oksana Arakçeyevanın “Ruhun güzgüsünə baxanda” fərdi sərgisi keçirilib.[30] 2013-cü ilin aprel ayında İncəsənət Sarayında Oksana Arakçeyevanın “Ata hədiyyəsi” vernisajı, rəssamın rəsm və qrafikasının retrospektiv nümayişi təqdim olunub.[31]

Oksana Arakçeyeva yaradıcılıq görüşü zamanı onun tərtib etdiyi kitablarla və öz əsərləri ilə

2012-ci ilin avqustunda Slovakiyanın Spişska Nova Ves şəhərində Spisa İncəsənət Qalereyasında (slovakca: "Galéria umelcov Spiša") rəssamın "Minskdən salamlar" adlı fərdi sərgisi keçirildi.[15] Sərgidə rəssamın 1989-2012-ci illərdə çəkdiyi 20 rəsm və Belarus uşaq kitabları üçün 70-dən çox illüstrasiya nümayiş etdirilib.[18] Burada “Minsk Windows” rəsm kolleksiyası da təqdim olunub.[32][33] Belarusun mədəniyyət naziri Pavel Latuşko qalereyanın direktoru Lusiya Beniçkaya yazdığı məktubda Belarus incəsənətini Slovakiyada təqdim etmək imkanına görə minnətdarlığını bildirib.[34] Bundan əlavə, Oksana Arakçeyeva eyni vaxtda Slovakiyada uşaqlar üçün "Cənnətdə İncəsənət" adlı beynəlxalq plener sərgisini keçirib.[34][35][36].

2013-cü ildə rəssam Belarus baletinin aparıcı solistlərinin bir sıra portretlərini çəkib. Sərgi “Proscenium” adlanırdı.[37] Rəsmlər Belarus Dövlət Opera və Balet Teatrında nümayiş etdirildi.[38] Bunlar Belarusun xalq rəssamları Olqa Qayko, Lyudmila Kudryavtseva və İqor Artamonovun, Belarus Respublikasının əməkdar artistləri İrina Eromkina və Anton Kravçenkonun, Frensis Skarina medalı laureatları Denis Klimuk və Marina Vejnovetsin portretləridir.[16] Portretlər müntəzəm olaraq Bolşoy Teatrının foyesində ictimaiyyətə nümayiş edilir. 2015-ci ildə Oksana Arakçeyeva təsviri sənət vasitəsi ilə teatr işçilərini təltif etdiyinə görə YUNESKO-nun diplomunu alıb.[39] 2014-cü ilin mart ayında Dövlət Teatr və Musiqi Mədəniyyəti Muzeyində Oksana Arakçeyevanın vernisajında Belarus Böyük Teatrının aparıcı rəssamlarının portretlərindən ibarət “Proscenium” sərgisi təqdim olunub.[37]

2013-cü ilin noyabrında Praqada RCSC-nin Kristal zalında rəssam Oksana Arakçeyevanın “Ata hədiyyəsi” adlı sərgisinin açılışı oldu. Tədbir "Rossotrudniçestvo"nun Çexiyadakı nümayəndəliyi tərəfindən Belarus Respublikasının Çexiyadakı səfirliyi ilə birlikdə hazırlanıb və keçirilib. Sərginin açılışında yerli ictimayyət nümayəndələri ilə yanaşı, Çexiya Xarici İşlər Nazirliyinin əməkdaşları, Çexiyanın Belarus Respublikasındakı keçmiş səfiri Jiri Karas, eləcə də məşhur çex qrafika rəssamı və illüstratoru Adolf Born iştirak ediblər.[40]

Oksana Arakçeyeva 2015-ci ildə şəxsi “Kupalinka” obrazları qalereyasını yaradıb. Qalereyada Yanka Kupala adına Dövlət Ədəbiyyat Muzeyinin rəhbərlərinin portretləri, o cümlədən: Vladislava Lutseviç (məşhur Belarus şairi Yanka Kupalanın həyat yoldaşı), Yadviqa Romanovskaya, Janna Dapkiunas, Yelena Leşkoviç, eləcə də muzey işçilərinin portretləri sərgilənib. Bu silsilə portretlər hazırda muzey kolleksiyalarına daxildir. "Kupalinka" sərgisinin açılışı zamanı rəssam Oksana Arakçeyeva “Belarusun Birinci Xalq Şairi Yanka Kupalanın irsinin təbliğinə və muzeyin fəaliyyətinə dəstək verdiyinə görə” muzey üzvü diplomu ilə təltif edilib.[41]

2017-ci ildə Praqada Belarusda kitab nəşrinin 500 illiyinə həsr olunmuş “Belarus həftəsi” Belarus rəssamı Oksana Arakçeyevanın “Mənim nağıl dünyam” uşaq kitabları üçün illüstrasiyalarının sərgisinin açılışı ilə başlayıb. Tədbir Trşebiç qalasındakı Karas qalereyasında baş tutub.[42]

2019-cu ilin noyabrında Belarus Respublikası Prezident Kitabxanasında belarus rəssamı Boris Arakçeyevin xatirəsinə həsr olunmuş sərginin açılışı olub. Sərgi zamanı “Bez malyuetstsa na şastse” bioqrafik kitabının təqdimatı keçirildi Kİtab rəssamın qızı Oksana Arakçeyeva və yazıçı Yelena Maslo tərəfindən tərtib edilib.[43]

Oksana Arakçeyeva həm də yazıçıdır və eyni zamanda sevimli iti haqqında kitablar yazır. “Faneçka” (2020) və “Faneçka: mandarin hekayəsi” kitabları uşaq və böyüklər üçün nəzərdə tutulub.[9]

2023-cü ildə rəssamın 60 illik yubileyi münasibətilə Oksana Arakçeyevanın "Atanın hədiyyəsi" kataloq kitabı nəşr olundu. Kİtaba Arakçeyevanın məşhur "Minsk pəncərələri" seriyasından rəsmlərin reproduksiyalarını, bir sıra rəsmləri, portretləri ehtiva edən rəsm və qrafika albomu, Yanka Kupala Dövlət Ədəbiyyat Muzeyinin əməkdaşlarının, Belarus Dövlət Opera və Balet Teatrıının artistlərinin, yazıçıların, rəssamların, keşişlərin, diplomatların, naşirlərin, məşhur tarixi şəxsiyyətlərin (Frensis Skaryna, Kastus Kalinovski) və s. həsr olumuş portret və şəkillər daxil edilib. Kitabın təqdimatı Minsk Yakub Kolas Muzeyində baş tutub.[39][44]

Rəssam Oksana Arakçeyevanın əsərləri Milli İncəsənət Muzeyində, Belarus Rəssamlar İttifaqının Fondunda, Müasir İncəsənət Muzeyində, Yanka Kupala adına Dövlət Ədəbiyyat Muzeyində, Maksim Boqdanoviç adına Ədəbiyyat Muzeyində, rəsm qalereyalarının fonduna daxildir. Polotsk, Qomel, Svetloqorsk, Krupki, Baranoviçi şəhərlərinin, habelə xarici ölkələrdəki qalereyalarda saxlanılır. Rusiya, Ukrayna, ABŞ, Kanada, Venesuela, İsrail, İtaliya, Hollandiya, Almaniya, Rumıniya, Serbiya, Çexiya, Slovakiya, Polşa və digər ölkələrdə şəxsi kolleksiyalarda qorunur.[45][20] Bundan əlavə, Oksana Arakçeyeva atası rəssam Boris Arakçeyevin[14] rəsm sərgilərini təşkil edir. Həmçinin o, Leonid Dudarenko, Fyodor Baranovski və başqa məşhur rəssamların əsərlərinin sərgilərinin təşkili ilə məşğuldur.[18]

Yaradıcılığının tənqidi və qiymətləndirilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

“Mədəniyyət Universiteti” rəsm qalereyasının direktoru və Belarus Respublikasının Milli Tarix Muzeyinin direktoru Pavel Sapotkonun sözlərinə görə, Arakçeyevlərin yaradıcılıq sülaləsi Belarus mədəniyyətinin unikal fenomenidir. Oksana Arakçeyeva təkcə atasının davamçısı deyil, həm də Belarus sənətinin populyarlaşdırıcısıdır. Onun səyləri sayəsində təkcə Belarusda deyil, həm də Avropada Belarus rəssamlarının onlarla sərgisi keçirilib.[46]

Həftəlik “Ədəbiyyat və İncəsənət” və Belarus Milli Kitab Palatasının “Kitab Dünyası” birgə layihəsinin müəllifi Sergey Şiçko hesab edir ki, müasir Belarus kitab rəssamlarının əsərləri arasında uşaqlar üçün nəşrlərin dizaynı üzərində xüsusilə səmərəli işləyənlərdən biri Oksana Borisovnadır. Onun fikrincə Oksana Arakçeyevanın nailiyyətləri xüsusilə təsir edicidir. Onun rəsm tərtibatı verdiyi kitablar “Petrus Brovka adına Belarus Ensiklopediyası”, “İncəsənət ədəbiyyatı”, “Zvyazda” nəşriyyatlarında çap olunur. Rəssamın özünün qeyd etdiyi kimi, onun işinə birbaşa çex illüstratoru və qrafika rəssamı Adolf Born təsir edib.[47]

“Ədəbiyyat və İncəsənət” qəzetinin incəsənət şöbəsinin redaktoru, sənətşünas Viktoriya Askeronun sözlərinə görə, Oksana Arakçeyevanın çəkdiyi portretlər müsbət enerji daşıyır, onların kədərli gözləri və soyuq simaları yoxdur. Arakçeyeva üçün bir insanı zahiri olaraq aşkar etmək deyil, onu içəridən göstərmək daha vacibdir ki, onun dərinliyi nəzərə çarpsın.

Tənqidçinin fikrincə, ailədəki yaradıcılıq mühiti və şəxsi istək Oksana Arakçeyevanın məşhur rəssam və kitab illüstratoru olmasına kömək edib. Öz növbəsində, sənətçinin özü qeyd edir ki, o, yaradıcılıq prosesinə fərdi yanaşmağı bacarıb və atası rəssam Boris Arakçeyevin surətinə çevrilməyib. O, öz yolu ilə getməyi bacarıb. Atası ilə üslub və rəsm texnikasında tamamilə fərqli yaradıcılığa malikdirlər.[21]

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 2015 - Belarus Respublikasının YUNESKO üzrə Komissiyasının “Təsviri sənət vasitələri ilə teatr xadimlərinin təltif edilməsində fəaliyyətinə görə” diplomu.[48]
  • 2015 - 2015-ci ildə "Vyaselka" jurnalında dərc olunan əsərlərin dizaynına görə Vasil Vitka Mükafatı.[49]
  • 2016 - “Vyaselka” jurnalından bədii işə görə Vasil Vitka medalı.[48]
  • 2017 - Belarus təsviri incəsənətinin inkişafı və populyarlaşmasına yüksək peşəkarlığa və şəxsi töhfəyə görə Mədəniyyət Nazirinin təşəkkürü.[48]
  • 2017 - Belarus Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin “uzun illər vicdanlı işinə, görkəmli yaradıcılıq nailiyyətlərinə və yüksək peşəkar ustalığa görə” diplomu.[48]
  • 2017 - "Yaşıl dalğa" beynəlxalq kitab festivalında (Odessa) "Kitab Rəssamı" kateqoriyasında bədii dizayn üzrə diplom, Yelena Maslonun "Mənim adım Loxneska" nağılını təsvir etdiyinə görə. Tədbir Odessa Şəhər Şurasının Ukrayna Nəşriyyatçılar və Kitab Distribyutorları Assosiasiyasının himayəsi altında keçirilib.[50]

Biblioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Аракчэева, А.Б. Барыс Аракчэеў. Бэз малюецца на шчасце. ЖЗЛБ. Мн.: Мастацкая літаратура. укладанне А. Аракчэева, А. Масла. 2019.[51][52]
  • Аракчэева, А.Б. Фанечка: праўдзівая гісторыя ад Olivia Klodt. 2020.
  • Аракчэева, А.Б. Фанечка: мандарынавая гісторыя. Мн.: Адукацыя і выхаванне. 2021.
  • Аракчэева, А.Б. Бацькаў дар [Выяўленчы матэрыял]: жывапіс / графіка. Мн.: Альтиора Форте. 2023.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Весялуха, М.М. Мінск — Тржэбіч (PDF) // be:Літаратура і мастацтва (газ.). № 41. 2014-11-17. 9. 2023-10-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  2. "Аракчеева Оксана Борисовна". Художественная галерея «БелАрт» Белорусского союза художников. 2023-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-10.
  3. 1 2 "Новое издание в коллекции «Дары Президенту Республики Беларусь»". ru:Президентская библиотека Республики Беларусь. 2019-12-20. 2023-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-10.
  4. 1 2 Завадская І. "Переехав в Гамбург, художница Оксана Аракчеева не исчезла из белорусского арт-пространства". ru:СБ. Беларусь сегодня. 2017-07-28. 2023-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-04.
  5. "Аракчэева, Аксана Барысаўна". ru:Национальная библиотека Беларуси. 2023-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-24.
  6. Pacol, 2023
  7. 1 2 "Анталогія беларускага мастацтва. Аксана Аракчэева". Museum.by — «Музеi Беларусi». 2014-03-14. 2023-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-15.
  8. 1 2 Хамицевич, Т. "Столицы женское лицо. Солнечная и талантливая Оксана Аракчеева" (rus). Минск-Новости. 2016-10-28. 2023-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-15.
  9. 1 2 3 Грушэцкі, А.Л. "Мастакі таксама бываюць пісьменнікамі" (belarus). be:Новы Час. 2022-05-22. 2023-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-02.
  10. Масла, 2020
  11. 1 2 3 Крэпак, 1998
  12. 1 2 Фатыхава, 2009
  13. Ширко, Н. "Творческое наследие Мастера". Чырвоны прамень. 2019-10-08. 10 лістапада 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-10.
  14. 1 2 Весялуха, М.М. "Правілы жыцця Барыса Аракчэева". ru:Звязда. 19 апреля 2016. 2019-11-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-10.
  15. 1 2 3 4 5 "2 лютага (серада) 2011 года, а 18-й гадзіне ў Рэспубліканскай мастацкай галерэі "Палац мастацтва"". Белорусский союз художников. 2011. 2015-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-13.
  16. 1 2 3 Бурак И. От земли до небес с Оксаной Аракчеевой // Во славу Родины (газета) (123). Мн.: Минобороны РБ. 6 июля 2013. 8 июня 2017 tarixində arxivləşdirilib.
  17. Смольский, А. "Борис и Оксана Аракчеевы приглашают на «Соборную площадь»". ru:Белорусская деловая газета. 26 августа 2009. 7 июля 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  18. 1 2 3 4 Алдухова, 2012
  19. "Выставка произведений заслуженного деятеля искусств Беларуси Бориса Аракчеева и его дочери Оксаны". Светлик. 2012. 2023-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-15.
  20. 1 2 3 Аскеро, 2017
  21. 1 2 Аскера, В. "Гісторыі жыцця праз выстаўку партрэтаў мастачкі Аксаны Аракчэевай". ru:Звязда. 2016-09-16. 2023-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-09.
  22. Крупянькова, А. "Бэз малюецца на шчасце". Маладзечанская газета. 4 октября 2019. 2019-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-10.
  23. "Анталогія беларускага мастацтва. Аксана Аракчэева". Музеи Беларуси. 11 марта 2014. 2 октября 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  24. Весялуха, М.М. "Прэзентацыя: Шубуршун пакрыўдзіўся". be:Літаратура і мастацтва. 2014-03-14. 2023-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-02.
  25. "Прилетай, ветерок". ru:Министерство культуры Российской Федерации. 2003-11-03. 2020-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-21.
  26. Корневская, 2012
  27. "В Минске открылась выставка портретов Оксаны Аракчеевой". ru:БелаПАН. 2010-02-08. 2023-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-14.
  28. "В Минске открылась выставка портретов Оксаны Аракчеевой". Современное белорусское искусство. 2010-02-08. 2023-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-14.
  29. "Оксана Аракчеева – дочь гениального живописца, график и аниматор". СТВ. 14 июля 2014. 3 марта 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  30. Шыч­ко, С. "Сон­ца ланд­шаф­таў і кніг". ru:Звязда. 11 верасня 2014. 9 сентбря 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  31. "Вернісаж Аксаны Аракчэевай "Бацькаў дар"". ru:Белорусская государственная академия искусств. 2013-04-39. 2023-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-10.
  32. "Oksana Arakčeva prináša na Spiš Pozdrav z Minska" (slovak). Denník Korzár. 2012-08-15. 2023-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-23.
  33. Oksana Arakčeva — Pozdrav z Minska (PDF) // Ičko (ежемесячник) (slovak). № 8. Spišská Nová Ves. 2012. 10. 2023-10-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  34. 1 2 Паломцава, В. Славацкі «Paradise» (PDF) // be:Літаратура і мастацтва (газета) (belarus). № 37 (4683). Мн.: РИУ «Звязда». 2012-09-14. 16. 2023-10-29 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  35. Návšteva z Bieloruska // Ičko (ежемесячник) (slovak). № 9. Spišská Nová Ves. 2011. 6.
  36. "Deti zo Spiša i Bieloruska maľovali v Raji" (slovak). Denník Korzár. 2012-08-12. 2023-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-23.
  37. 1 2 Партер, 2014
  38. Иванюшко, А. "Художница Оксана Аракчеева создала экспозицию своих картин в Национальном академическом Большом театре оперы и балета". ru:Минский курьер. 24 мая 2013. 2018-08-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 апреля 2016.
  39. 1 2 Шидловская, С. "Увлекательная история. О чем книга белорусской художницы «Бацькаў дар»". Минский курьер. 2023-05-06. 2023-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-02.
  40. "Выставка белорусской художницы Оксаны Аракчеевой в РЦНК в Праге". Русский дом в Праге. 2013-11-05. 2023-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-13.
  41. Шымук, Т. Кветкі Купалавага дома // be:Літаратура і мастацтва (газета). № 16 (4816). Мн.: РВУ «Звязда». 24 апреля 2015. 16.
  42. Плескачевская, И. "Как проходит белорусская неделя в Праге". be:СБ. Беларусь сегодня. 2017-06-14. 2023-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-15.
  43. Воспевший в красках Беларусь // Воскресение (газета). № 12 (245). Мн.: МОО «Христианский образовательный центр им. свв. Мефодия и Кирилла». 2019. 14.
  44. Масла, А. "Натхняльніца. Сакрэт шчаслівага жыцця Аксаны Аракчэевай" (belarus). Слушна («Медыцынскі веснік»). 2023-04-27. 2023-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-02.
  45. "Бацькаў дар". ru:Интерфакс-Запад. 25 апреля 2013. 24 марта 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  46. Григорян, А. Счастье быть вместе // Во славу Родины (газета). Мн.: Минибироны РБ. 5 августа 2017. 16 марта 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  47. Шычко С. У складанага ёсць сінонім – вясёлае (PDF) // be:Літаратура і мастацтва (газета). № 38. Мн.: РВУ «Звязда». 2014. 9. 3 октября 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  48. 1 2 3 4 "Аракчеева Оксана Борисовна". Художественная галерея «БелАрт». 2017. 2023-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-09.
  49. "Віншуем лаўрэатаў!". be:Вясёлка. 28 января 2016. 4 августа 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 марта 2016.
  50. Иванова, Т. "«Зелёная волна» принесла Беларуси заслуженные награды" (belarus). Министерство образования РБ. 11 августа 2017. 17 августа 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 августа 2017.
  51. Рублевская, Л.И. "Обзор книг Бориса Аракчеева «Бэз малюецца на шчасце». Нарисованное снится". ru:СБ. Беларусь сегодня. 26 апреля 2019. 2019-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-10.
  52. Шычко, С. "Бэз: Мастацтва і кветкі". ru:Издательский дом «Звязда». 6 апреля 2019. 2019-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-10.

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Yekaterina Medvedskaya. Penetrating glance at children's fairy-tales (PDF) // The Minsk Times (газета). № 47. December 15, 2011. 10. 2023-10-30 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  • Уланоўская, А. Вернісаж «Маладосці» // Маладосць (журнал). № 12. Мн.: СПБ. 1991. 64―69.
  • Крэпак, Б.А. Аракчэева Аксана Барысаўна // Беларускі саюз мастакоў, 1938—1998 (Энцыклапедычны даведнік). Мн.: Кавалер Паблішерс. Аўт.-склад.: Б.А.Крэпак і інш. 1998. 27.
  • Ануфриев, Г. Городские цветы Аксаны Аракчеевой // 7 дней (газета). № 7. Мн.: БелТА. 2003-02-15.
  • А из нашего окна // Where Minsk (городской журнал) (журнал). Май, 2007. 33—35.
  • Заславская, М. «Соборная площадь» династии Аракчеевых // Минский курьер (газета). № 181 (1551). 3 сентября 2008. 12.
  • Изобрела перпетуум-мобиле // Минский курьер (газета). № 234 (1839). 2009-12-31.
  • Оксана Борисовна Аракчеева // Мастацкая адукацыя і культура (журнал). № 3. Адукацыя і выхаванне Адукацыя і выхаванне. 2010. 2.
  • Заславская, М. Мечта многих девушек стать моделью // Крупскі веснік (газета). № 181 (1551). 17 октября 2010. 12.
  • Аскеро, В. Только смелым покоряется Олимп // Минский курьер (газета). № 180 (2019). 5 октября 2010.
  • Шубич, А. Под знаком овна // Наш край (газета). 31 марта 2011. 5. 2023-10-30 tarixində arxivləşdirilib.
  • Якубова, А. Наше вам с кисточкой // Минский курьер (газета). № 39 (2217). 4 апреля 2012. 13.
  • Алдухова, Ю. Главное ― не лениться жить! // Женский журнал (журнал). № 7. 2012. 12―15.
  • Корневская, А. На холсте пишу то, что иногда прячут от окружающих // Сельчанка. № 10 (2217). — 2012. — 1 декабрь. — 2—3. 2023-10-30 tarixində arxivləşdirilib.
  • Николаевская, О. Ах, вернисаж // Партер (журнал). № 3 (38). Мн.: ru:Большой театр Белоруссии. 2014.
  • Аскеро, В. Оксана Аракчеева: «Гордость нашей семьи — быть разными» // Город женщин (журнал). № 5 (27). 2017. 16—19.
  • Antonín Zvěřina. Díla představuje běloruská umělkyně (PDF) // Třebíčské noviny (газета) (çex). № 28. Třebíč: Parola s.r.o. 2022-10. 20.
  • Arnošt Pacol. Oksana Arakčejeva už namalovala pohled na Hamburk, Karlovy Vary i Příštpo // Horácké noviny (газета) (çex). № 39. Třebíč: Yashica s.r.o. — 2023. — 29 sentyabr. — 6.
  • Antonín Zvěřina. V gymnáziu vystavuje běloruská umělkyně (PDF) // Třebíčské noviny (газета) (çex). № 29. Třebíč: Parola s.r.o. 2023-10. 3.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]